M.Ö.220 ~

E-mail

23 Mart Hoten Kadınlar Ayaklanması: 600 Kişi Hapiste

29.03.2008 günü Radyomuza (RFA) gelen yansımalardan birinde, geçtiğimiz Pazar günü Hoten’de Protesto eylemi yapıldığı ve bastırıldığı belirtilmişti. Dün yine Amerika’da yaşamakta olan bir Uygur, kendi memleketi olan Hoten’de gösterilerin meydana geldiği hakkında haber aldığını bildirmişti. Biz bu münasebetle Hoten’deki bir kısım daire, cemiyet, ticaret merkezleri ve ailelere telefon ettik. Görüşmemizi kabul edenlerin çoğunluğu Pazar ve pazartesi günleri, yani 23-24 Mart günleri Hoten şehrinde olay meydana geldiğini açıkladı. Olayı bazıları gösteri diyerek bildirirken bazıları da ayaklanma olarak bildirdiler.

Biz ilk önce Hoten Emniyet Müdürlüğüne telefon ettik. Görevli polis böyle bir olayın meydana gelmediğini bildirdi. Daha sonra Hoten şehri Sanat ve Ticaret merkezine telefon ettik. Görevli, olaydan haberinin olmadığını bildirerek olay hakkında şehir propaganda bölümünden haber almamızı tavsiye etti.

Hoten şehrinin Gülbağ Pazarı Polis karakoluna telefon ettik. Görevli polis telefonu kapattıktan sonra, turist sıfatı ile Hoten şehrindeki otellere telefon ettik. Sonra da birkaç aileye telefon ettik. Bir aile böyle bir olaydan haberdar olmadığını bildirdi. Diğer bir aile Pazar günden beri birkaç gündür sokağa çıkmanın yasaklandığını, şu anda durumun normale döndüğünü bildirdi. Bir başka aile, polislerin yollarda barikatlar kurduklarını belirtti.

Otel görevlileri olayı tafsilatlı olarak anlattı. Bir otel görevlisinin bildirdiğine söz konusu olay geçekten meydana gelmiş ve iki gün boyunca devam etmiştir. Gösteriye 1000 civarında insan iştirak etmiş. Göstericilerin çoğunluğunu da kadınlar oluşturuyormuş.

Gösterinin birinci günü 400 kişi, ikinci günü de 200 civarında kişi tutuklanmış bulunuyor. Tutuklananlar arasında erkeklerde var ama çoğunluğu ise kadınlar teşkil ediyor.

Biz o kişiden olayı kendi gözler ile görüp görmediğini sorduğumuzda, kendisinin görmediğini ama polislerin bu şekilde belirttiklerini bildirdi. Onun bildirdiğine göre, olayın meydana geldiği gün polisler otellere gelerek durumu bildirmiş ve durumları şüpheli görülen kişiler olursa derhal polise haber verilmesini istemişler ve dikkat edilmesi gereken kişilerin listelerini de vermişler.

Hoten şehrinde dükkân açmakta olan bir Uygur kadın olaydan sonra Hoten şehrinin belirli bir pazaryerindeki Çinli tüccarların dükkânlarını kapattıklarını bildirdi. Dün yine Ürümçi’de yaşamakta olan bir Uygur aydını olayın başlangıcı ve sonucu hakkında malumat verdi. Onun bildirdiğine göre, bu defaki olayların meydana gelmesine, Hoten şehrinde Mutellip Hacı adındaki toplum içerisinde saygınlığı bulunan bir tüccarın polisler tarafından hapiste öldürülmesi ve Çin hükümetinin Hoten şehrindeki gençleri geniş çaplı olarak tutuklaması sebep olmuş. Fakat Çin polisleri bu durumu otel çalışanlarına, Tibet’teki olayın tetiklemesi ile meydana gelmiş olduğu şeklinde anlatmışlardır.

Yukarıdaki Uygur aydınının belirttiğine göre, gösterinin devamında “İşkenceye son verilsin”, “Tutuklular serbest bırakılsın”, “Dini özgürlük sağlansın” ve “yaşasın örf-adetlerimiz” şeklinde sloganlar atılmış.(Şöhret Hoşur)

Uygur Türkçesinden Türkiye Türkçesine Uyarlayan:

Mehmet Emin BATUR
 

© ETIC.  Her Hakkı Saklıdır. Son Değişiklik: 01.04.2008 17:07   Hazirlayan: A. Karakash