Uchur we Tehlil

1) Xitay Rabiye Qadir Toghursida Yene Ighwa Tarqatti

Xitayning sumrugh torining 9 - ayning 2 - künidiki xewirige qarighanda, Xitay yene Rabiye Qadir xanim üstidin ighwa tarqitip, Rabiye 1 - chisila Dunya Uyghur Qurultiyining raisi salahiyiti bilen Yawurupa parlamintida Sherqiy Türkistan musteqilliqini terghip qilip ret qilindi dep ighwa tarqatti hem Rabiye Qadirning Xitayning azsanliq milletler siyasitni hem diniy siyasitini eyiplep qilghan sözlirimu oxshashla ret qilindi dep biljirlighan.

Xitay höküitinig Rabiye Qadir xanim toghrusidiki yalghan saxta xewerlerni üzüldürmey toqup chiqirip bazargha sélishtiki meqisiti Rabiye Qadir xanimning obrazini xunukleshtürüp, Rabiye Qadir xanimnining tesirini chekleshtin ibaret.

http://news.ifeng.com/mainland/special/wulumuqisaoluan/
zuixinbaodao/200909/0902_7229_1330499.shtml

2) Xitaydiki Bermiliq Köchmenler Bermigha Qaytishqa Bashlidi

Xitayning sumrugh tirining 9 - ayning 1 - künidiki xewirige qarighanda, Berma hökümet armiyisi bilen Bermidiki Kosan qoralliq kochliri ottursidiki qoralliq toqunush kocheygendin kéyin, Kosan rayondiki musapirlar Xitayning Yunnan ölkisige kélip panahlanghan idi. Nöwette Berma weziyitining yaxshilinishigha egiship, bu musapirlar 31- awghustin bashlap, yurtigha qaytishqa bashlighan.

http://news.ifeng.com/photo/s/200909/0901_4728_1329593.shtml

3) Xitay Iqsadiy Siyasitini Özgertmeydighanliqini Bildurdi

Xitayning merkiz téléwizige istansining 9 - ayning 1 - künidiki xewirige qarighanda, Xitayning bash ministiri wen jiabao dunya banlisining bashliqi zorik bilen korushkende ipade bildurup, Xitay nowette iqsaiy turghunluqtin qutulup chiqishtek haqiliq bir peyitte turwatidu, Xitay nowette yurguzwatqan iqsadiy siyatining yulunushini ozgertmeydu digen. Shuning bilen yene, Xitay höküiti aktip bolghan maliye siyasiti we birqeder kengri bolghan pulmuamile siyasiti yurguzidighanliqni bildurgen.

http://news.cctv.com/china/20090901/108276.shtml

4) Milletler Ittipaqliqi Dersliki 9 - aydin Bashlap Ghuljigha Kirishke Bashlighan

Xitayning xinhua torining 9 - ayning 1 - künidiki xewirige qarighanda, Ghulja shehri 9 - aydin bashlap milletler ittipaqliqi asas qilinghan wetenperwerlik toghursidiki derslik matiryal “Ghulja sheherlik wetenperwerlik illetler ittipaqliqi terbiye oqushluqi” tarqitilishqa bashlighan. Nöwette 63000 din artuq Ghuljidiki ottura bashlanghuch mektep oqughuchisi milletler ittipaqliqi wetenperwerlik terbiyisini élishqa bashlighan.

Xitay mustemlikichiliri we Xitay merkizi höküiti Sherqiy Türkistanning Ürümchi shehride “5-iyul qanliq weqesi ” yüz bergendin kéyin, peyda bolghan milletler ara öchmenlikini yoqutup, Sherqiy Türkistandiki mustemlike hökümranliqni téximu mustehkemlesh üchün bu xil derslikkini tuzup chiqish toghursidiki qararni alghan idi.

http://www.xj.xinhuanet.com/2009-09/01/content_17565026.htm

5) Xitay Hotenning Chira Nahiyisidin Yene 115 Qizni Xitayning Ichkiri Ölkisige Yolgha Saldi

Xitayning Xinhua torining xewirige qarighanda, Xitay mustemlikichiliri dairiliri Hotenning chira nahiyisidin 115 qizni “Xinjingda qalaymaqanchiliq bolmighan Hotenning chira nahiyisiki Uygur qizlarning ishlesh arzusi küchlük ” digen bahane bilen, ularni Xitaynig Shandong ölkisi Chingdao shehrige ishlemchilikke yolgha salghan.

Ürümchi weqesi yüz bérip bir ay bolghan mezgide Peyzawat nahiyisidin 189 neper qizni yolgha Xitayning Zhejiang ölkisieg ishlemchilikke salghan idi.

Nöwette Xitay Sherqiy Türkistanning herqaysi jayliridin Uyghur qizlarni türlük bahane sewepler bilen ishlemchilikke yolgha salmaqta. Dimek Xitay hakimiyiti “26-iyun Guangdong Shaoguan weqesi ” hem “5-iyul Ürümchi qanliq weqesi”din qilche ibret almighan. Bu Uyghur xelqning heqqani teleplirining ilgirkidekle inawetsiz qilinip, kommunist Xitayning Uyghurlargha qaratqan jinayi herketlirining yenila dawam qildighanliqni bildürmekte.

http://www.xj.xinhuanet.com/2009-09/01/content_17565028.htm

6) Xitayning Milletler Ittipaqliqi we Diniy Erkinlik Toghrusidiki Xewiri Yalghan

Xitayning xelq géziti tor bétining 9 - ayning 1- künidiki xewirige qarighanda, Xitay yazghuchiliri “milletler ittipaqliri gülliri échildi, din ishliri inaq yolgha qedem qoydi ” digen témida maqale élan qilghan bolup, maqaliside, kominist Xitayning barliq milletlerge barawer adil muamie qililip aptonumiye qanunini izchillashturwatqanliqi, Xitaydiki azsanliq milletlernig bextiyar yashwatqanliqni hem shundaqla Xitayning köyünüshi we ghemxurluqi bilen din ishliri jush urup rawajlinip, Xitayda diniy erkinlikning emelge ashurulghanliqni we kishilerning diniy étiqadi kapaletke érishtürülgenliki bayan qilinghan.

Xitay meyli qandaq yalghan petiwa hem xewerlerni toqup chiqsun, hergizmu kommunisimning azabini chékiwatqan Uyghur hem Tibet qatarliq milletlrrni aldiyalmaydu. Azsanliq milletlerning derdi ichige toshup ketti. Xitay bir tereptin azsanliq milletni bésip, depsende qilip, asmilatsiye qilish siyasitini kücheytse, yene bir tereptin dölet ikchi we sirtigha hedep yalghan sözlep saxtapezlik qilip, özining qilghan jinayi qilmishlini perdazlap körsitishke tirishmaqta.

http://uyghur.people.com.cn/155988/9965726.html.