EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SH T HEQQIDE OMOMI MELUMAT

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2006 - yili 10 - ayning 11 - küni

< Xinjiang > digen Isim Peqetla Sherqiy Türkistan Üchünla Qoyulghanmu?

 Köpchilikke melum bolghinidek, Sherqiy Türkistan Manju impiratorluqining tajawuzigha uchrighandin kéyin, 1884 – yili impirator Guang Xüning buyruqi bilen unung nami < Xinjiang > gha özgertilip, Xitayning bir memuri ölkisige aylandurup qoyulghan idi.

Xitay menbelirige körsütülishiche, Sherqiy Türkistanning hazirqi jughrapiyelik dayirisi 1919 – yili Char Rosiyening Altay rayonini Xitaygha qayturup bérishi bilen békitilgen.

< Yéngi chégra >, < yéngi zimin >, < yéngidin qoshuwelinghan zimin > digendek menilerge ige bolghan < Xinjiang > digen bu isim, tüp menisidin alghanda mustemlikichilikke xas bir uqumdin ibaret.

Xitay hökümiti teripidin tüzüp tarqitilghan, < wetenning birlikini qoghdash heqqide qisqiche oqushluq > digen kitapta körsütülishiche, Manju impiratorluqining, yeni Qing sulalisining deslepki mezgilliride, Yün nen, Gui zhou, Si chuanning qismen rayonliri we pütün gherbi diyar < Xinjiang > dep atalghan, impirator Jiaqing mezgilige kelgende < Xinjiang > digen söz peqetla gherbi diyar ( gensu, Qinghai, Ningxia we Sherqiy Türkistan közde tutsa kérek ) gha qarita qollunushqa bashlighan, 1884 – yili, yeni Guangxüning 10 – yiligha kelgende < Xinjiang > digen qalpaq peqetla Sherqiy Türkistanliqlargha xas bir uqumgha aylandurup qoyulghan. Yeni < Xinjiang > digen bu söz, Maju – Xitay impiratorluqining kengeymichilikining we tajawuzchuliqining simowuli.
 

 


© Uygur.Org  11.06.2007 13:44   A. Qaraqaş