Dolqun Eysa Yaponyediki Ziyaritini Axrilashturup Germaniyege Qayti

Dunya Uyghur Qurultiyi (DUQ) bash katibi Dolqun Eysa, 10-ayning 27-29-künliri Teywede échilghan Wakaltesiz Milletler Teshkilati(UNPO)ning 8-nöwetlik Qurultiyigha qatnashqandin kiyin, 10-ayning 30-küni Yapunyege yitip keldi. Dolqun Eysa Yapunyede Yapunye parlamenti ezaliri, Insan heqliri teshilatlirining mesuliri, Xitay, Sherqiy Turkistan mesililiri buyunche mutixesisler, Metbuat we Soda-sanaetchiler bilen uchrushush élip bérip, Sherqiy Turkistan heqide melumat bérish, ular bilen Xitay, Japun we Uyghur mesilisi heqide pikir almashturush élip bardi.

Dolqun Eysa, 10-ayning 30-kuni Yapunyege kilipla, Yapunyediki eng chong neshiryat merkezliridin biri hisaplanghan Bungei Shunju LTD de otkuzilgen muxpirlarni kütwélish yighinigha qatnashti. Yaponyeni ziyaret qilwatqan Xitay demokiratik herkitining rehberliridin Wei Jing Shengningmu qatnishishi bilen birge otkuzilgen bu qétimqi metbuat yighinida, Dolqun Eysa bilen Wei Jing Sheng muxpirlarning Sherqiy Turkistan, Xitay weziyetliri, Sherqiy Turkistan milli herkiti, Xitay demokiratik herkiti we Xitay demokiratlirining Sherqiy Turkistan milli herkitige bolghan puzisiyesi, Uyghurlarning Xitay demokiratik herkitige bolghan qarashliri qatarliq mesililer heqidiki sualirigha jawap berdi.

10-ayning 31-küni, Dolqun Eysa Yapunye Parlamentida otkuzilgen Guwaliq bérish yighinigha qatnashti. Dolqun Eysa Yaponye parlamentida Sherqiy Turkistanning qisqiche tarixi we hazirqi siyasi, ixtisadi, mediniyet-muarip, ekologiye, dini, pilanliq tughut weziyetliri heqide dokilat berdi. Guwaliq bérish yighinigha parlament ezaliri, xelqara insan heqliri teshkilatlirining mesuliri we metbuat xadimliri bulup kop sanda kishi qatnashti. Yighin bir saat 20 minut dawam qilidi. Dolqun Eysa 40 minut etrapida dokilat bergendin kiyin, 40 minut etrapida suallargha jawap bérish bulup otti. Dokilatin kiyin Yaponye Parlamenti Insan heqliri komititining bashlighi Wa Shio ependi soz qilip, Uyghurlar weziyiti heqide az-tolla melumati bolghan bolsimu, amma Sherqiy Turkistandiki weziyetning bu qeder eghir ikenligidin xewerdar emesligini, Uyghur mesilisining jiddi bir mesile ikenligini, bundin kiyin Uyghur mesilisige kongul bolidighanlighini we qulidin kilidighan barliq yardemlerni qilidighanlighini ipade qilidi.

Yaponye parlementida otkuzilgen yighindin kiyin, yeni 31-oktebir chushdin kiyin Dolqun Eysa Japonyede tiraji eng kop bolghan ikki gezitning yeni The Yomiuri Shimbunning muxpiri Yoshiaki Kikuchi we The Mainichi Newspapers gezirlirining muxpiri Reiko Suzuki xanimning ziyaritini qobul qilidi. Bu ziyaretin kiyin Yaponyenining kabilliq Telvizyon 'Japan Cultural Channel' ning programisigha qatnashti. Dolqun Eysa we Yapunyélik tetqiqatchi Naouko xanim bu TV shirkitining mudiri we qurghuchisi Satoru ependining biwaste mihmini bulup, uning Uyghurlar heqidiki sualirigha jawap berdi. Bu programma 10-ayning 7-kuni 30 minutluq programma sheklide tarqitilidiken.

11-ayning 2-küni, Yapunye Soda-Sanaetchiler Birleshmisi we Tokyo Fondining teshkilishi bilen Tokyo Fondining yighin zalida Sherqiy Turkistan heqide dokilat berlish yighini ötküzildi. Yighingha Kaetzu Universiti Xelqara Munasiwetler Merkizining mudiri Hiroshi Yamada ependi riyasetchilik qilghan bulup, Dolqun Eysa Sherqiy Turkistanning qisqiche tarixi, hazirqi siyasi, ixtisadi, medini-muarip, dini we ekologiyélik ehwalliri we Chetellerdiki paaliyetler, jumlidin DUQ heqide tepsili dokilat bérip ötti. Bu yighingha Yapunyélik Karxanchilar, Sodigerler, Universitilerning Profesorliri we metbuat xadimliri bulup 50 din artuq kishi ishtirak qildi. Yighindin kiyin Dolqun Eysa „Yapunye Chetelik Muxpirlar Kulubi“da otkuzilgen ziyapetke ishtirak qildi we muxpirlar bilen Uyghur mesilisi heqide sohbet otkuzdi.

Dolqun Eysa Yapunye ziyariti jeryanida yuqarqi paaliyetlerni élip bersih bilen birge, ismini ashkarlashni xalimighan bezi hokumet xadimliri we Uyghur mesilisige qiziquchi Yapunyélik erbaplar bilenmu ayrim-ayrim uchrushush ötküzüp, Yapunye, Xitay we Sherqiy Turkistan mesililiri buyunche muzakirler élip bardi.

Dolqun Eysaning bu qétim Yapunyede élip barghan paaliyetliri, Yapunyede Uyghur mesilisining tunulushi we Sherqiy Turkistan dawasini bundin kiyin Yapunyede teshkili sewiyege chiqirish yulida besilghan intayin muhim bir bashlanghuch boldi. Dolqun Eysa 11-ayning 5-küni Germaniyege qaytip keldi.

DUQ Neshiryat-Teshwiqat Merkizi

2006-yili 11-ayning 6-küni .