Xitayning Sherqiy Türkistandiki Eng Zor Atsimilatsiye Pilani

<Tianshan Tori> ning 10 – ayning 10 – künidiki xewiride körsütülishiche, Xitay hökümiti 2006 – yilidin 2010 – yilighiche bolghan mezgil ichide, Sherqiy Türkistanda mewjut bolup turghan yézilarning 85 pirsentidin köpirekide azsanliq millet ösmürlirige qarita mektepke qobul qilishtin burun ikki yil Xitayche oqutushni yolgha qoyushni pilanlighan we bu pilangha 430 milyon yuan meblegh sélinidiken. Uyghur yesli baliliri üchün hazirlanghan bu ikki yilliq Xitayche oqutush siniplirigha 6000 din artuq Xitay oqutquchi qobul qilinidiken we yeslilerde Xitayche deris alidighan ösmürlerning sani 258 minggha yetküzülidiken.

Xitayning yuqarqi pilani buyildin bashlap yolgha qoyulghan bolup, buyil ichide mekteptin burunqi qosh tilliq oqutush sinipliridin 1300 din köpireki tesis qilinip, bu siniplargha 51 ming 900 ösmür qobul qilinghan we Xitayche deris beridighan 1296 neper yéngi oqutquchi élinghan.

Unudin bashqa yene buyil küz pesillik oqutush mewsümide 56 nahiyediki 1009 milliy mektepte qosh tilliq oqutush yolgha qoyulghan.

Yuqarqi xewerde körsütülishiche, Xitay köhümiti bundin keyin Sherqiy Türkistanda azsanliq milletlerge qarita qosh tilliq oqutushni yolgha qoyushta yézilarni asasi nuxta qilishni qarar qilghan.

Chetellerdiki Uyghur ziyaliliri, Xitay hökümitining yuqarqi qararini, < Xitayning Uyghurlargha qaratqan eng zor atsimilatsiye pilanlirining biri, Xitay hökümitining tüp meqsidi, Uyghurlarni yesli yéshidin tartip ana tilini untuldurush > dep qarimaqta.