Uxlawatqanda nepes toxtap qilish (Sleep Apnea)

Memet Emin

Uxlawatqanda nepes toxtap qilish (Sleep Apnea) bolsa nahayti köp uchiraydighan bir xil kisellik bolup, bezide nahayti éghir aqiwetlerni keltürüp chiqiridu. Amirkida texminen 15 miliyundin 20 miliyun ademde bu xil kisellik bolup, ularning köp qismi özide bu xil kisellikning barliqini bilmeydu we héchqandaq dawalash élip barmaydu. Bu xil kiselge giriptar bolghan ademler uxlawatqanda, nepisi ushtumtut toxtap qalidu yaki nepeslinishi nahayti töwen bolidu. Her qétimliq nepes toxtash adette 10 ~20 sikinut dawamlashqandin kéyin bimarning nepisi bir xiqirash bilen teng eslige kilidu. Nepesning bundaq ushtumtut qisqa waqit toxtap qilishi, her bir saette 20~30 qitim yüz biridu. Bu xil kiselge giriptar bolghan kishiler etisi kichide yüz bergen yuqarqi alametlerdin héchqandaq xewiri bolmaydu, biraq kichilik uyqisining süpiti töwen bolghanliq sewibidin, kündüzi mugudep chiqidu, rohini kötirelmeydu.

Uxlawatqanda nepes toxtap qilish (Sleep Apnea) tin ibaret bu xil kisel köpünche simiz kishilerde bolupmu boyun qismida köp may bar kishilerde köp uchiraydu. Erlerning bu xil kiselge giriptar bolush nisbiti ayalardin bir hesse yuquri bolidu. Bu kisel adette ikki xil bolidu. Birinji xili nepes yoli tosulap qilishtin kilip chiqqan uxlawatqanda nepisi toxtap qilish kisili (Obstructive Sleep Apnea). Ikkinjisi mingidiki nepes merkizining xizmitining normalsizlighi tupeylidin kilip chiqqan uxlawatqanda nepisi toxtap qilish kisili (Central Sleep Apnea).

Muhapiq dawalash élip bérilmighan uxlawatqanda nepes toxtap qilish (Sleep Apnea) kisili, kishilerning yuquri qan bisimi (Hypertension or High Blood Pressure), yürek kisili qozghulishi (Heart Attack) we minge qan tomur kisili (Stroke) qatarliqlargha giriptar bolush ihtimalliqini ashurwitidu. Undin bashqa muhapiq dawalash élip bérilmighan uxlawatqanda nepes toxtap qilish (Sleep Apnea) kisili, kishilerning diyabit kisilige giriptar bolush xetirinimu ashurwitidu.

Towendiki xewerde bu kiselni yüzige taqaydigha gaz maskisi arqiliq musbet bésimliq gaz bilen üzlüksiz nepeslendurup (continuous positive airway pressure) dawalashning yaxshi önüm béridighanlighi bayan qilinghan.