< Dunya Ölüm Jazasigha Qarshi Turush Teshkilati > ning Yighinida Nuxtuluq
Halda, Xitaydiki Ölüm Jazasi Mesilisi Muzakire Qilindi
< Germaniye dolqunliri > radiosining xewiride körsütülishiche, < Dunya ölüm
jazasigha qarshi turush teshkilati > ning 3 – nöwetlik omomiy yighini 2 –
ayning 1 – küni Parijda chaqirilghan bolup, yighinda nuxtuluq halda, < 2008
– yilidiki Beijing olimpik tenherket yighinidin burun, ölüm jazasini emeldin
qaldurush mesiliside Xitayda ilgirlesh hasil qilghili bolamdu – yoq ? >
digen mesile muzakire qilinghan.
Yuqarqi xewerde körsütülishiche, Xitay hökümiti, buyil chaghandin etibaren
ölüm jazalirini testiqlash hoqoqini peqetla Xitay xelq ali sot mehkimisige
béridiken we yerlik sot mehkimilirining ölüm jazalirini testiqlash we ijra
qilish hoqoqi bolmaydiken.
Emma bezi mutexesisler, < Xitayning bu qararini ilgirlesh digili bolmaydu,
bu peqetla bir özgürüsh, Xitayda ölüm jazasigha höküm qilinghanlarning sani
köp bolupla qalmay, yene ölüm jazalirimu xelqaraliq ölchemge mas kelmeydu >
dep körsetken.
Yuqarqi xewerde, Xitay xelq qurultiyining wekili Chen Zhunglinning, <
Zhungguoda her yili 10 kishi ölüm jazasigha höküm qilinidu, bu san bekla köp,
shunga ölüm jazasini emeldin qaldurush kérek > digen sözige yer berilgen.
Mezkur xewerde yene, Xitayda ölüm jazalirining ijra qilinish waqtining
asasen chong bayram künlirige toghra kelgenliki, Xitay hökümitining bunungda
pütünley siyasi muddalirini közde tutqini, bunung, hech bir qanuniy tertipke
toghra kelmeydighan hadise ikenliki bayan qilinghan.
Xitay hakimiyitining, yerlik sot mehkimilirining ölüm jazasigha höküm qilish
hoqoqini elip tashlighanliqining, Sherqiy Türkistannimu öz ichige elip –
almaydighanliqi texi namelum, Sherqiy Türkistanda hetta nahiyilik sot
mehkimiliriningmu ölüm jazasi berish hoqoqi bar bolup, Uyghurlardin ölüm
jazalirigha höküm qilinghanlarning köpünchisi siyasi mehbuslardin ibaret.
|