Sherqiy Türkistanning Térilghu Yer Kölimi Qanchilik ?
< Tianshan tori > ning 3 – ayning 9 – künidiki xewiride körsütülishiche,
Sherqiy Türkistanning nöwettiki térilghu yer kölümi 61 milyon 606 ming mo
bolup, pütün Sherqiy Türkistanning omomiy ziminining aran 2.47 pirsentini
teshkil qilidiken. Mewjut térilghu yerlerning qoghdulush nisbiti 85 pirsen
iken.
2005 – yili yéngidin 655 ming mo térilghu yer berpa qilinghan.
Xitay köchmenlirining sanining üzlüksiz köpüyishi, Sherqiy Türkistanda jiddi
halda térilghu yer yetishmeslik qiyinchiliqini keltürüp chiqarmaqta.
Bu rayonning su we etiz – ériq insha’ati qurulishi tereqqi qilmighini üchün,
yerlikler yengi térilghu menbelirini berpa qilishta zor qiyinchiliqlargha
duch kelmekte we hazir Sherqiy Türkistanda yezilardiki Uyghur dehqanlirining
tirikchilik üchün sheherlerge eqip kirish ehwali intayin eghir.
Gerche Sherqiy Türkistanning zimini pütün Xitayning ziminining 6 de bir
qismigha toghra kelsimu, emma bu rayonda tagh tizmiliri, qumluq we
chöllerning igelligen kölimi nahayiti zor, mewjut yeshilliqlar we térilghu
yerler, Xitay hakimiyitining nöwettiki Köchmen yötkesh ehtiyajini
qandurushtin tolimu yiraq, Xitay hakimiyiti peqetla Sheherlerni tereqqi
qildurushqa ehmiyet bérip, yeza – qishlaqlar bilen kari bolmighini üchün,
nöwette Sherqiy Türkistanning yeza igilik ishlepchiqirishi yenila iptidayi
weziyette turmaqta.
Undin bashqa yene Sherqiy Türkistanda térilghu yer yetishmeslikning
seweplirining biri bolsa, Xitayning ichki ölkiliridin kelgen chong
shirketlerning we Nefit qidirip tekshürüsh etiretlirining munbet yerlerni
qalaymiqan igelliwelip qurulush elip bérishidin ibaret..
|