Xitay Mustemlikichilirining Heqsizliqi Uyghur Saqchiliri we Sotchilirni Istipa Bérishke Mejbor Qildi

Xitay mustemlikichi hakimiyiti Uyghur xelqning milliy zulum we adaletsiz siyasitige qarshi ténch shekilde élip bérilghan “5-iyul namayish” ni wehshiylerche basturup, qanliq qirghinchiliq peyda qilghandin keyin yene toxtap qalmay Uyghur xelqni mustemlikichi Xitayning heqiqiy epti beshirsi we mahiyitige nispeten teximu chongqur chushenchige ige qildi.Uyghur xelqi meyli xitayning dolet bayriqini koturup namayish qilsin yaki sherqiy turkistanning dolet bayriqini koturup namayish qilsun oxshashla qanliq basturushtin qutulalmaydighanliqini sewebi Uyghur xelqining mustemliki qilinghan bir zulumgha uchurghuchi xelq bolup, hergizmu Sherqiy Türkistnda yashawatqan Xitay köchmenliri bilen heq hoqoqlarda teng barawer orunda turalmaydighanlqini , meng gu Xitaylardin towen orunda turdighanliqini hem Xitalarning Uyghur xelqini ehrgizmu ozi bilen teng barawer orunda kormeydighanliqni tonup yetti.

Xitay mustemlikichi hakimiyitining esebiy qanxor armiye we saqchi kochlirini ishqa sélip Uyghur xelqini qanliq basturush bilen bir waqitin ta bügün'ge qeder Uyghur xelqni sewepsiz tutqun qilip, peqet Ürümchi shehrining özidinla 10000 din artuq Uyghurning iz dereksiz yoqap ketkenlikini uningidin bashqa Sherqiy Türkistanning Ghulja, Qarmay, Qeshqer qatarliq sherherlerdin qan minglighan Uyghurllarni tutup ketti bunisi namelum, tutulghan Uyghurlar qattiq qyin qistaqlargha we haqaertlesh depsende qilishlargha uchrawatidu bunisi Sherqiy Türkistanda yashawatqan we ilgiri Xitayning türmiliride yétip baqqan herbir Uyghurgha nahayiti ayan. Xitay tutulghan Uyghurlargha nispeten adeletsiz muamilide bolghachqa bir qisim Uyghur sotchilar bu heqsizliqlerge chidimay xizmitidin istipa bergenidi, Xitay bu kishilerning ornigha jepitin Uyghur sotchilarni yutkep kelgen idi, Uyghur xelqini tutqun qilish bastursh jeryanida qilinghan adaletsizlik we heqisizliqlar Uyghur saqchilarnimu istipa bérishke mejbur qildi. ETIC ning wetendin biwaste alghan uchurigha qarighanda Xitay hökümiti Ürümchide öz xizmitidin istipa bergen 60 din artuq Uyghur saqchining ornigha jenobiy rayonlardin minglarche Uyghur saqchilarni yötkep kelgen hem dawamliq yötkep kelmekte iken.
Bu heqte Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizining bashliqi Abdujélil Qariqash ependi toxtulup mundaq dédi: Xitay Sherqiy Türkistanki weqeni qoral küchige tayinip hel qilalmaydu, Uyghur xelqning heqqaniy küreshlirini, Uyghur xelqighe öz erkinliki musteqilliqini qayturup bermey turup érishkili bolmaydu. Xitay Sherqiy Türkistanki heqsizliqlar dawam étidiken, Sherqiy Türkistanki qarshiliq we Xitay zulumigha qarshi küresh hergiz toxtap qalmaydu.
Nöwette Xitay jenobiy rayonlardin yötkep kelgen saqchilar arqiliq milliy zidiyetni hel qilishqa urunghan bolsimu biraq Xitayning bu qara niyiti hergizmu emelge ashmaydu. Sherqiy Türkistanda qozghalghan bu qétimqi namayish Uyghur xelqining Xitay mustemlikichi hakimiyitige bolghan milliy azatliq küreshlining téximu ulghiyishigha biwaste türtke bolidu. Xuddi Abdujélil Qariqash ependi körsitip ötkendek Xitay zulumi we mustemlikichilik hakimiyiti toxtimaydiken Uyhgur xelqiningmu hem köreshliri hergiz toxtap qalmaydu, belki buningdin kéyin téximu keng kölemde dawam étidu.