|
'Her şey bitti, iş paraya kaldı' havası yaymaya çalışan
ABD'nin, Türkiye'yi bir 'oldu-bittiye' getirmeye
çalıştığı ortaya çıktı. Ekonomik, siyasi ve askeri
konularda yürütülen müzakerelerde anlaşma sağlanmadığı
öğrenildi
TÜRKİYE ile ABD arasında, Irak harekatı ile ilgili
olarak iki hafta boyunca sürdürülen müzakerelerde,
Amerikan tarafının uzlaşmaz tutumu nedeni ile tam
anlamıyla 'havanda su dövüldüğü' ortaya çıktı.
Medya kuruluşları aracılığıyla kamuoyuna yansıyan, 'siyasi
ve askeri alanda müzakereler bitti, sadece para ile
ilgili sorunlar kaldı' haberlerinin, Amerikan kaynakları
tarafından kamuoyunu yanlış yönlendirmek amacıyla
pompalandığı anlaşıldı.
AKŞAM'ın güvenilir kaynaklardan aldığı bilgiye göre,
görüşmeler asıl olarak 'askeri' alanda tıkandı.
Amerikalılar, bugüne kadar Türk tarafı ile askeri
harekatın ilkelerini görüşmeye yanaşmadı. Kamuoyuna, 'Komutanlık
sorunu çözüldü. Amerikan birliklerine Amerikalı komutan,
Türk birliklerine Türk komutan komuta edecek' şeklinde
yansıyan haberlerin de bu nedenle gerçeği yansıtmadığı
öğrenildi.
Edinilen bilgiye göre, komutanlık sorunu henüz
çözülmeyen konular arasında bulunuyor.
Harekatla ilgili mutabakat muhtırasının görüşüleceği dün
sabahki toplantı da Amerikalılar tarafından son dakikada
iptal edildi. Amerikan tarafı, dün sabah 10.00'da
yapılması gereken toplantıya, saat 09.30'da sürpriz
biçimde 'Bize talimat gelmedi' diyerek katılmadı.
Amerikalılar'ın uzlaşmaz tutumunun, askerleri ve
Dışişleri çevrelerini son derece rahatsız ettiği
belirtildi.
Tezkereden çok uzağız
AKŞAM'ın görüşlerine başvurduğu üst düzey bir yetkili, 'Kamuoyuna
sanki her şey bitti, iş para meselesine kaldı gibi bir
hava yansıtılıyor. Sanki tezkere hemen Meclis'e
gönderilecekmiş haberleri yayılıyor. Oysa tezkereden o
kadar uzağız ki...' dedi. Amerikalılar'ın, Türk
medyasına sürekli olarak ekonomik yardım paketi ile
ilgili bilgi sızdırması ve görüşmelerin sadece bu konuda
tıkandığı izlenimi vermesi, Ankara'da rahatsızlık
yaratan konuların başında geliyor. Oysa, askeri
müzakerelerin yanı sıra, Irak'ın savaş sonrası
yapılanmasına dönük planların konuşulduğu 'siyasi'
müzakerelerde de adım atılmadığı, Amerikalılar'ın
Türkiye'nin çok hassas olduğu Türkmenler'in statüsünü
görüşmeye bile yanaşmadığı belirtiliyor.
Ne görüşüldü?
Edinilen bilgiye göre, Amerikan tarafı bugüne kadarki
görüşmelerde, daha çok Türkiye'de konuşlanacak Amerikan
birliklerinin statüsü, Amerikan askerlerinin yapacağı
harcamalardan KDV alınmaması, askerlerin takacağı yaka
kartlarının parasının Türkiye tarafından ödenmesi gibi 'ikincil'
konular üzerinde durdu.
Harekatın can damarı olan 'askeri konular'ın hiçbiri
görüşülmedi. Amerikalılar, Türk tarafının ısrarına
rağmen, harekatın nasıl yürüyeceği, ilkelerinin ne
olacağı konusunda Türk tarafına bilgi vermedi. Ankara'da
hakim olan hava, ABD'nin Türkiye'yi '6 milyar dolarlık
hibe ve uygun koşullu kredi'ye razı edip kalan sorunları
bir 'oldu-bitti'ye getirme çabası içinde olduğu. Türk
tarafı ise ABD'nin, 'Eğer Türkiye katılmazsa B planını
uygularız, sonuçlarına katlanmak zorunda kalırsınız'
tehdidine rağmen, bu 'oldu-bitti' politikasına direniyor.
Yetkililer, tezkere TBMM'ye geldiği sırada, kamuoyunun
ve parlamenterlerin mevcut durumu en ince ayrıntısına
kadar bilmek zorunda olduğunu vurgulayarak, henüz ortada
kamuoyuna açıklanabilecek bir gelişme bulunmadığını
hatırlatıyor.
B planı pahalıya patlar
ABD'nin kuzeyden bir cephe açmadan, Türkiye'siz bir
planı uygulaması ise çok zor görünüyor. Çünkü bu durumda
ABD, önemli bir maddi zararın yanı sıra, büyük ölçüde
can kaybını göze almak zorunda kalacak. Ayrıca Irak'ın
kuzeyini denetleyemeyecek. Ürdün üzerinden sadece hafif
birliklerin sokulabileceğini belirten yetkililer, bu
durumda harekatın planlananandan çok daha uzun bir zaman
alacağını ve bu durumun ABD için çok büyük bir risk
doğuracağını belirtiyorlar.
Ankara'da hayal kırıklığı
ABD'li müzakerecilerinin zaman baskısı yapan
Washington'ın kılı kırk yaran yaklaşımı, Ankara'da hayal
kırıklığı yarattı.
Başbakan Gül'ün Bush'a gönderdiği mektubunda 'Buradaki
ABD'li müzakereciler sizin planlarınızı pek anlamamış
gibi davranıyorlar' diyerek, bu hayal kırıklığını
yansıttığı da diplomatik kulislerde konuşuluyor.
Hayal kırıklıkları, 'Türkiye yardım etmezse ilişkiler
bozulur' tehditleri de Kore'de Körfez Savaşı'nda ve
Afganistan'daki yardımlarımızı ve halen süren
işbirliğimizi unutmuş görünüyorlar' ifadeleriyle 'nankörlük'
suçlamasına kadar gidiyor.
2003-02-21 /Akşam
|
