EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SH T HEQQIDE OMOMI MELUMAT

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2006 - yili 9 - ayning 30 - küni

< Göher Zimin – Hoten > namliq Chong Tipliq Opira Qoyulmaqchi

< Tianshan Tori > ning 9 – ayning 29 – küni xewer qilishiche, shu küni Ürümchide, Hoten wilayetlik yéngi qashtéshi sen’et ömigi teripidin hazirlanghan < Göher zimin – Hoten > namliq chong tipliq opira heqqide mexsus axbarat élan qilish yighini chaqirilghan.

Axbarat élan qilish yighinida Hoten wilayitining munasiwetlik rehberliri bu chong tiptiki opiraning mezmoni heqqide izahat bergen. Unungda, Hotende yéqinqi yillardin buyan qolgha keltürülgen zor muwapiqiyetler, shundaqla kompartiyening rehberlikige Hotendiki her millet ammisining güzel ayile berpa qilip, shat – xoramliq ichide yashawatqanliqi we Hoten xelqining güzel we parlaq kilechekke ige ikenliki toluq namayen qilinghanmish!

Yuqarqi opira, wilayetlik partikom we memuri mehkimining orunlashturushi bilen hazirlanghan bolup, uni teyyarlashqa bir yildin köpirek waqit ketken.
Bu opira 10 – ayning 6 – künidin étibaren Ürümchide qoyulushqa bashlaydiken.
Yene yuqarqi xewerde körsütülishiche, Hoten sen’et ömigi 1937 – yili qurulghanmish we < yéngi qashtéshi sen’et ömigi > digen bu nam 1964 – yili Xitayning meshhur bash ministiri Zhou En Lai teripidin berilgenmish.

Kommunist Xitay hakimiyiti Sherqiy Türkistanni ishghal qilghandin buyan, Uyghurlarning sen’iti we mediniyitini izchil türde özlirining rezil siyasi meqsetliri üchün xizmet qildurushqa tiriship keldi. Qarimaqqa hazir Sherqiy Türkistanning pütün wilayetliride, hetta pütün nahiyeliride Uyghur sen’et ömekliri mewjut bolsimu, emma bu sen’et ömeklirige kompartiyeni medhilesh, kompartiyening siyasetlirini teshwiq qilish wezipisi yüklengen.

Yuqarqi chong tipliq opiraning mezmonidin qarighandimu, Xitay hakimiyitining Hoten heqqide keng kölemlik bir teshwiqat herikiti qozghashni meqset qiliwatqanliqini körüwelish tes emes.

Hotenning Göher zimin ikenliki hemmige ayan, emma bu göher ziminning heqiyqi igiliri hisaplanghan Uyghurlarning bügünki künde < altun tawaqliq tilenchiler > ge aylinip qalghanliqimu bir emiliyet, Hoten wilayitining pütün Xitay boyiche eng namrat nahiye ikenliki, buyerdiki dehqanlarning kiriminingmu izchil türgde Xitay boyiche eng töwen sewiyede turup kéliwatqanliqi hetta Xitay metbuatliridimu tilgha élinip kelinmekte, téxi yéqindila Hoten wilayetlik partikomning sékritari Ju Hai Lun < aptonom rayonluq partikom 7 – nöwetlik omomiy yighini > jéryanida muxpirlargha qilghan sözide, hazir Hotendiki dehqanlarning kishi béshigha toghra kélidighan yilliq otturiche sap kirimining aran 1300 nechche yuan ikenlikini bayan qilghan idi.

Yene kélip Hoten bügünki künde Sherqiy Türkistan boyiche Xitayning besim we zulum siyasiti eng qattiq we eng rehimsiz ijra qiliniwatqan jaylarning biri.
 


© Uygur.Org  11.06.2007 13:44   A. Qaraqaş