EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SH T HEQQIDE OMOMI MELUMAT

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2007 - yili 8 - ayning 16 - küni

Sherqiy Türkistandin Xewer Uchurlar

1 ) < Pilanliq Tughut Siyasiti > ge Emel Qilmighan Yéza Bashliqi Wezipisidin Élip Tashlandi

ETIC ning wetendin biwaste igellishiche, yéqinda Xitay hökümiti Kuchar nahiyesining Hanqitam yézisi ( 7 – rayon yézisi depmu atilidu ) da tekshürüsh élip bérish arqiliq, bu yézida buyil pilandin sirt 35 bowaqning artuq tughulghanliqini éniqlap chiqqan we yéziliq partikomning Uyghur sekritarini, < heqiyqi sanni yoshurup, yuqurini aldighan, pilanliq tughut siyasitige xilapliq qilghan > digen sewep bilen wezipisidin élip tashlighan.

2 ) Xitay – Qirghizistan Dölet Bashliqliri Birleshme Bayanat Elan Qilip " Sherqiy Türkistan Térorchiliri " gha Birlikte Zerbe Bérish Heqqidiki Bayanatqa Imza Atti

Serdar xewer qilidu

2007-yili 15 - awghust saet 9 diki Shinhua axbarat torining xewiride munular körsütülidu.

Xitay dölet reisi Hujintao Qirghizistan paytexti Bishkekke 2 künlük dölet ziyaritige kilip, Qirghizistan périzdénti qurban bek baqiyéw bilen söhbette bulup Xitay – qirghistan 2 dölet bashliqliri birleshme bayanatini ilan qildi.

Bayanatta Xitay – Qirghizistan dölet chigrasini bikitish, ikki döletning kelgüsidiki kilip chéqish ihtimali bolghan chigra toqunushning aldini élishta muhim ehmiyetke ige. Ikki terep imza chekken alaqadar kilishmnamilar, höjjetlerge qattiq emel qilip , ikki dölet chigra teweligide ebedi ténchliqni emelge ashurup kiyinki ewladlarning dostluqining saqlinip qilishigha asas yaritishimiz lazim .

Nayanatta yene munular qeyit qilin'ghan. Döletning igilik hoquqi , zimin pütünligi qatarliq jehetlerde qarshi terepning siyasitige we herkitige yol qoyushimiz lazim. Bixeterlik dairisi ichidiki zich hemkarliqqa heqiqi emel qilip, ünümlik tedbir qollunup, "Sherqiy Türkistan" térorézim kuchlirini öz ichige alghan her xil shekildiki térorést kuchlirigha ortaq zerbe birishimiz lazim - dep tekitlen'gen.

Bayanatta yene - ikki terep hökümet dairliri iqtisadi hemkarliq xizmitini yaxshilap , soda apparatlirini tesés qilip, iqtisadi téxnika hemkarliqini ilgiri sürüp, meblegh sélish muhitini yaxshilap, teng barawerlik öz – ara payda yetgüzüsh asasida qatnash tiransport qatnishini kingeytip , éliktirik xet alaqe ,kan échip - ishshighlash , énirgiye , asasi qurulush eslehesi qatarliq sahelerdiki hemkarliqni kuchaytish, ikki terepning öz dölitining qanunigha ruaye qilghan halda dölet ichide soda tijaret bilen shughullunushigha qulay sharayit yaritip birsh heqqidimu madda- mezmnunlar qeyit qilin'ghan.

Bayanatta yene, qeshqer – örkeshtam – sartash – osh – endijan – tashkent tash yolini rémunt qilip yasap yolning rawanlinishigha kapaletlik qilish heqqidimu maddilar kirgüzülgen hemde tömür yol, hawa qatnishi jehetlerdiki toshush téranséportining ongushluq élip bérilishigha qulayliq yaritish heqqidimu maddilar kirgüzülgen.

http://www.tianshannet.com/news/content/2007-08/15/content_2131949.htm

3 ) Shanghai Hemkarliq Teshkilatining Bu Qétimqi Birleshme Herbiy Meniwerining Asasi Meqsidi, < 3 xil küchler > ge Ünümlük Taqabil Turushtin Ibaret

Serdar xewer qilidu

Shinhua tor bitining 9 - awghust ürümchidin bergen xewiri

Shanghai hemkarliq teshkilati goruyigha eza döletler herbi qoralliq kuchlar bash shitap bashliqlirining bash shitap bashliqi ( shitap bashliqliri kommutétining reisi) Liyang Guang Lai, muxpirlarni kütüwélish yighinida mundaq didi.

