1) Doğu Türkistan’da Sözde “Çift Dilde Eğitim ve Öğretim Sınıfı” larında Öğrenim Görmekte olan Öğrencilerin Sayısı 863 Bine, “Çift Dilli Bölümler”deki Gençlerin Sayısı da 217 bin Kişiye Ulaştı.

Çin hâkimiyetinin Doğu Türkistan’da Türklerin Milli maarifini Çinlileştirme maksadıyla icra etmekte olduğu sözde “Çift Dilde öğretim” politikası Doğu Türkistan halkının milli varlığını ciddi şekilde tehdit eder hale geldi. Çin’in u alanda attığı büyük adımı sadece Doğu Türkistan halkını değil uluslar ararsı insan hakları örgtlerini de endişeye sevk etmektedir.

“Tiyanşan(Tanrı dağı)Haber Sitesi”nin 12.12.2008 tarihinde verdiği habere göre, bu yıl Ekim ayına kadar milli İlköğretim ve Ortaokullarda tesis edilen sözde “Çift dilde öğretim Sınıfları”nda öğrenin görmekte olan ve Çin okullarındaki “Min kao xan” diye adlandırılan yerli öğrencilerin umumi sayısı 853 bin kişiye ulaşarak bütün yerli öğrencilerin %36.5’ini teşkil etmektedir.

Bundan başka yine Doğu Türkistanlı gençler için tesis edilen ve “Çift dilli bölüm” olarak anılan Çin’ce böümlerde okumakta olan yerli gençlerin sayısı da 217 bine ulaşmış bulunuyor.

Son 3 yıldan beri Çin hâkimiyeti Doğu Türkistan’ın köy ve mezralarında “Çift Dilli Bölüm” kurma inşaatları için yerel maliyeden 200 milyon yuen den fazla, merkezi hükümet tarafından ise, 3 milyar 750 milyon yuan tahsis edilmiştir. Çince bölümleri nahiyelerden köylere, köylerden de mezra ve mahllelere kadar yaygınlaştırmaktadırlar.

Çin merkezi hükümeti ise, 2012 yılına kadar Doğu Türkistanlıların daha yoğun olarak yerleşik bulundukları Aksu, Kaşgar ve Hoten başta olmak üzere 7 vilayette yerli gençlerin “Çift dilli bölüm” olarak anılan Çince bölümlere giriş oranını %85’in üzerine çıkartmayı planlamıştır. Bu planı gerçekleştirmek için de bütün bölge genelinde ciddi bir seferberlik başlattı.

Bunun dışında yine Ekim ayına kadar Çin2in içeri eyaletlerindeki Çin okullarında tesis edilen “Sinkiang(Doğu Türkistan)Lise sınıfları”nda öğrenim gören Doğu Türkistanlı öğrencilerin toplam sayısı 17 bin 500 kişiye, Doğu Türkistan’daki Çin okullarında tesis edilen “Ortaokul sınıfları”nda ğrenim gören ğrencilerin sayısı da 15 bin kişiye ulaşmıştır.

Çin hükümeti yine “Çift dilli öğretim” de Çince okutacak öğretmen açığını kapatmak için şimdiye kadar 142 milyon yuan tahsis ederek 10 bin kişiden fazla yerli öğretmeni mecburi “Çift dilli öğrtim kursu” adı verilen Çince öğreme kurslarına göndermiştir. Bu kursların süresi 1 yıl olup, şu anda 7148 milli öğretmen bu kursları bitirmişlerdir.

Yüksek okullardan mezun olan öğrenciler arasından özellikle köy ve mezralardaki “Çift dilli öğretim Sınıfları”na öğretmen olarak gönderilenlerin sayısı6000 kişiye ulaşmış olup, bunların çoğunluğunu Çinliler teşkil etmektedir.

2) Cungar Vadisinde 100 Milyar Metreküplük Yeni Doğalgaz Rezervi Keşfedildi

Doğu Türkistan halkının yıldan yıla biraz daha yoksullaşarak iktisadi gelir ve geçim seviyesi cihetinden Çinli göçmenler karşısında ezilmekte olduğu günümüzde b bölgede hemen her gün yeni petrol ve doğalgaz kaynakları keşfedilmektedir.

Mesela “Tiyaşan(Tanrı dağı)Sitesi”nin 15.12.2008 günkü haberinde yakın zamanlarda Cungar havzasında yeni bir 100 milyar metreküp kapasiteli doğalgaz rezervi keşfedilmiş olup, bu rakam 14.12.2008 günü Çin’in “Devlet rezerv miktarı komitesi” tarafınan resmen ilan edilmiştir.

Bu rezerv miktarı Çin’in 50 yıllık doğal gaz ihtiyacını karşılıyor. Cungar havzasını içeri eyaletlere bağlayan perol ve doğalgaz borusu hattı da 2008 yılının Ekim ayında tamamlanarak hizmete sokulmuştu.

