|
Dangliq Ölima We Milliy Ustazimiz Sidiq Qari Hajimning
Taliplirining Mutleq Köp Qismi Xitayning Ziyankeshlikige Uchrighan
ETIC ning wetendin igellishiche, buyil 8 – ayning 10 – küni ( jüme ) 90
yéshida alemdin ötken Kucharliq ömila, shundaqla teqwadar, wetenperwer
ustazlirimizdin Sidiq Qari Hajim öz hayatida 600 din artuq Uyghur yashqa
diniy telim bergen bolup, unung taliplirining köpünchisi Xitay
hakimiyitining ziyankeshlikige uchrap, beziliri ölüm jazasi berilip shehid
qilinghan, beziliri muddetsiz we muddetlik qamaq jazalirigha uchrighan,
beziliri bolsa ana wetinidin ayrilip chetellerge qéchip kétishke mejbur
bolghan.
Sidiq Qari Hajimning Sherqiy Türkistan xelqi ichidiki inawiti we tesiri
nahayiti yuquri bolghini üchün, Xitay hakimiyiti xelqning isyan qilishidin
ensirep ununggha biwaste qol tiqalmighan bolsimu, emma siyasi we ijtimayi
jehettin chetke qéqish, iqtisadi jehettin jazalash usolini qollanghan.
Xitay hakimiyiti ilgiri – kéyin bolup ununggha 80 ming yuandin artuq
jerimane qoyghan.
Sidiq Qari Hajim bolsa Xitay hakimiyiti eng qattiq nepret qilidighan
shexislerning biri bolup, chünki unung taliplirining 80 pirsentidin köpireki
Sherqiy Türkistandiki milliy musteqilliq heriketlirige biwaste qatnashqan we
hette asasliq qarshiliq körsütüsh teshkilatlirigha rehberlik qilghan.
Mesilen, Sidiq Qari Hajimning oqughuchisi, Kucharning 4 – rayonida
olturushluq Hesen Qarim bolsa 1990 – yilidiki barin inqilawining asasliq
ishtirakchilirining biri bolup, Barin inqilawidin kéyin qolgha élini türmige
tashlanghan we türmide qiynap öltürülgen.
Yene asasliq milliy qarshiliq körsütüsh herikitining bashlamchiliridin Himit
Talipmu Sidiq Qari Hajimning oqughuchisi bolup, umu 94 – yili Xitay
hakimiyiti teripidin < milliy bölgünchi > dep étip shehid qilinghan.
Sidiq Qari Hajim 1917 – yili Kuchar saqsaqta tughulghan bolup, 7 yeshidin
étibaren diniy telim – terbiye elishqa bashlighan, unung ustazi bolsa
Qeshqerdiki Dangliq ölima Abduqadir Damollamning shagirti Musayip Damolla
bolup, Sidiq Qari Hajim wapat bolghanda, unung jinazisigha 100 mingdin artuq
kishi qatnashqan, hetta unung jinazisigha, pakistan we senudi erebistan
qatarliq ellerdinmu mehmanlar kélip qatnashqan.
Sidiq Qari Hajim, Xitayning tili bilen éytqanda, < Bölgünchi terbiyilesh
pishiwasi >, Xelqimizning tili bilen éytqanda Yashlirimizning diligha weten,
millet we imanning uruqini chachqan qedirdan ustaz idi.
|