- Ténchliq elchisi 2007 birleshme herbi manwér hich waqit üchinji birterpke qaritilghan emes shundaqla üchinji birterpning menpeetige ziyan sélishni mexset qilmaydu hemde herqandaq birdöletge tehditmu élip kelmeydu. Bu qitimqi herbiy manwérning muddiasi Shanghai hemkarliq teshkilatining duch kiliwatqan yéngi tehdit, yéngi urush xewpige taqabil turup biz turuwatqan rayunning bixeterlikige we muqimliqigha kapaletlik qilish bilen birge üch xil kuchlargha ortaq qattiq zerbe birishni mexset qilidu.

- Xitay herbi ishlar tetqiqat orginining tetqiqatchisi péng gwang chien ténchliq elchisi 2007 bütün dunyagha 4 chong ségnal biridu dédi.

- Shanghai hemkarliq goruyi teshkilatining bixeterlik hemkarliqi üzlüksiz ilgirlimekte, Xitay bilen rosiyening munasiwiti yéngi bir pellige kötürüldi.6 dölet ning térorézimgha qarshi iqtidari künsayin tiz sür'et bilen yuquri kötürlüp armiyimizning zamaniwi urush qilish tereqqiyatida zor tereqqiyatlar boldi, bu qitimqi birleshme herbi manwér dunyagha 4 chong ségnalni yetgüzidu.

- 9 - awghust bashlan'ghan bu birleshme herbi manwér 9 kün resmi élip bérilidighan bolup Shanghai hemkarliq goruyi teshkilatining térorézimgha qarshi hemkarliqida yéngi bir sehipeni toldurghusi- dédi.

- Shanghai hemkarlei goruyi teshkilati 2001 – yili 6 – ayning 15 – küni qurulghan bolup, térorézimgha qarshi birlikte herket qilish bayrighi bilen otturgha chiqqan idi. Bu hemkarliq goruyi teshkilatigha Xitay, rosiye, qazaqistan, özbégistan, Qirghizistan, tajikistan, qatarliq 6 döletning dölet bashliqliri Shanghaige toplunup Shanghai hemkarliq teshkilatining qurulghanliqigha qol qoyup imza qozup térorézimgha qarshi turush, bölgünchülikke qarishi turush, dini esebilikke qarshi turush din ibaret Shanghai xitapnamisini ilan qilghan idi.

- Bu teshkilat qurulup uzun ötmeyla özlirining wedisige xilapliq qilip bir tereptin herbi teshkilat qurghan bolsa yene bir tereptin térorézimgha qarshi turush bahanisi bilen Uyghur xelqini mergez qilghan ottura asiyadiki Türki milletlerni qanliq basturushqa kirishti. Yiqinqi bir qanche yilllardin biri weténimiz Sherqiy Türkistanda we Gerbiy Türkistan rayonida Uyghur kishilik hoquq pa'aliyetchilirini, démukrattiyini teshebbus qilip ish élip birishni oylighan we azraq pa'aliyet élip barghan Uyghur we yerlik xelqni qanliq basturup xelqlarada jinayi ishlar sadir qildi, Shanghai hemkarliq teshkilati niqabidiki bu herbi kuchning tüp mexsitini chüshünüp yétip, uning rezil mexsitini ghezep bilen eyiplishimiz kirek!

http://news.xinhuanet.com/mil/2007-08/10/content_6508860.htm

4 ) Bishkek Bayanatigha Baha

Xitay – Qirghizistan dölet bashliqliri birleshme bayanat ilan qilip "Sherqiy Türkistan térorchiliri " gha birlikte zerbe birish heqqidiki bayanatqa imza qoydi.

2007 - yili 15 - awghust saet 9 diki Shinhua axbarat torining xewiride munular körsütülidu.

Serdar xewer qilidu

Xitay dölet reisi Hu Jin Tao Qirghizistan paytexti Bishkekke 2 künlük dölet ziyaritige kilip, Qirghizistan périzdénti Qurban bek Baqiyéw bilen söhbette bulup Xitay – qirghistan 2 dölet bashliqliri birleshme bayanatini élan qildi.

Bayanatta Xitay – Qirghizistan dölet chigrasini bikitish, ikki döletning kelgüsidiki kilip chéqish ihtimali bolghan chigra toqunushning aldini élishta muhim ehmiyetke ige. Ikki terep imza chekken alaqadar kilishmnamilar, höjjetlerge qattiq emel qilip, ikki dölet chégra teweligide ebedi ténchliqni emelge ashurup kiyinki ewladlarning dostluqining saqlinip qilishigha asas yaritishimiz lazim.

