Parlaq Menzilning Nurluq Yultuzi _
“Şerqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi “ Qurulğanliqining 7 yilliqi Munasiwiti Bilen _
 

 EL OĞLI [ Ottura Asiya ]

1996- yili 6- ayda Abdujelil Qaraqaş efendining teşkillişi we biwaste rehberlikide qurulğan “Şerqiy Türkistan informatsiyun merkizi “ Uygur xelqining Xitay kommunist hakimiyitige qarşi élip bériwatqan musteqilliq körişi dawamida, héçqandaq çet'el küçlirining tizginlişi we kontirolliqi bolmiğan asasta, öz küçige tayinip qurup çiqqan ahbarat we alaqe –uçur orginidur .
“ Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ qurulğan 7 yildin buyan, Abdujelil Qaraqaş efendi özining ajayip talanti, teşkilleş qabiliyiti we yiraqni körerliki bilen çungqur izdiniş hemde tepekkur qiliş arqiliq xelqimizni düşmenge qarşi köreş dawamida kem bolsa bolmaydiğan ahbarat we teşwiqat quraliğa ige qildi .

Hemmimizge melum bolğinidek, 90- yillardin buyan pütün dunya elliri umomiyüzlük digüdek uçur téhnikisi dewrige qedem qoydi. Eng ilğar bolğan bu xil zamaniwi téhnikini igelleş we uni düşmenge qarşi köreş quraliğa aylanduruş hemmila ademning qolidin kélidiğan iş emes. Bolupmu ançe köp oquş pursitige ige bulalmiğan bir yaş üçün éyitqanda, bu hil ilğar pen- tehnikini igelleş üçün aldi bilen asasliq çet'el tilliri ötkilidin ötuş, şu asasta bu xil téhnikining qanuniyetlirini toluq çüşünüş we uni emeli turmuşqa maslaşturup qollunuş unçe asan bolmisa kérek. Lékin weten we milletning musteqilliqidin ibaret eng büyük arzuni qelbige pükken bu otyürek yaş her xil qiyinçiliq we tosalğularni yéngip , “ Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ din ibaret bu eng ilğar bolğan ahbarat we alaqe – uçur orginini ruyapqa çiqardi, şundaqla ötken 7 yil içide bu merkezning pa'aliyet dairisini dawamliq kéngéytip, hazirqidek yette xil tilda 114 döletke uçur we hewerlerni we şuningdek mohim ahbartlarni tarqitidiğan sewiyege yetti. ( www.uygur.org web sitesige kirgen xelq'ara döletlrning istatikisidin élindi. )

Ötken yette yil “Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi” üçün éytqanda, ösüp yétiliş mezgili boldi. Bu jeryanda “merkez” qarmiğida “Uçqun” geziti neşir qilindi, “Uygur Awazi Radiosi” internet arqiliq anglitiş bérişni yolğa qoydi. Bu pa'aliyetler weten içi- sirtidiki Uygur xelqi arisida we xelq'arada nahayti zor tesirlerni peyda qildi. Uygur xelqining weten dawasi dunya jamaetçilikige ayan boldi, şundaqla Amerika başçiliqidiki démukiratik döletlerning hemde Yawrupa parlamintining we xelq'ara kişiliş hoquq teşkilatlirining alahide diqqet – étibarini qözğidi. Xitay mustemlikiçilirining Uygur xelqining musteqilliq körişini içki qisimdila ujuqturiwétiş, xelq'ara jamaetçilikke bildürmeslik yolidiki barliq hile – neyrengliri meğlubiyet bilen tügünlendi. Mana bu netijilerni “Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ning Uygurlar mesilisini xelq'aralaşturuştin ibaret yitekçi idiyeni eğişmastin izçillaşturğanliqidin ayrip qaraşqa bolmaydu.

Çet'ellerdiki küçlük teşkilatlirimizning bir bolğan “ Şerqiy Türkistan (Uyguristan ) Milli Qurultiyi “ ning qurulişida “Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ ning oyniğan roli alahide tilğa élişqa erziydu, eyni waqittiki obiktip weziyettin élip éytqanda , “Milli Qurultay “ ning qurulişi Uygur musteqilliq körişidiki dewir bölgüç ehmiyetke ige bir weqe bolup, çet'ellerdiki Uygur musteqilliq teşkilatliri çong birlişişni emelge aşuruşqa qarap yüzlengen idi . “ Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ , “ Yawrupa Şerqiy Türkistan Birliki “ , “Dunya Uygur Yaşliri Qurultiyi “ qatarliq teşkilatlarning rehberliri çet'ellerdiki her qaysi teşkilatlar bilen meslihetlişiş arqiliq , “ Milli Qurultay “ din ibaret çet'ellerdiki barliq Uygur xelqi we xelq'ara jamaetçilik étirap qilidiğan nupuzluq bir organni berpa qilişni meqset qilğan idi. “ Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ muşundaq bir rehbiri organni barliqqa keltürüş yolida, özining alaqe – uçur merkizi boluştek artuqçiliqini jari qildurup , “Uçqun” geziti we başqa teşwiqat wastilirini işqa sélip, başqa teşkilatlarğa qariğanda alahide körinerlik rollarni jariqildurdi.

“Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi” , weten içi – sirtidiki Uygur xelqi we xelq'ara jemiyet étirap qilğan çet'eldiki birdin – bir Uygurlarning ahbarat, alaqe – uçur orgini boluş süpiti bilen heqiqeten köpligen egri – toqayliqlarni bésip ötüp, xelqimizning musteqilliq körişige öçmes töhpilerni qoşti . “ merkez” qurulğan deslepki mezgillerde téhnika we iqtisas igiliri yitişmeslik mesilisi, mebleğ mesilisi tolimu éğir idi, Abdujelil efendining her tereplime yol méngişi hemde iqtisas igilirini “merkez” ning hizmetlirige jelip qilişi netijiside, weten sirtida Rahim Aitbayev, Perhat muhemmidi, Dilşat Reşit we Qutluq Ordudek, weten içide Abdullah Pamir, Uçqun, Buğda, Tekin, Aslanhan we Tömürçoğa oxşaş bilimlik yaşlirimiz “ merkez” ning kündilik hizmetlirini bir terep qiliştiki asasliq xadimlarğa aylandi.

Uygurlar mesilisini xelq'aralaşturuş, musteqilliq körişini bösüş haraktirlik ilgirleşke ériştürüşning aldinqi şerti. Eger xelq'ara jemiyetning hésdaşliqi we qollişiğa erişelmeydikenmiz, u halda musteqilliq körişining umomiyüzlük ğelbini qolğa keltürüşidin éğiz éçiş tolimu qiyin. Dunya jamaetçilikining qollişini qolğa keltürüştiki eng muhim halqa, çong birlişişni emelge aşuruş şundaqla hemme birdek étirap qilidiğan nupuzluq bir rehbiri organni tézrek barliqqa kelturuş. Mana bu , 20 miliyondin artuq Uygur xelqining yürek arzusi .
Heqiqi çong birlişişni emelge aşuruş üçün , aldi bilen her qaysi teşkilatlardiki rehberlirimiz pak boluşi, gurohwazliq we mezhepçiliktin xali boluşi , “akang qariğay birinçi” boluwalmasliqi, köreşning halqiliq peyitliride qoşqunğa olturiwalmasliqi, hizmet usuli jehette yüz bergen talaş – tartişlarni şexsi ziddiyetke aylanduriwalmasliqi, teşkilatlarning çong yaki kiçik boluşidin qet'i nezer, oxşaş muamilidin behrimen boluşi, bolupmu “ Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ ge oxşaş teşkilatlar we Abdujelil qaraqaş efendige oxşaş weten – milletning musteqilliqi üçün jan tikip köreş qiliwatqan rehberlirimiz çong birlişişning sirtida qaldurulmasliqi, çetke qiqilmasliqi lazim. Mal – dunya , nam – abroy we şohret – emelni dep bir – birige ora kolaydiğan, özining menpeetini közlep xelqning musteqilliq körişini tuyuq yolğa başlawatqan, pursetperesler, ağmiçilar, siyasi yançuqçilar arimizdin bolupmu rehberlik orunliridin qoğlap çiqirilişi lazim.

Ötken 7 yilni esliginimizde , “Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ge we Abdujelil Qaraqaş efendige hörmitimiz hessilep aşidu. Uygur xelqining addi bir perzenti boluşi süpiti bilen biz Abdujelil efendining wujudidin wetenge, milletke bolğan eng sap muhebbet we sadiqliqni, musteqilliq körişining istiqbaliğa bolğan işenç we umudini, öz hizmitige bolğan çeksiz mes'ulyetçanliq we jawapkarliq tuyğusini köreleymiz. Mana bu roh xelqimizning öz oğlanliridin kütüdiğan umidi!!!

Şuni untumasliqimiz lazimki, bir wetenperwer üçün öz xelqining arzu – umididin yüksek héçnerse yoq !
Ahirida , “ Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizi “ ning güllep – yaşnişiğa , millitimizning musteqilliq yolidiki köreşlirige téhimu zor tohpilerni qoşuşiğa çin qelbimdin tilekdaşliq bildurimen .

2003.08.03