EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

Dunya Uygur Ahbarat Tori 2004

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2004 yili  3 - ayning 27 - küni

Yaponyening Senkaku Ariligha Qanunsiz Kirgen 7 neper Xitay Puxrasi Qayturup Bérildi

ITAR-TASS agentlighining xewer qilishiche, Yaponiye we Xitay döletliri talash-tartishidiki Senkaku (Xitaychida Diayuydaw dep atilidighan) bir qanche arallarning 7 kwadrat kilometir kélidighan bir aralgha ötken charshenbe küni qanunsiz chégrani buzup kirgen 7 neper Xitayni Yapon saqchiliri qolgha élip ketken idi. Xitay hökümitining Yapon hökümitige qattiq diplomatiye bésim küchi ishlitishi we Xitay puxralirining Beijing we Hong Konglarda turushluq Yapon elchixaniliri aldida toxtimay ötküziwatqan naraziliq namayishliri netijiside 27-mart küni ular Xitaygha qayturulup bérildi.

U 7 neper Xitay puxrasini Yaponiye dölet xadimliri mexsüs airpilanda ekilip Xitayning Shanghai shehirining Airoportida kütüp turiwatqan Xitay hökümet xadimlirigha saq-salamet ötküzüp bergen. Bu 7 neper Xitayning qaytip kélishini 30 din artuq muxbir, ve xilmu-xil lozunkilarni kötürüp, shuarlarni towlap turghan bir top Xitaylar Shanhai airoportida qizghinliq bilen kütiwalghan.

Özlirining Xen millitige mensüp bolghan puxralirini Xitay hökümiti Yaponiyedin saq-salamet qayturup ekelgendin keyin, Xitay Tashqi Ishlar Ministirligining xadimi Kung Chuang metbuat yighinini echip, Xitay puxralirini Yapon saqchiliri „qanunsiz qolgha alghan“lighini, ulargha „insansizliq muamile“ qilinghanliqini tekitlidi, u yene: „Yapon dölitining bu qilmishi Xitay dölitining birligini buzghanliq we Xitay puxralirining insaniy heq-hoquqlirini depsende qilghanliq bolidu“ dep bayan qilghan.

Bu mesile üstide bir kün burun kechte telepun arqiliq her ikki döletning Tashqi Ishlar Ministirliri Li Jiawshing (Xitay) ve Iorika Kawagutilar (Yaponiye) söhbet ötküzüp, Xitay Ministiri Li Jiawshing „Diayuydaw aralliri ezeldin Xitay dölitige tewe bolup kelgenligini, we u mesilini söhbet arqiliq yeshish toghrisida telep qilghan. Yapon Ministiri Kawaguti xanim Xitayning 7 neper puxrasini Xitaygha qayturup beridighanlighini, we 1972-yili ikki dölet imzalighan Xitay ve Yaponiye döletlirining birlik toxtamliri prinsipliri boyiche bu mesilini bir terep qilish tekliplirini sundi.

Bügün Hong Kongdimu Yaponning Bash Konsulxanisi aldida Xitaylar namayish ötküzüp, namayishchilar „Diayuydaw aralliri Xitaygha qayturup berilsun!“ digen shuarlarni towlash bilen birge, Yapon diplomatlirining aldida qeghezdin yasalghan Yapon bayrighini yirtip tashlighan.

Xewerni öz muxbirimiz FIDA hazirlidi


© Uygur.Org  27/03/2004 21:30   A. Qaraqaş