|
Maralbéshi Nahiyeasining Yéza – Kenitliride Xitayche Yesliler Qurulushqa
Bashlidi
Xitay hakimiyiti, Uyghurlarning milliy ma’aripini Xitaylashturush qedimini
tézlitish we Uyghurlargha qaratqan atsimilatsiye siyasitining ongushluq élip
bérilishigha kapaletlik qilish üchün, Sherqiy Türkistanning yéza –
kenitliride, < mektepke kirishtin burunqi qosh tilliq yesli qurulushi >
digen namda mexsus Xitayche yeslilerni tesis qilip, Uyghur ösmürlirige
qarita Xitayche telim – terbiye bérishni kücheytishke bashlighan.
Nöwette Sherqiy Türkistanning Uyghurlar zich olturaqlashqan jenobi
rayonliridiki yeza – qishlaqlarning köpünchiside < qosh tilliq yesli > digen
namdiki Xitayche yesliler qurulup bolghan.
Xitay hökümiti, bu rayonlarning iqtisadining nacharliqigha qarimastin,
yerlik hökümetlerning mebleghlirini < qosh tilliq mektep > we < qosh tilliq
yesli > lerge yüzlendürüshke bashlighan.
Mesilen, < Xinjiang geziti > ning 4 – ayning 13 – küni xewer qilishiche,
nöwette Qeshqerning Maralbéshi nahiyesi zör derijide meblegh ajritip, <
oqushtin burunqi qosh tilliq yesli qurulushi > gha alahide ehmiyet bergen.
Hazirgha qeder pütün nahiye boyiche < oqushtin burunqi qosh tilliq yesli >
dep atalghan 73 Xitayche yesli qurulghan bolup, bu yeslilerde 2584 neper
Uyghur ösmür Xitayche terbiye körüshke bashlighan.
Maralbéshi nahiyélik partikom bilen Xelq hökümiti, her bir yézida we kirimi
150 ming yuandin ashidighan kenitlerning hemmiside birdin < qosh tilliq
yesli > échish, < qosh tilliq yesli qurulushi > ni yeza – kenitlerning
asasliq xizmet nishani qilish, yeza – kenitlerning her biri 6 milyon yuandin
meblegh yighip, < qosh tilliq yesli > lerning asasi qurulushi we unung’gha
kereklik Xitay oqutquchilarning ma’ash mesilisini hel qilish heqqide
belgilime chiqarghan.
Buyil ichide Maralbéshi nahiyesi yene < qosh tilliq yesli > din 30 ni tesis
qilip, pütün kenitlerning 50 pirsentide < qosh tilliq yesli > qurup bolushni
emelge ashurushni pilanlighan.
Nöwette Xitay hakimiyitining Sherqiy Türkistanning yéza – qishlaqlirida
déhqanchiliq ishlepchiqirishini tereqqi qildurushqa ehmiyet bermey, pütün
iqtisadi küchini milliy ma’aripni Xitaylashturushqa we < pilanliq tughut
siyasiti > ge qaritip kéliwatqanliqi, yerlik xelqning hökümetke bolghan
naraziliqlirini üzlüksiz ashurup kelmekte.
|
