Xitay Hökümiti Şerqiy Türkistanda Internet Bilen Şuğullan'ğan Uygurlarni Qattiq Nazaret Qilmaqta

Dunyada alimlar internetni ijad qilip, insanlarning alaqe, bilim eliş, medeniyet almaşturuş, pen-texnika qatarliq nurğun jehetlerdiki qiyinçiliqlarni yengip, yer şarini kiçiklitiwetti.
Uzun yillardin béri çet'ellerge axbarat qamal qiliş siyasitini yurguzup keliwatqan Xitay hökümitimu oz menpe'etliri uçun internet quruluşini bir neççe yildin béri tereqqi qilduruşqa mejbur boldi. Şuning bilen bir waqitta wetinimizgemu bu ilim-penning muhim qorali yetip kiruşke başlap, aliy mekteplerde kompiyuter kespliri tesis qilinip xeli köplige kompiyuter tayançiliri yetişip çiqişqa başlidi we hökümet organliri, mektepler, kespiy orunlar, karxanilarda, jem'iyette, şeher a'ililiride internet işlitidiğan Uygurlar köpiyişke başlidi.
Uygurlar jem'iyitining ehtiyaji tupeylidin kompiyuter mutexesisliri we heweskarliri tor betlirini lahiyilep, ozi qiziqqan kesp da'iriside we Uygurlar we çet'elliler ortaq kongul bolidiğan mezmunlarda teşwiqat, tijaret işlirini başliwetti.
Xitay hökümitining Şerqiy Türkistanda yurguziwatqan éğir milliy zulumi internet arqiliq ilmiy, siyasi, medeniyet, til, sayahet, arxilogiye, şexsi alaqe qatarliq şekiller bilen çet'ellerge aşkarilinip, bu zulumlar Xitaylarning deplomatiye we çet'ellerge qaratqan teşwiqatidiki aldamçiliqiğa tesir körsitişke başlidi.
Xitay terepning istatikisiğa qariğanda, Uygur tilida yasalğan tor betliri 150 tin artuqraq bolup, Xitay hökümiti Uygurlarning bu tor betliri arqiliq Şerqiy Türkistandiki Uygurlargning kişilik hoquqining depsende qilinişi, eğir milliy zulum we qanliq basturuşqa a'it jinayi pakitlirining çet'ellerge, xelq'ara teşkilatlarğa aşkarilinip reswa boluşidin alaqzade bolup, tor beti yasiğan Uygurlarğa bolğan nazaretni küçeytip, Uygurlar açqan internetxanilarni herxil bahanilar bilen taqiwetti yaki köpiyuterlarğa mejburi alahide suzguç pirogramma qaçilitip çet'ellerning tor betlirini açqili bolmaydiğan haletke keltürdi. Şuning bilen bir waqitta Uygur internet heweskarlirining yuqurida tilğa élip ötken ehwallarni çet'ellerdiki Uygur teşkilatliri we başqa doletlerge elektironluq xet yaki söhbet şekli bilen yetkuzup qoyuşidin ensirep torxanilarğa puxraçe kiyin'gen saqçilarni nazaret uçun orunlaşturdi. Uygurlarning Xitaylar açqan torxanilarğa kirişini köp jaylarda çeklidi yaki kimlikini we nime körüwatqanliqini, nime yeziwatqanliqini nazaret qilip saqçi da'irilirige xewer qilip turidi.
Hazirğiçe Şerqiy Türkistanda Xitayning çong şeherliride oquwatqan oquğuçilardin neççe yüzligen Uygur oquğuçini<çet'elning tor betlirini korgen>, <çet'elge xet yazğan>digendek bahane bilen qolğa élip turmilerde qattiq qiynimaqta. Qolğa elin'ğan Uygurlar içide organ kadirliri, oqutquçilar, tibbiy xadimlar, oquğuçilar we jem'iyettiki tijaretçiler bar, hetta toluqsiz ottura mektepning oquğuçilirimu bar.
Xitay hökümiti Uygurlar lahiyiligen tor betliri we çayxanilarni başqurğuçilarğa tehdit sélip, siyasi, milliy, eqim mesililirige a'it herqandaq mezmunni qattiq çekleydiğanliqini agahlandurdi. Bolupmu Şerqiy Türkistandiki qaysi bir wilayette milliy musteqilliq heriketliri, xelqning naraziliq heriketliri, zulumğa qarşi kureşliri we Xitay hökümitining qanliq basturuş işliri yüz bergen çağlarda heçqandaq alaqini qilmasliq heqqide tehdit sélip kelmekte.
Xitayning internetke nazaret qiliş tarmaqliri dolet bixeterlik idarisi, jama'et xewpsizlik idarisi, telegiraf idarisi, qoralliq saqçi qisimliri, atalmiş azadliq armiye qomandanliq şitabi qatarliq köp tereplime bolup, gumanliq dep qariğan herqandaq Uygurning öy telefoni barliq heriketlirini keçe-kündüz nazaret qilidu.
Ötken yildin béri Xitay hökümiti yahoo we hotmail qatarliq heqsiz xet sanduqlirining mexpiy nomurini éniqlaş, şexslerning xet sanduqiğa kirip şexsiy mexpiyetlikini oğurluqçe körüş, şu arqiliq nurğun Uygurlarğa suyiqest qiliş we qolğa éliş işlirini küçeytip kelmekte.
Xitaylarning ruxset qilidiğini peqet torda muhebbetlişiş, Xitay hökümitini medhiyileşni mezmun qilğan tor betliri we hökümet terepning teşwiqatlirini oquştinla ibarettur.