Bayanatta yene munular qeyit qilin'ghan. Döletning igilik hoquqi, zimin pütünligi qatarliq jehetlerde qarshi terepning siyasitige we herkitige yol qoyushimiz lazim. Bixeterlik dairisi ichidiki zich hemkarliqqa heqiqi emel qilip, ünümlik tedbir qollunup, "Sherqiy Türkistan" térorézim kuchlirini öz ichige alghan her xil shekildiki térorést kuchlirigha ortaq zerbe bérishimiz lazim - dep tekitlen'gen.

Bayanatta yene - ikki terep hökümet dairliri iqtisadi hemkarliq xizmitini yaxshilap , soda apparatlirini tesés qilip, iqtisadi téxnika hemkarliqini ilgiri sürüp, meblegh sélish muhitini yaxshilap, teng barawerlik öz –ara payda yetgüzüsh asasida qatnash tiransport qatnishini kingeytip, éliktirik xet alaqe, kan échip - pishshighlash, énirgiye , asasi qurulush eslehesi qatarliq sahelerdiki hemkarliqni kuchaytish, ikki terepning öz dölitining qanunigha reaye qilghan halda dölet ichide soda tijaret bilen shughullunushigha qulay sharayit yaritip birsh heqqidimu madda- mezmnunlar qeyit qilin'ghan

Bayanatta yene, Qeshqer – Örkeshtam – Sartash – Osh – Endijan – Tashkent tash yolini rémunt qilip yasap yolning rawanlinishigha kapaletlik qilish heqqidimu maddilar kirgüzülgen hemde tömür yol, hawa qatnishi jehetlerdiki toshush téranséportining ongushluq élip bérilishigha qulayliq yaritish heqqidimu maddilar kirgüzülgen.

Xitay dölet reisi Hu Jin Tao'ning Bishkektiki dölet ishliri ziyaritide bolushtin bir kün ilgiri 13 - awghustqa qeder Bishkek shehride herbi halet élan qilip normal tijaret qiliwatqan Uyghur sodigerliridin 30 din artuq - ademni tutup Xitaygha ötgüzüp bergen, bu tutqun hazirghiche dawam qiliwatqan bolup Hu Jin Tao Bishkekke kelgen künning - ertisi yeni 15 - küni Qirghizistanning barliq sheherliride bolupmu Qirghizistan paytexti Bishkekte kishiletning tala tüzde - erkin yürüshi cheklen'gen, yol boyliridiki aililerning derizilirini échishimu cheklen'gen, mubada qaysi bir aile öyining derizisini achédiken Shanghai hemkarliq goruyi quralliq kuchliri teripidin oqqa tutulidighanliqi ashkara élan qilin'ghan. Yol yolda térorluq yüzbiriwatqan bolup, biguna tutulup yatqan Uyghur qirindashlirimizning sani hazirghiche téxi éniq emes.

Uyghur - Qirghiz xelqi tarixtin biri bille yashap kelgen, seltenetlik xandanliqlarni qurup Türk dunyasida ajayip shanliq tarix yaratqan.

Shanghai hemkarliq teshkilat goruyi qurulghan 6 yildin buyan qirghistan hökümet dayirliri tarixi Türki milletlerning en'enisige xilap halda milli menpepeetke ziyan sélip Uyghurlargha qarita kechergüsiz jinayi shumluqni sadir qilip keldi. Xitayning biwaste qol téqishi bilen Uyghur sodigerlirining mal mülkini bir nechche qitim mexsetlik ot qoyup köydürdi, bulang talang qildi, téror qalpiqi bilen Uyghur xelqini qolgha élip, yalghan bednam - töhmet bilen jinayi délo turghuzup, Xitaygha ötgüzüp birip uning bedilige Xitay fashist hakimiyitidin mukapat éliwatidu.

Bu qétim Bishkekte imza qoyup élan qilin'ghan Bishkek bayanati - Xitay bilen Qirghizistandin ibaret ikki döletning Uyghur musteqilliq, kishilik hoquq pa'aliyetchilirini qanliq basturushni mexset qilghan ashkara qatilliq bayanati. Xitay - Qirghizistan bashliqlirining bu qatilliq bayanatidin dunya xelqi nepretlinidu hemde weten ichi we weten sértida yashawatqan herqandaq bir Uyghur ghezep bilen eyipleydu. Bolupmu Qirghizistan hökümet dayirlirining bu qiliwatqan jinayi shumluqi Türk dunya tarix betlirige qanliq qisas süpitide qan bilen yézilidu. Bu hésap choqum élinidu.

http://www.tianshannet.com/news/content/2007-08/15/content_2131949.htm


© Uygur.Org  16.08.2007 15:58   Mihriban