Çin’in bir yıllık planı ise, Doğu Türkistan’dan elde edilece doğalgaz miktarını 3 milyar 338 milyon metreküpe ulaştırmak.

3) Korla’da Şahsına Ait Petrol Kuyusu Açan Ablet Turgun Başta Olmak Üzere 9 Kişi, “Petrol Hırsızı” Suçlaması İle Tutuklandı

Bu gün Doğu Türkistanlıların kendi vatanlarının ve kendi topraklarının zenginliklerinden yararlanmaları Çin hâkimiyetinin nazarında “büyük suç”haline geldi.

Doğu Türkistan’da yerli Türk halkının petrol ve doğalgaz gibi doğal zenginlikleri şahsı adına açması ve yararlanması sert şekilde yasaklanmış olup, Çin hâkimiyeti “Bütün yer altı ve yer üstü zenginlikler devlete aittir. Onu devlet açar ve yararlanır” şelinde bir safsatayı ileri sürerek bu bölgenin doğal zenginliklerini doğrudan talan ede gelmektedir.Hükümetin bu prensibine riayet etmeyip şahıs olarak doğal zenginlikleri işleten Doğu Türkistanlılar sert şekilde cezalandırlmaktadırlar.

Mesela “Şinhua internet Haber sitesi”nin 12. ayın 15. günü Ürümçi’den verdiği habere göre son yıllarda Doğu Türkistan’da şahıs olarak petrol kuyusu açan ve hükümetin petrol borularından gizli olarak petrol sızdıran sözde “hırsız”ların sayısı artmıştır. 2008 yılının girişinden beri polis birimleri bu tür dosyalardan 229 dosyayı sonuçlandırarak 10 milyon yuen tutarında zararı geri almıştır. 253 kişi de “Petrol hırsızı” adı altında tutuklanmıştır

Bunların arasında en büyük olay ise, Ablet Turgun’un başında bulunduğu “petrol hırsızlığıolayı” olup, yukarıdaki haberde beyan edildiğine göre Ablet Turgun başta olmak üzere 9 Doğu Türkistanlı şahsi olarak petol kuyusu açıp petrol çıkartmıştır. Netice olark bu 9 kişi “Tarım toplum güvenliği Dairesi” tarafından “petrol çaldı” suçlamamsı ile tutuklanmıştır.

Son zamanlarda Doğu Türkistan’daki petrol yataklarından ve petrol borularından petrol çalma hadiseleri çoğaldığı için Çin hâkimiyeti bu bölgelerdeki petol yataklarının ve petrol – doğalgaz borularının etrafında 40 polis noktası kurarak güvenlik tedbirlerini arttırmıştır.

4) Ürümçi Şehir Ahalisinin Bir Aylık Geliri, Güneydeki Doğu Türkistanlı Çiftçilerin Bir Yıllık Gelirlerine Ulaşmak Üzere

Çin hâkimiyetinin Doğu Türkistan’da sürdürmekte olduğu adaletsiz politikası, şehirlerle köyler, Çinlilerle Doğu Türkistanlılar arasındaki iktisadi farkın büyümesine sebep olmaktadır.

Mesela “Tiyanşan(Tanrıdağı)Haber Sitesi”nin 15.12.2008 günü verdiği habere göre, 2008 yılının Kasım ayı içerisinde Ürümçi Şehir ahalisinin kişi başına düşen aylık saf geliri 983. 34 yuene ulaşarak, geçen yılın aynı dönemindekinden 7.03 oranında artmıştır.

Her bir şehir halkının bir aylık ihtiyaçları için sarf ettikleri maddi gederleri 698.61 yuene ulaşarak toplam gelirinin %70’inden fazlasını teşkil etmektedir.

Çin’in resmi açıklamlrında blirtildiğine göre bu gün Ürümçi’nin nüfusu 3 milyon’a yakın olup, bunun %95’ini Çinliler teşkil etmektedir. Şu anda Doğu Tükistan’ın güney vilayetlerindeki Doğu Türkistanlı Çiftçilerin kişi başına düşen yıllık geliri 1000 yuen civarında olup, Ürümçi halkının bir aylık gelirine denktir.

Gerçekte ise, Doğu Türkistan Türklerinin yoğun olarak yerleşik bulundukları Tarım havzası, yani Doğu Türkistan’ın güney bölgeleri ise Çin’in en temel petrol, doğalgaz ve başka maden ürünleri üssüne dönüşmüştür.

İktisadi cihetteki bu tür dengesizlikler yerli halkın Çin hâkimiyetine olan tepki ve nefretini kat kat arttırmaktadır.

Uygur Türkçesinden Türkiye Türkçesine uyarlayan: Mehmet Emin BATUR