Sherqiy Türkistanning Yéziliridiki Xitayche Kolliktip Toy Murasimliri

( Töwendiki sürette: Sériq buya yézisida hökümet teripidin teshkillengen kolliktip toy murasimi )

Xitay hakimiyitining Sherqiy Türkistanda jiddi yolgha qoyuwatqan atsimilatsiye siyasiti peqet milliy ma’arip sahesi bilenla cheklinip qalghini yoq, Uyghur xelqining tarixtin buyan dawam qilip kelgen en – eniwiy örp – adetlirimu jiddi xewipke duch kelmekte.

Mesilen, nöwette Xitay hakimiyiti Sherqiy Türkistanning yézilirida Uyghur oghul – qizlirini Xitayning ichki ölkilirige yötkesh herikitige mas halda, Uyghur yashliri arisidimu Xitayche tüsni alghan kolliktip toy qilish usolini peydin – pey omomlashturushqa bashlighan.
Wetendin kelgen inkaslardin melum bolushiche, her derijilik hökümetler we ittipaq komutétliri Sherqiy Türkistanning jenobidiki yezilarda Uyghur yashlirini Xitayche usolda meydisige gül taqap, kolliktip halda toy qilishqa qistashqa bashlighan.

Xitay hökümiti bu qilmishigha, < addi – saddi toy qilish > dep nam qoyuwalghan we hökümetning bu chaqiriqigha awaz qoshmighan yashlarni bolsa, < xurapat > yaki bolmisa < radikal islamchi > digendek qalpaqlarni keydürüp, ularni siyasi we iqtisadi jehetlerde chetke qéqishqa bashlighan.
.