Hu Jin Tao, Yengi Qurban Tulum – Qadir Baqidin Chaghanliq Hal Soridi
Kuchar nahiyesining Leng’ger yezidiki Uyghur déhqan Qadir Baqi, Xitay
hakimiyiti teripidin turghuzup chiqilghan yéngi bir tip we ögünüsh ülgisi
bolup, Xitay metbu’atlirida Qadir Baqi < yengi Qurban Tulum > dep
teriplengen.
Xitay metbu’atlirida körsütülishiche, Qadir Baqining shu nahiyede turushluq
Xitay armiyesi bilen uruq – tuqqandek yeqin munasiwiti barimish, unung
armiyeni himaye qilish jehettwe köpligen tesirlik ish – izliri mewjutmish,
yene kelip Qadir Baqi mexsus < Armiye – Xelq ittipaqliqi > heqqide kündülük
xatire yazghan bolup, bu xatirisini hökümetke tapshurghandin keyin, Xitay
hakimiyiti xuddi göher tepiwalghandek shatliqqa chömüp, derhal bu axmaq
dehqanni awal < aptonom rayonluq armiye – xelq ittipaqliqi nemunichisi > we
arqidin pütün Xitay boyiche < Milletler ittipaqliqi nemunichisi > qilip
kötürüp chiqip, unung ajayip ish – izlirini keng kölemde teshwiq qilishqa
bashlighan we pütün Uyghur Xelqinini xuddi Qadir Baqidek Xitay armiyesini
söyüshke we qedirleshke chaqirghan idi.
Bula emes, hetta Xitay hökümitining alahide orunlashturushi boyiche < Qadir
taghimizning kündülük xatirisi > digen temida chong tipliq sen’et kechiliki
uyushturulghan, shunung bilen bu dehqan birdemdila < cholpan > gha aylanghan,
Xitaylar uni körse, < Qurban Tulum tagha > dep chaqiridighan derijige berip
yetken.
Ötken yili Xitayning döwlet reyisi Hu Jin Tao Sherqiy Türkistangha ziyaretke
kelgende, bu axmaq dehqan bilen alahide körüshken idi.
< Tianshan tori > ning 2 – ayning 26 – küni xewer qilishiche, Chaghanning
tunji küni Xitay hökümiti Kuchar nahiyesining Leng’ger kentide Uyghur
dehqanlar bilen shu nahiyede turushluq Xitay eskerlirining qatnishishida
chaghanliq birleshme yighin chaqirip, yighinda Xitayning Döwlet reyisi Hu
Jin Taoning Qadir Baqigha yollighan chaghanliq salimini yetküzgen.
Qadir Baqi buni anglighandin keyin közlirige yash elip turup, < men bügün
bash sekritarimiz Hun Jin Taoning bu salimini kündülük xatiremge yezip
qoyimen > dep bildürgen.
Xitay hakimiyiti yeqinqi yillardin buyan yerlik xelqning Sherqiy Türkistanni
ishghal qilip yatqan Xitay eskerlirige qarita kündin – künge küchüyüp
beriwatqan ghezep – nepritini peseytish meqsidide, Qadir Baqidek tiplarni
sün’i usolda turghuzup chiqip, keng kölemde teshwiqat élip barmaqta.
|