Dunya Uyghur Qurultiyining Obulqasimning Wapatige Teziyesi
Sherqiy Turkistan Uchur Merkizining tarqatqan xewiridin, Inqilapchi, Uyghur
xelqning söyümlük oghlani, merhum Obulqasimning, 2006-yili 9-ayning 7-küni
wapat bolghanlighi heqidiki qayghuluq xewerni anglap, intayin azaplanduq.
Obulqasim 1998-yili Qirghizstanda qolghan elinghandin kiyin, Qirghizstan sot
mehkimisi, Xitay hökümitining besimi bilen delil-ispatsizla 1998-yili
12-ayda 14 yilliq qamaq jazasigha höküm qilinghan, Xitay hökümiti
Obulqasimge berilgen jazasigha razi bolmay, Qirghiz hökümitini qayta sot
echishqa qistishi bilen, 2003-yili echilghan 2-qetimliq sotta Obulqasim 24
yilliq qamaq jazasigha höküm qilinghan idi.
Obulqasimning qolgha elinishidin tartip, uning 24 yilliq qamaq jazasigha
höküm qilinishighiche we hetta uning wapatigiche bolghan pütün jeryanda
Qirghizstan hökümiti xelqara qanunlargha xilapliq qilipla qalmay, belki
ozining dölet qanunlirighimu eghir xilapliq qilip keldi. Obulqasimning
qolgha elinishi we uning qamaq jazasigha höküm qilinish jeryanida besip
ötüshke tigishlik normal qanuni jeryanlar we resmiyetler qilchimu ijra
qilinmidi. U qanun bilen emes, belkim uchuq-ashkara halda siyaset bilen
jazalandi.
Obulqasimning tutqun qilinishidin, qamaq jazasigha höküm qilinishi we
Turmidiki jeryanlirida bolsun Teshkilatlirimiz Obulqasim mesilisige intayin
kongul bölüp kelgen idi. Qirghizstan hökümetlirige, xelqara organlargha
xetler yezip uning adil sot qilinishini, siyasi jazaning emeldin
qaldurulishini, dawalinishi imkaniyitige ige qilinishini telep qilghan iduq.
Qurultiyimizning Qirghizstandiki wekili arqiliq uning mesilisige kongul
bolushni izchil tekitlep kelgen iduq. Hetta texi bir ay ilgiri meniwi animiz,
milli rehbirimiz Rabiye xanim, UAA ge wakaliten mexsus bir kishini
Qirghizstangha ewetip, Obulqasimdin hal sorap we uning turmidin azat
qilinishi uchun jiddi heriketler elip barghan idi. Epsuski Xitay
hökümitining sidetlik suyqestliri sewebidin, elip barghan putun
tirishchanliqlar netinjige erishgiche Obulqasim arimizdin ayrildi.
Ishenchilik melumatlargha asaslanghanda Obulqasim Türmide intayin eghir
qiyin-qistaq we tenjazasigha uchrighan. türmidiki intayin nachar sharait,
achliq we tayaq zerbiliri uni eghir kiselge giriptar qilghan. Uning
salametligi intayin nacharship, halsiz bir haletke chushup qalghan bir
ehwaldimu, uningha tekshurtish we dawalinish imkaniyiti berilmigen. Türme
hayati jeryanida Qirghizstandiki uruq-tuqanliri we yeqinliri bilen korushush
imkaniyiti bolmighan.
Qirghizstan hökümiti Xitay hökümiti bilen til biriktürüp, rezil bir siyasi
oyun we suyqest bilen Obulqasimning hayatini nabut qildi. Obulqasimning
türmidiki sirliq ölümi, Xitay hökümitining Uyghurlargha qaritip kilwatqan „dölet
teröri“ning chigira atlap ijra qilinishi we uzini demokiratik dölet dep
atiwalghan Qirghizstanning terrorizimge shirik bulushi hisaplinidu.
Dunya Uyghur Qurultiyi Qirghizstan hökümitining qanunsiz qilmishini qattiq
eyipleydu. Qirghistan hökümitini xelqara qanun we özining dölet qanunlirigha
emel qilishqa, Xitay hökümititning jinay qilmishlirigha bolghan
shirikligidin qol tartishigha we Qirghizstan türmilirida Obulqasimgha
oxshash heqsizliqlarning bedili tolewatqan biguna insanlarning, qanunsiz
tutqun qilinghan we jazagha hokum qilinghanlarning qanuni hoquqini kapaletke
ige qilishqa chaqiridu.
Dunya Uyghur Qurultiyi téxi 38 yashqa kirgen, yash inqilapchimiz
Obulqasimning waqitsiz ölümidin intayin qayghu uridighanlighimizni
bildürimiz! Merhumni hörmet bilen esleymiz.
Merhumning ata-ana, uruq-tuqqan sebdashliridin semimiy hal soraymiz, ulargha
janabi Allahdin sebir tileyymiz. merhumning yatqan yéri jennet bolghay!
Hörmet bilen;
Erkin Alptekin
Dunya Uyghur Qurultiyi Reisi
2006-yili 9-ayning 8-küni
Germaniye-München.
|