Uyghurning Paxtisigha Quruq Qeghez, Chetelning Paxtisigha Neq Pul

Sherqiy Türkistanda her yili paxta yighiwélish mewsümi yétip kélishi bilen Uyghur déhqanlirini ghem basidu, chünki mutleq köp sandiki nahiye we yéziliq hökümetler bichare déhqanlarning paxtisini sétiwélishta quruq höjjet yézip berish usolini qollunup, nesigha paxta yighiwélishni adetke aylanduriwalghan.

Yeza yaki kenich bashliqi bilen uruq – tuqqanchiliqingiz bolup qalsa teliyingiz, qolingizdiki quruq höjjetni qisqa waqit ichide neq pulgha aylanduruwalalaysiz, bolmisa shu höjjetni yeningizda toshup nechche aylap chirayingizni sarghaytip yürisiz, sizning ach – yalingach qélishingiz bilen hökümetning perwayi pelek ! mushu sewep tüpeylidin bezi déhqanlar ziyan tartishigha qarimay paxtisini hayankeshlerge bikarning ornida neq pulgha sétishqa mejbur bolidu. Emiliyette bolsa paxta, Xitay sana’itining jan tomuri bolup, Xitayning ichki ölkiliridiki nechche 10 minglighan zawut – fabrika Sherqiy Türkistanning paxtisigha muhtaj, mesilen,< Tianshan tori > ning 10 – ayning 20 – küni xewer qilishiche, 2005 – 2006 – yilliri Sherqiy Türkistanning paxta ishlepchiqirish miqdari 1 milyon 950 ming tonnigha yétip, pütün Xitay boyiche ishlepchiqirilghan paxta miqdarining 35 pirsentini, pütün dunya boyiche ishlepchiqirilghan paxta miqdarining 8.2 pirsentini teshkil qilghan, Sherqiy Türkistandin ishlepchiqirilghan paxtining 90 pirsentidin köpireki Xitaygha yötkep kétilidu, Xitayda paxtining baziri intayin ittik, emma bichare Uyghurning paxtisini nesige élishni adetlendüriwalghan, Uyghurlargha quruq qeghez beridu – yu, lekin cheteldin sétiwalidighan paxtini neq pulgha alidu.

Mesilen, < Xinjiang iqtisat géziti > ning 10 – ayning 26 – küni xewer qilishiche, buyil 1 – aydin 9 – ayghiche < aptonom rayon > qarmighidiki shirketler ottura asiya jumhuriyetliridin 100 ming tonnidin artuq paxta sétiwalghan bolup, bunung köpünchisini özbekistandin sétiwalghan, bu paxtilar Sherqiy Türkistan arqiliq Xitayning ichki ölkilirige yötkep berilidiken, buyil Xitayning paxtigha bolghan ehtiyaji jehettiki boshluq 4 milyon 510 ming tonna bolup, buni cheteldin sétiwalidiken.