EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SH T HEQQIDE OMOMI MELUMAT

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2006 - yili 9 - ayning 4 - küni

Sherqiy Türkistanning Xojayinliri Bügün Xitayning Medikasigha Aylinip Qaldi

 

Köpchilikke melum bolghinidek, Xitay hakimiyiti 1954 – yili atalmish < ishlepchiqirish qurulush bingtuani > ni qurghanda, yerliklerning térilghu yerlirini, köl we derya – östenglirini zorluq bilen tartiwélish yaki shirin – shiker wediler bilen gollap éliwélish usolini qollanghan we shundin buyan töt etrapini mitidek yep, özining téritoriyesini üzlüksiz kengeytip kelgen idi.

Tünögünki < qélin mehman > Bingtuan mana bügün pütün Sherqiy Türkistanning yeza igilikining 3 ten 1 qismini konturolliqigha alghan musteqil bir xandanliqqa aylandi.
Echinishliq yéri shuki, Sherqiy Türkistanning heqiyqi hojayinliri hisaplanghan Uyghurlar bügün ene shu qélin < mehman > larning medikasigha aylinip qaldi.

Mesilen, < Xinjiang Geziti > ning 9 – ayning 4 – küni xewer qilishiche, < Aptonom Rayonluq Ittipaq Komuteti >, Bingtuanning paxta térish ishigha sélish üchün, pütün Sherqiy Türkistanning herqaysi jayliridin 150 ming uyghur dehqan yashni seperwerlikke keltürgen we Bingtuanning herqaysi dewiziyéliri bilen toxtamliship, bu yashlarni Bingtuanning tuan – meydanlirigha medikarchiliqqa teqsim qilishqa bashlighan.
Peqet Tohsun nahiyesining özidinla 3500 uyghur dehqan Bingtuanning 8 – dewiziyesige medikarliqqa tutup bérilgen.

Aqsu wilayetlik < ittipaq komuteti > mu Bingtuanning paxta térish ishigha tutup bérish üchün 21 ming dehqanni seperwerlikke keltürgen.

Adette Xitay hakimiyitining Sherqiy Türkistanning dehqanchiliq ishlepchiqirishigha qaratqan siyasiti < pilanliq ishlepchiqirish > bolup, uyghur dehqanliri Hökümetning buyrup bergen nersisini tériydu, ularning bazar ehwaligha qarap öz aldigha ishlepchiqirish pilanini bekitish salahiyiti yoq, emma Bingtuange qarita < pilanliq ishlepchiqirish siyasiti > mewjut emes, bazarda nime pul bolsa shuni tériydu, paxta bolsa asasliq iqtisadi ziraetlerning biri bolghachqa, Sherqiy Türkistanning paxta ishlepchiqirishini asasen Binngtuan konturol qilip kelmekte.

Buyilmu Bingtuanning paxta térilghu kölümi pewquladde zor bolghachqa, 8 – ay kirgendin buyan Xitayning ichkiri ölkiliridin 525 ming xitayni yötkep kélip paxta yighiwélishqa sélishni pilanlap, shu pilan boyiche her küni digüdek nechche 10 ming xitayni ekilishke bashlighan idi.
 


© Uygur.Org  18.09.2006 14:46   A. Qaraqaş