Mahmud Qeshqiri Tughulghanliqining 1000 yilliqi xatirilendi

2005.10.04 RFA

Seyshenbe küni Uyghur aptonom rayonining qeshqer shehiride 11 - Esirde yashap ötken Uyghur mutepekkuri we tilshunas Mahmud Qeshqiri tughulghanliqining 1000 yilliqini xatirilesh munasiwiti bilen ilmiy muhakime yighini ötküzüldi.

"Türki tillar diwani" Mahmud Qeshqirining dewrimizgiche yétip kelgen birdin - Bir esiri. Mahmud Qeshqiri qaraxanilar sulalisining xan jemeti ailiside tughulghan. Qaraxanilar 10 - Esirning axirliridin 13 - Esirning bashlirighiche, qeshqeriye we mawrenunehir rayonlirini idare qilghan bolup, Uyghurlar tarixidiki eng qudretlik xanliqlarning biri idi.

Mahmud Qeshqiri "türki tillar diwani" da chin we machin, dégen namlargha tebir bérip, chin we machinlarni töwenki chin we yuqiri chin, dep atighan. Shinxua axbarat agéntliqining tekitlishiche, bu qétimqi yighinda bezi Xitay mutexessisler bu nam qaraxanilar téritoriyisining Xitay zémini ikenlikini ispatlaydighan pakit dep qarighan. Emma bu qarashni tenqid qilghuchilar, Mahmud Qeshqirining diwanidiki chin we machinlar Xitayni emes, belki seddichinning sirtidiki tobalar we Hotengiche bolghan rayonlarni közde tutidu, dep qarimaqta. (Erkin)