Xitay Hakimiyiti, Bingtuan Qarmighidiki Xitaylardin Élinidighan Yer Bejini Pütünley Bikar Qilishqa Hazirlanmaqta

< Xinjiang axbarat tori > ning 2 – ayning 24 – künidiki xewiride körsütülishiche, Xitay hakimiyiti, Sherqiy Türkistanda musteqil xandanliq quriwalghan we yerlik Xelq teripidin < Jallat qoshun > dep atilip kéliniwatqan atalmish < Ishlepchiqirish Qurulush Bingtuani > qarmighidiki 3 milyongha yeqin Xitay ishchi – xizmetchilerdin élinidighan yer bejini pütünley bikar qilishni qarar qilghan.

Mezkur xewerde bayan qilinishiche, Xitay hökümitining bu pilani basquchlargha bölüp élip bérilidiken.

Birinchi basquchta, 2007 – yili ichide aldi bilen Bingtuanning chegra boylirigha jaylashqan 25 tuan we dehqanchiliq meydanidiki Xitay ish’chilirining kötire alghan yéridin élininip kéliniwatqan yer beji pütünley bikar qilinidiken;

Ikkinchi basquchta, 2010 – yiligha qeder Bingtuan qarmighidiki pütün Xitaylardin élinighan yer bejining 50 pirsenti kechürüm qilinidiken;

Üchünchi basquchta, 2020 – yilidin burun Bingtuan dehqanliridin élinidighan yer beji we ijare heqqini pütünley emeldin qaldurush ishqa ashurulidiken;

Bezi statiskilargha asaslanghanda, nöwette Bingtuan teripidin ish’ghal qilinghan térilghu yer kölümi, pütün sherqiy türkistandiki omomiy térilghu yer kölümining texminen yérimigha yeqinraqini teshkil qilghan bolup, Bingtuanlik her bir Xitaygha ottura hisap bilen 30 – 40 modin térilghu yer toghra kélidu, Uyghur dehqanlirigha toghra kélidighan térilghu yer kölümi aran bir mo etrapida.

Adette Sherqiy türkistanda Hökümet teripidin élinidighan yer beji nahayiti yuquri bolup, yer beji, dehqanlarning chiqimining asasliq qismini teshkil qilidiken, shunga Bingtuanlik Xitaylar Hökümetning yuqarqi qararini < nahayiti zor bir xosh’xewer > dep bilip tentene qilishqan.

Xitay hakimiyiti Sherqiy Türkistanda iqtisadi jehette Xitay köchmenliri bilen yerliklerge qarita periqliq siyaset yürgüzüp kelgini üchün, turmush sewiyesi jehette yerlikler bilen Xitaylar otturisidiki periq yildin – yilgha zoruyup barmaqta.

Chetellerdiki bezi Uyghur siyasi pa’aliyetchiler, Xitay hakimiyitining yuqarqi qararini, < Bingtuanlik Xitaylarning yurtlirigha qaytip ketishining aldini élish, teximu köp Xitay köchmenlirini Sherqiy Türkistangha kélip yerlishishke righbetlendürüsh meqsidide tüzüp chiqilghan pilandin ibaret > dep qarashmaqta.