Abdujélil Qaraqash, Rabiye Xanimgha Hujum Qilghan Li Da Huagha Reddiye Qayturdi

<< Xitay milletler géziti > ning muxpiri Liu Da Hai, buyil 1 – ayning 9 – küni mezkur gézitte elan qilghan, < Rabiye Qadir nimishqa kishiler könglige yaqmaydu ? > serlewhélik maqalisida biljirlap, < Rabiye Qadir we Sherqiy Türkistan unsurliri, erkinlik we demokratiye, dep jar salmaqta, uni uchigha chiqqan mosulmanchiliq keypiyatidiki Milletchilik digen tüzük, chünki Xinjiang peqet Uyghurlarla emes, Xenzularni öz ichige alghan nurghun milletler bar köpxil mediniyet bille mewjut bolup tesirliship turidighan jay, herqandaq bir milletchilikning bash kötürüshi, bashqa milletlerge ziyan yetküzidu, azsanliq uchigha chiqqan Uyghur milletchiler Xinjiangning ittipaq – inaq weziyitini buzmaqta > dep körsetken.
LI Da Huaning yuqarqi maqalisi Uyghurchigha terjime qilinip, Sherqiy Türkistandiki herqaysi Uyghurche tor betliridimu elan qilinishqa bashlidi.

Germaniyediki < Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi > ning pirezidenti Abdujélil Qaraqash ependi LI Da Huaning yuqarqi sepsetilirige reddiye berip mundaq dep körsetti:
< Weten ichi we sirtida Uyghurlarning milliy heriketlirining janlinishi, hergizmu noqul haldiki Uyghur Milletchilikining janlinishi emes, Belki Sherqiy Türkistan milliy herikitining janlinishidin ibaret. Sherqiy Türkistan, Uyghurlarni asas qilghan we Qazaq, Qirghiz, Tajik, Özbek qatarliq milletlerni öz ichige alghan pütün yerlik xelqning ortaq wetinidin ibaret, 1992 – yili Türkiyening Istanbul shehride chaqirilghan tunji nöwetlik Sherqiy Türkistan Milliy Qurultiyi teripidin élinghan resmiy qarardimu, Sherqiy Türkistanning yerlik xelqining Uyghur, Qazaq, Qirghiz, Özbek, Tajik qatarliq qerindash milletlerdin ibaret ikenliki eniq izahlanghan idi. Ularmu huddi Uyghurlardekla bu göher ziminning heqiyqi igiliridin ibaret, Xitay hökümitining, Uyghurlarning milliy herikitini, noqul haldiki Uyghur milletchilik herikitining bash kötürüshi, dep izahlishidiki meqsidi, Sherqiy Türkistanning yerlik xelqliri otturisida zidiyet we öchmenlik peyda qilishtin ibaret >.
Abdujélil Qaraqash ependi tekitlep mundaq didi:
< Nöwette Sherqiy Türkistan milliy herikitide Uyghurlarning asasliq we yetekchilik rolini oynawatqanliqi, Uyghurlarning Sherqiy Türkistandiki yerlik xelqler arisida köp sanliqni teshkil qilidighan asasliq millet ikenlikidin ibaret, 1949 – yili Kommunist Xitay Sherqiy Türkistanni ishghal qilghanda, Uyghurlarning sani Sherqiy Türkistanning omomiy noposining 80 pirsentini teshkil qilatti, 1955 – yili atalmish < Aptonom Rayon > qurulghandimu, Uyghurlar noposning 78 pirsentini igelleytti, shunung üchünmu bu < aptonom Rayon > ning aldigha < Uyghur > digen söz qoshulghan. Xitaylargha kelsek, Sherqiy Türkistanda yashawatqan Xitaylarning hemmisi Mustemliki küch bolup, ularning bu ziminda chech bir heq – hoqoqi yoq, bundin keyinmu bolmaydu, Uyghurlarning milliy herikitining asasliq ghayisimu, Qazaq, Qirghiz, Özbek, Tajiklarnimu öz ichige alghan Pütün yerlik xelqning insani heq – hoqoqlirini qolgha keltürüsh, ularni hör, demokratik we erkin bir mohitta yashash imkaniyitige ige qilish, shundaqla ular yashawatqan bu göher ziminning tel – töküs musteqilliqini qayturuwélish kürishidin ibaret ! >.

Abdujélil Qaraqash ependi, LI Da Huaning, < Rabiye Qadir nimishqa kishiler könglige yaqmaydu ? > digen so’aligha jawap berip, mundaq didi:
< Eger Li Da Huaning “ kishiler „ digini Xitaylargha qaritilghan bolsa, Rabiye Qadir xanim elwette Xitaylarning könglige yaqmaydu, ularning könglige yeqishnimu xalimaydu, Rabiye xanim, Xitay mustemlikichilirining könglige yeqishni Nomus dep bilgini üchün, mensep – mertiwini, pul – mélini we éziz wetinini tashlap hijret qilishqa mejbur boldi, unung weten – millet üchün hemmidin waz kechidighan alijanap xisliti xelqimizning könglige yaqqini üchün, xelqimiz unu “Meniwiy Animiz „ dep tonudi we yürektin etirap qildi ! >.