Xitay
Hökümiti Uygurlarğa Xitayçe Oqutuşni Tangmaqçi
Oz xewirimiz. Xitay
hökümiti Uygur ma’aripida mejburi Xitayçe oqutuşni yolğa qoyup,
yaş-omurlirimizni Xitay tajawuzçiliriğa qarşi turmaydiğan, adalet çuşençisi
bolmiğan, ana til we milliy yeziqini bilmeydiğan çala girajdanlardin qilip
terbiyilep, qisqa waqit içide Uygur siyaqidiki Xitay girajdanlirini
turkumlep yétişturup çiqip, ozlirining mustemlike hokumranliq omrini uzartiş
uçun bir neççe yildin béri urunup keldi.
Bu qara niyitini “qanunlaşturuş”uçun Xitay hokumiti Şerqiy Turkistanda xelq
qurultiyi dep atilidiğan, Uygur xelqining menpeetige xilap işlarni oylap
çiqip Xitay tajawuzçi hokumitige yol korsitidiğan qurultay arqiliq, sadiq
ğalçilarni pilanliq “saylap”çiqip, ularğa Beijingda nime diyişni aldin
ugutup, bu qétim Beijingda éçilğan 10-nowetlik xelq qurultiyining 2-qetimliq
yiğinida guruppilarğa bolunup muzakire qiliş jeryanida Xoten wilayitining
walisi Omer Abdullaning ağzi arqiliq wetinimizdiki faşist hokumetning
kattabeşi Wangleçuen otturiğa qoyğan “qoş tilliq oqutuş” dep pedazlanğan
milliy yoqutuş siyasitini qollaydiğanliqini otturiğa çiqarğan. Buni qorçaq
re’is Ismayil Tiliwaldimu “qollap quwwetleydiğanliqi”ni bildurgen. Ismayil
Tiliwaldi xojayinlirini teximu xoş qiliş uçun, ”Bu siyasetni qollaymiz, emma
azraq iqtisadiy qiyinçiliqimiz bar, şepqetlik Beijing hokumiti 3 milyon yuen
pul ajritip berse bu xizmetlerni Uygurlar ahalisi kop bolğan wilayetlerde
tézla emeliyleşturup, awal 50 yerde Xitay çe oquşqa zorlap, yéqin kelguside
Xitay ğa sadiq Uygur yaş-osmurlerni turkumlep yétişturup çiqimiz”-dep wede
bergen.
3 milyon yuen Xitay puli bulangçiliq bilen wetinimizdin 50 yildin beri Xitay
ğa toşuwatqan tebi’I bayliqlar aldida tilğa alğuçilik san emes.
Bu yil 1-ayning 29-kuni Turpan wilayiti Piçan nahiyesi Likçun yezisi
tewesidiki Xitay larning bir nefit quduqini oz wetinide işsiz qélip hayat
yoli qalmiğan 6 Uygur yigiti partilitiwetken. Bu munasiwet bilen Beijing
hokumiti alaqzade bolup JX ministirligi, dolet xewpsizlik ministirligi,
aytonom raronluq JX nazariti, dolet bixeterlik nazariti, Turpan wilayetlik
JX idarisi, dolet xewpsizlik idarisi, Piçan nahiyelik JX idarisi,
Turpan-Qumul nefit bulaş şirkitining JX idarisi qatarliq qoralliq
tajawuzçilar “pewqul’adde razwetka etriti” teşkillep kéçe-kunduz axturuş
elip berip 6 Uygur yigitini guman bilen qolğa alğan.
Xitay çe “”Tengritağ tor beti” ning 2-ayning 6-kunidiki xewirige qariğanda
29-yanwar yuz bergen nefit quduqini partilitiş weqeside kélip çiqqan biwaste
“ziyan” 8 milyon yuen Xitay puli bolup, bu texminen bir milyon amerika
dolliriğa toğra kelidu.
Tengri teğining şimalidiki Qaramayni merkez qilğan Jungğar oymanliqi
nefitligi, Tengri teğining jenubidiki Tarim oymanliqidiki nefitlikler we
Turpandin Qumulğiçe 400 km din aşidiğan oymanliqtiki nefitliklerde neççe on
ming yerde nefit quduqi bar. Bir quduqning partilişi bilen kozni yumup
açquçe bir milyon dollar bulangçiliq oljisidin mehrum qalğan qara niyet
Xitay , aşu bayliqlarning qanuni igisi bolğan Uygurlarni imansizlaşturup,
milliy kimlikini, adalet çuşençisini yoq qiliş uçun 3 milyon yuen Xitay
pulini Ismayil Tiliwaldining qullarçe iltimas qilişi, bu xelqimizning
imaniğa etilğan nijaset, wijdaniğa qilin’ğan haqaret, xelqimizning
duşmenlirige qilinğan dellalliq we xoşamettin başqa nerse emes.
Şinjang uniweristetining matimatika fakoltetini 60-yillarda putturgen
Ismayil Tiliwaldi texi Urumçige qaytqandin kéyin şermendilerçe, munapiqlarçe
“Milliy ma’aripning yuksilişi uçun merkezdin 3 milyon yuen hel qilip keldim,
merkizi hokumet Uygurlarğa kongul boluwatidu”-dep nutuq sozleydu. Uning eyni
zamanda oquğan matimatikisiğa lenetler yağsun!
Şerqiy Turkistan Informatsion Merkizi
Ertekin
2004-Yili 3-Ayning 19-Kuni
|