Weziyet Heqqide
Tehlil
( 2 )
Aptori: Uygur Sadasi
Erkin Aliptikin efendi öz istipanamisida “ Şerqiy
Türkistan Uygur Qurultiyi” ğa teyyarliq körüş komititining içki qismida we
öz etirapida yüz bériwatqan pikir ixtilaplirini, bu xizmettin istipa bérişke
mejbur qilğan seweplerning biri qatarida tilğa alğan.
Toğra, pikir ixtilapi digen dayim yuz berip turidiğan ehwal, adette bir
ailidimu öz ara ixtilaplar bolup turidu-yu, şunçe köp teşkilatlar arisida
bundaq ehwallarning yüz bermesliki mumkinmu ? burunqisini qoyup turayli,
1992 – yildiki Istanbul qurultiyida pikir ixtilapliri bolmiğanmu ? eger
pikir ixtilapliri bolmiğan bolsa, Erkin Aliptikin efendi şu çağda yiğin
zalidin nimişqa çiqip ketken idi ? uningdin kéyinki her qétimliq qurultay
yaki yiğinlarning qaysi biride pikir ixtilapliri bolmiğan ? şundaq diyişke
buludiki, pikir ixtilapliri digen buningdin burun bolğan, hazirmu
boluwatidu, şundaqla buningdin kéyinmu dawamliq bolup turidu. Bu yerdiki
asasliq mesile, rehber yaki ledir bolğuçining içki qisimda yüz bergen pikir
ixtilapliriğa qarita, pirinsipal mesililerde muresse qilmasliq, asasliq
ziddiyet bilen qoşumçe ziddiyetlerning perqini ayriwiliş, musteqilliq
inqilabining tup menpe'etini çiqiş noqtisi qilğan asasta ittipaqliqni
birinçi orunğa qoyuş, talaş – tartiş qiliniwatqan mesililerge
esiliwalmasliq, öz köz qaraşlirini başqilarğa zorlap tangmasliq, teşkilat
yaki rehberlik qatlimi içide ohşimiğan pikirlerning buluşiğa yol qoyuştin
ibaret heqiqi demukiratik pirinsiplarğa özi başlamçiliq bilen riaye qiliştek
rehberlik sen'itini mukemmel igelligen buluşidin ibaret.
Epsuski, adettiki pikir ixtilaplirini ulğuytip, yaki şeh'si ziddiyetlerge
aylanduriwilip başqilarğa zerbe berişni kesip qiliwalğan, özining nam –
abroyini dep musteqilliq körişining istiqbalini nabut qiliwitişke teyyar
turidiğan, musteqilliq teşkilatlirini özining qolidiki mezhepçilik,
gurohwazliq quraliğa aylanduriwalidiğan, milli inqilabning eng eqelli
neziryiwi sawatliridinmu hewersiz bolğiniğa qarimastin udul kelgen yerde
ağziğa kelgenni joylup, walaqlap yüridiğan atalmiş “ledirlar” arimizda az
emes. Bundaq ademlerni yalğuz Germaniyedinla emes, Amerkidinmu,
Türkiyedinmu, Ottura Asiyadinmu tapqilini bolidu.
Töwende biz Erkin Aliptikin efendi bilen Esqerjanning Almatada neşir
qiliniwatqan gezitlerge bergen intiryuliriğa nezer silip koreyli;
Muhbirning “ Shinjangda yaşawatqan Uygur xelqining mesilisige qarita şex'sen
sizning köz qarişingiz qandaq ?” digen sualiğa Erkin Aliptikin efendi mundaq
jawap bergen:
“ Eger Şerqiy Türkistan mesilisi toğrisida bolsa, “ UNPU” assambiliyesining
baş sikiritari qatari ularğa içinimen .” mana bu Uygur xelqining lediri dep
tonulğan erbapning öz nöwitide xelqning uningğa bolğan hörmitige qayturğan
jawabi.
Mana bu şunçe yillardin buyan, Uygur musteqilliq herkitige Erkin Aliptikin
baş bolsa, hemme işlirimiz yürüşüp kétidu, digen umidte yürgenlerning ağziğa
urulğan şapilaq!
mana bu Şerqiy Türkistan milli musteqilliq inqilawining atalmiş “şeyhul
islami” ning peşide namaz oquşni arzu qiliwatqan momin musulmanlarning
taharetlirini sunduridiğan nijaset!
