Xitayning Ichki Ölkilirige Medikarliqqa Tutup Bérilgen Uyghur Yashlirining
Sani 200 Mingdin Éship Ketti
Xitay hakimiyiti, < Chong gherbi shimalni échish stiratigiyelik pilani > ni
yolgha qoyghandin buyan, Uyghurlarni atsimilatsiye qilip yoqutush siyasitige
alahide ehmiyet bérip kelmekte.
Xitay hakimiyitining nöwette Uyghur yashlirini keng kölemde Xitayning ichki
ölkilirige bérip ishleshke seperwer qilishtiki asasi meqsidimu, ghayet zor
Xitay qaynimi ichide ularning milliy ghurorini, diniy étiqadini
ajizlashturush, ulargha asta – asta Xitay mediniyitini singdürüsh we bu
arqiliq Uyghur xelqining Xitaylashturush qedimini tézlitishtin bashqa nerse
emes.
Xitay hakimiyiti bir tereptin < emgek küchi yétishmeydu > digen niqap bilen
Xitayning ichki ölkiliridin zor türkümde Xitay köchmenlirini yötkep kélip
Sherqiy Türkistangha yerleshtürse, yene bir tereptin, < eshincha emgek
küchlirini ichkiri ölkilerge bérip ishleshke righbetlendürüsh > digen
sho’arni kötürüp chiqip, Uyghur yashlirini türlük chirayliq wediler bilen
Xitayning ichki ölkiliridiki Xitay xojayinlirigha medikarliqqa tutup
bermekte.
< Xelq géziti > ning 2 – ayning 26 – künidiki xewiride körsütülishiche,
hökümet terepning teshwiq qilishi bilen, hazir her yili Xitayning ichki
ölkilirige bérip ishlewatqan Uyghur yashlirining sani 200 mingdin éship
ketken.
Xitay hökümiti, téximu köp Uyghur yashlirini ichkiri ölkilerge yüzlendürüsh
üchün, her qaysi nahiyelerning asasliq bir neper rehbirini bu ishqa mesul
qilip, wilayet, nahiye we yéza derijilik mulazimet we meslihet ponkitlirini
qurup chiqqan.
Wetendin kelgen inkaslargha qarighanda, nöwette Sherqiy Türkistandin
Xitayning ichki ölkilirige élip kétiliwatqan Uyghur yashlirining mutleq köp
qismi qizlar bolup, < zawutlargha ayal ishchi lazim > digenni bahane qilip,
meqsetlik halda ayallarni asasi yötkesh nishani qilghan. Xitayning ichki
ölkilirige elip berilghan bu Uyghur qizlirining xéli köpliri Uyghurlarning
exlaq ölchimige we milliy en – enilirige tamamen zit kélidighan nashayan
ishlarni qilishqa zorlanghan we bu jeryanda kishining yürikini azaplaydighan
échinishliq tiradigiyeler meydangha kelgen.
Xitayning resmiy statiskilirida körsütülishichimu, peqet ötken bir yil
ichidila Xitay hökümiti < paxta yighiwelishqa emgek küchi yétishmeydu >
digenni bahane qilip, Xitayning ichki ölkiliridin bir milyondin artuq
Xitayni yötkep éyigha 1500 – 2000 yuan ma’ash bérip ishletken idi, shunga
Xitay hökümitining < eshincha emgek küchlirini ichkiri ölkilerge bérip
ishleshke seperwer qilish > digen siyasitining ichki yüzini körüwélish tes
emes ! .
|