|
Amerikan askerlerine Türkiye üzerinden Kuzey Irak’a
geçiş hakkı verecek tezkerenin TBMM’de onaylanması
yönünde diplomatik baskılarını artıran ABD hükümeti,
müzakerelerin en çok tıkandığı ekonomik yardım konusunda
Ankara’ya son teklifini yaptığını öne sürerken ilk kez
açıktan ‘karar zamanı geldi’ çağrısında bulundu.
Güvenilir kaynaklara göre, ABD Türkiye’ye ‘son teklif’
olarak toplam 26 milyar dolarlık bir yardım paketi
öneriyor. Türkiye ise çok daha fazla bir fatura
çıkarıyor. Bu arada dün akşam Brüksel’den dönen Başbakan
Gül, ABD’den henüz bir ‘son teklif’ gelmediğini söyledi.
AK Parti lideri Erdoğan, ABD ile pazarlık konusunda
‘Geri dönülmez yolda değiliz’ dedi.
Dün Amerikalı gazetecilerin Türkiye ile pazarlıklar ile
ilgili sorularına sıkça muhatap olan Başkan Bush ve
sözcüsü Ari Fleischer, Türk hükümeti ve halkı ile ilgili
övücü ifadeler kullanarak iki ülke arasındaki
müzakerelerin sürdüğünü ifade ettiler. Ancak askeri
harekat planlarını Türkiye’nin 18 Şubat’ta ya da en geç
birkaç gün sonrasında tezkereyi Meclis’ten geçirmesine
göre yapan Washington ile Ankara arasında oldukça
stresli bir diplomatik temas trafiği yaşanıyor.
Başkan Bush, Amerikan Borsa Komisyonu’nun (SEC) başkanı
olarak atanan William Donaldson’ın yemin töreninin
ardından gazetecilerin sorularını cevaplarken,
“Türkiye’ye yardım paketi konusunda anlaşmaya yakın
mısınız?” sorusu üzerine şöyle konuştu: “Türklerle çok
yakın çalışıyoruz ve biliyorsunuz ki Türk hükümetine
büyük saygımız var. Amerikan hükümetinden daha iyi
dostları yok. Umarım her iki tarafı da tatmin eden bir
anlaşmaya ulaşırız. Halen üzerinde çalışıyoruz.”
ABD Başkanı, NATO’nun Türkiye’nin savunmasına ilişkin
kararını ‘olumlu bir gelişme’ olarak nitelendirirken,
memnuniyetle karşıladığını vurguladı. Beyaz Saray
Sözcüsü Ari Fleischer ise, Bush’tan önce gazetecilere
verdiği beyanatta, ‘Türkiye ile bir dost olarak
çalışmayı sürdürüyoruz. Ancak artık karar zamanı. Nihai
sonucun ne olduğunu göreceğiz’ dedi. Fleischer, Beyaz
Saray’daki olağan basın toplantısında da bir gazetecinin
‘Başkan Türkiye ile işin para konusunda tıkanmasından
rahatsız mı? Bunun bir prensip meselesi olması
gerektiğini düşünüyor mu?’ sorusuna şöyle cevap verdi:
‘Başkan Türkiye’nin durumumun zor olduğunun farkında.
Türkiye’nin önünde alması gereken önemli kararlar
bulunuyor. Başkan Türk hükümetine ve Türkiye halkına
saygı duyuyor. ABD ve Türkiye’nin onlarca yıllık geçmişi
olan uzun bir stratejik ortaklığı vardır. Türkiye’nin
neye karar vereceğini ve nasıl bir netice çıkacağını
göreceğiz.’
26 milyar dolarlık paket
Türkiye’ye sağlanacak yardım fonları konusunda Kongre
üyeleriyle görüşmeleri olduğunu ilave eden Fleischer,
‘Türkiye’yi korumanın ve mümkün olan asgari bir zarara
uğramalarını sağlamanın en önemli yollarından biri,
NATO’nun Türkiye’ye koruma sağlama kararı olmuştur. Bu
savunma olmaksızın, maliyet her ne olacaksa, çok daha
yüksek olurdu. Başkan, NATO’nun Türkiye gibi bir
müttefike layık olan savunmayı sağlamasından memnundur.’
şeklinde konuştu.
Güvenilir kaynaklara göre, ABD Türkiye’ye 6 milyar
doları hibe olan toplam 26 milyar dolarlık bir yardım
paketi öneriyor ve bunu son teklif olarak görüyor.
Türkiye ise 90 milyar doları aşan bir fatura çıkarıyor.
Türk ve Amerikan heyetleri arasında Dışişleri
Bakanlığı’nda devam eden muhtemel Irak operasyonuna
ilişkin mutabakat muhtıralarına ilişkin görüşmelerde,
‘ana konular’ın ele alınmasına bugün başlanacağı
öğrenildi. Öte yandan, ABD Savunma Bakanlığı’nın Körfez
bölgesine 28 bin Amerikan askerini daha göndereceği
bildirildi.
Ali H. Aslan / Washington Zaman
19.02.2003 |