Mana bu Erkin Aliptikinning xelq’aradiki abroyidin paydilinip, Uygur
musteqilliq herkitini alğa yukselduruşni qelbige pukken aqkongul kişilerning
qelbige tamçiğan zeher!
Uygur xelqi şunçe yillardin buyan hörmetlep kéliwatqan bu ataqliq erbaptin
şundaqla bir “ içiniş” ni kütkenmidi ?!!!
Erkin Aliptikin efendi we Esqerjan qatarliqlarning maqale –nutuqlirida, “
biz mesilini ténçliq yoli bilen hel qilişni xalaymiz” digendek sözler tola
uçraydu. Bezi ademlerning muşundaq bir mewhum uqumni imizge qiliwilip,
başqilarni koldurlutup kéliwatqiniğa xéli yillar bolup qaldi. Qéni sorap
köreyliçu; mesilini ténçliq yoli bilen hel qilişning pirinsipliri nimilerdin
ibaret ? bu pirinsiplar qandaq neziriyewi asaslarni özige yitekçi qilğan ?
bu mesilide Esqerjanni yaş, hesiyatqa bérilip kitip, başqilarning ağzidin
çiqqan qulaqqa yeqimliq geplerni yadiliwilip, kelse – kelmes işlitip yüridu,
dep keçuriwetkili bular. Biraq uzun yillardin buyan musteqilliq körişining
qazanlirida qaynawatqan, bir qisim çet'ellikler we Uygur xelqining neziride
siyasion, deplumat digen namlarning igisi bolğan Erkin Aliptikin efendi nime
üçün özi ağzidin çüşürmeydiğan bundaq bir uqumning musteqilliq körişi
jeryanidiki ijabi roli we selbi tesirliri heqqide xelqqe çüşençe bérişni
oyluşup baqmaydu ?
Esqerjanning metbuat yüzide aşkare halda Qehriman Ğujamberdi we başqa
pişqedem inqilabçilarni qarilişi, aldinqi yillarda Amerikida yüz bergen
Enwer Yusup hemde Turdi Ğuja qatarliq paaliyetçilirimiz üstidin toqulğan
pitne – éğwa tusini alğan siyasi ziyankeşliklerning hélimu dawam
qiliwatqanliqini körsütidu .
Ottura Asiya döletliride yaşawatqan Uygur xelqi Qehriman Ğujamberdini yahşi
bilişidu we çüşünidu. Qehriman Ğujamberdi özining uzun yilliq siyasi
hayatida wetenning musteqilliqi, Uygur xelqining hörlükidin ibaret muqeddes
arzu – armanlar yolida köreş qilip keldi. Gerçe siyasi köreşler dawamida
undaq yaki mundaq kemçiliklerdin xali bulalmiğan bolsimu, emma muhim bolğan
zor siyasi mesililerde u ezeldin pirinsiptin çetnigen emes. Şundaq diyişke
buliduki, u özining yüksek ehlaqi – peziliti bilen Qazaqistanda yalğuz Uygur
xelqila emes, belki başqa millet xelqliriningmu hörmitige sazawer bolğan.
Ottura Asiyada yaşawatqan Uygur xelqi özining Qehriman Ğujamberdidek
oğlanlirining bolğanliqi bilen pehirlinidu.
Qaysidur bir danişmenning mundaq bir jumle sözi bar ; “bürkut bezide
tohudinmu pes uçuşi mumkin, emma tohu meng'gü bürkuttek kökte perwaz
qilalmaydu .” Uygur xelqi we Şerqiy Türkistan milli inqilabi Qehriman
Ğujamberdidek burkutlerge muhtaj.
Hörmetlik Erkin Aliptikin efendi, eger bu tehlilimiz sizning qéningzni
qaynitip, qolingizdiki istipanamini yirtip taşlişingizğa, qaytidin
orningizdin des turup, janijan xelqingiz kütken büyük birlikni emelge aşuruş
yolida tigişlik rolingizni jari qilduruşingizğa az- tola türtkisi bulup
qalsa ejep emes. Konilr éyitqandek “ tatliq sözning hemmisi hesel emes,
aççiq sözning hemmesi zeher emes” .
Yaşinip qalğanliqingizni çüşünimiz, biraq, milli inqilabning muqeddes toğini
kéyinki ewlatlar qoliğa yetkuzuş, inqilab pişiwalirining eng yüksek burçi !
Keçürüng, “ dostung yiğlitip éytar, düşmining küldürüp” . Bu hasiyetlik
kelime hemmimizge ortaq.
Alladin téningizge salametlik, kesilingizge şipa tileymiz.
|