|
Xitay Hökümiti Kucharni Xitay Shehrige Aylandurushqa Tirishmaqta
Aqsu wilayitige qarashliq Kuchar nahiyesining yer kölümi 15 ming kuwadirat /
kilométir bolup, bu nahiye Tarim oymanliqining gherbi qismidiki Nefit –
Tebigaz merkizidin orun alghan.
Nöwette nahiye teweside bayqalghan Nefit zapas miqdari 2 milyart tonna,
Tebigaz zapas miqdari 2 ming milyart kup / métir bolup, 2005 – yiligha qeder
Kucharda Xitay shirketliri teripidin tesis qilinghan Nefit quduqlirining
sani 1000 gha, yilliq nefit ishlepchiqirish miqdari 4 milyon 810 ming
tonnigha yetken, buyil bolsa 5 milyon 500 ming tonnigha yetküzülgen bolup,
Kuchar nahiyesi Xitay boyiche Nefit – Tebigaz eng köp ishlepchiqirilidighan
nahiye hisaplinidu, Xitay hökümiti 2010 – yiligha barghanda Kucharning
yilliq Nefit ishlepchiqirish miqdarini 10 milyon tonnigha yetküzüshni
pilanlimaqta.
Qisqisi, qedimiy qesher Kuchar, bayliqqa chömülgen ghöher zimindin ibaret.
Epsuski, Kucharning bu mol tebiy bayliqliri Kuchar xelqighe bexit – sa’adet
élip kélish uyaqta tursun, eksiche yerlik xelqning beshigha bala bolmaqta.
Keyinki 10 yildin buyan Xitay merkizi hökümitige biwaste qarashliq nefit
shirketliri we Xitayning ichki ölkiliridiki köpligen shirketler Kuchar
nahiyesige ghayet zor meblegh sélip, arqa – arqidin nefit pishshiqlap
ishlash zawutlirini we türlük xemiye tawutlirini qurup, Kuchar nahiyesini
Sherqiy Türkistandiki 4 chong Nefit xemiye bazisining birige aylanduriwaldi,
zawut, karxana we shirketlerning köpüyishige egiship Kuchar nahiyesimu Tebiy
halda Xitay köchmenlirining hujumigha uchridi, Nahiyide Xitaylarning noposi
roshen derijide eship, yerlik bazarlarda yimekliklerning bahasi shiddet
bilen örlep ketti, Uyghurlargha xas en – eniwiy imaretlerning ornini peydin
– pey Xitayche rawaqlar, shipanglar we binalar igelleshke bashlidi.
Kuchargha sélinghan bu nchiwala zor meblegh we sana’et eslihelirining yerlik
xelqqe bir tiyinliq paydisi bolmidi, yerlikler arisidiki derijidin tashqiri
ishsizliq we ach – yalingachliq yene burunqidekla dawam qildi.
Hazir sirtqi körünüshtin qarighanda Kuchar heqiyqeten chong bir sana’et
shehrige aylandi, emma bu göher zimindiki qedimiy Küsenning izliri peydin –
pey yoqulushqa yüz tutmaqta.
|
