|
İşgal altındaki Doğu Türkistan’da Çinlilerin tesis ve
ilan ettikleri sözde Milli Maarif Bakanlığının
26.06.2006 günü yayınladığı “Otonom bölge azınlık
milletler çift dilde (Çince ve Uygurca) eğitim ve
öğretimi güçlendirme hakkında düşünceler” adlı dâhili
bildiride açıklandığına göre, Çin hükümeti Doğu
Türkistan’ın köy ve kasabalarında “Çift dilde eğitim”i
güçlendirmek için 2006 yılından başlayarak 2010 yılına
kadar toplam 430 milyon yuen meblağ ayırmıştır.
2000 yılından başlayarak Çin Komünist Partisi ve hükümet
birimleri Doğu Türkistan’da “Çift dilde eğitimi ıslah
etme” adı altında yürüttükleri maarifi Çinlileştirme
hareketini daha da güçlendirdiler. Yani onlar çift dilde
eğitimi büyük güç sarf ederek yoluna koyma gayreti
çerçevesinde İlköğretimin birinci sınıfından itibaren
Çin dili ile eğitimi yerleştirdiler. Daha açık bir ifade
ile bütün derslerle beraber tabii fen derslerini Çince
okutma, ona ilaveten ana dil adı altında Uygurca ya da
başka azınlık milletler(!) dil ve edebiyat derslerini
koymak gibi büyük değişiklikler yaptılar.
Daha doğrusu, Doğu Türkistan’daki Üniversitelerde mevcut
bütün temel dersler Çinlileştirildikten sonra 2006
yılının sonuna kadar ilk, orta ve liselerin tamamını Çin
okulları ile birleştirme kararı aldılar.RFA-Uygurcadan
Çeviren: Mehmet Emin BATUR |
|