Nax’sha Oghrisi – Wang Lo Bing
Xitay
hakimiyiti teripidin < Ataghliq kompozitor we nax’shichi > dep kökke
kötürülgen Wang Lo Bing, Sheriqiy türkistan Xelqi üchün intayin tonush biri,
unung Uyghurlar arisida < nax’sha oghrisi > digen nami bar. Chün bu Xitay 50
– yillardin taki ölgen 1996 – yilighan qeder, Uyghurlarning köpligen xelq
nax’sha ahanglirini we tekislirini özgertip özining ijadiyiti qiliwélip, uni
Xitaychilashturup éytip dang chiqarghan, shundaqla Wang Lo Bing Xitay
hakimiyiti bilen til biriktürüp, tamamen Xitaychilashturulghan bu
nax’shilirini Sherqiy türkistan xelqighe zolap qobul qildurushqa urunghan
idi. Dangliq xelq nax’shilirining tekistlirini kompartiyeni medhileydighan
söz – ibarilerge özgertken idi.
Bügünki
künde Sherqiy Türkistanda tarqilip yürgen Xitay tilidiki < Uyghurche nax’sha
> larning hemmisi digüdek ene shu Wang Lo Bingning sen’et mirasidin ibaret.
Qisqisi Wang Lo Bing, Xitay hakimiyitining Sherqiy türkistan xelqighe
qaritip keliwatqan atsimilatsiye siyasitining eng aktip ijra
qilghuchilirining biri bolup, gerche unung ölginige uzun yillar bolghan
bolsimu, emma Xitay hakimiyiti unung ish – izlirini hazirghiche teshwiq
qilip kelmekte.
Amerikida chiqidighan Xitayche < Dunya geziti > ning xewer qilishiche, Xitay
hökümiti Wang Lo Bingning wapatining 11 – yilliq munasiwiti bilen
Amerikining Newyoruk shehride mexsus xatirilesh pa’aliyiti uyushturghan
bolup, 3 – ayning 2 – künidin 12 – künigiche dawam qilidighan bu pa’aliyet
jeryanida unung sen’et ijadiyitige dayir eserler körgezmige qoyulidiken,
shundaqla bu pa’aliyetni teshkilligüchi orunlarning biri - < Aptonom
rayonluq mediniyet tetqiqat jemiyiti > iken..
|