Şerqi Türkistan Informatsiyon Merkizining muhbiri Yağma Artush hever qilidu:

       Hitay Memliketlik Heliq Qurultiyi Da'imi Komititi (HMHQDK)ning Başliqi, CCPning ikkinçi orunda turidiğan kativéşi Li Peng, bu yil 4-ayda Tailant, Pakistan, Ben'gal, Isra'il, Grissiye ve Türkiyege ziyaretke barmaqçi. Bu Li Pengning HMHQDKning başliqi bolğandin kéyin tunci qétim qet'elge ziyaretke çiqişi.

       Li Pengning Pakistan bilen Türkiyege ziyaretke bérişi, bivaste Şerqiy Türkistan azatliq herkiti mesilisi bilen munasivetliktur.

       Bultur 12-dekabir Şerqiy Türkistan Milli Merkizi (ŞTMM)ning Türkiyede quruluşi, Hitay üçün bir çong zerbe boldi. Bu toğruluq Hitay hökimitining bayanatçisi Sheng Guofang muhbirler yiğinida "Xinjiang Zhungguoning ayrilmas bir qismi. Buni helqqara étirap qilidu. Héçqandaq küç  Xinjiangni uluğ vetinimizdin ayrivételmeydu" dep, ŞTMMning qurulğanliqiğa hucum qildi.

       Türkiye helqi öz qérindişi bolğan Uygur helqining milliy azatliqini qollap keldi. Hitay herqançe bésim işletsimu, Türkiye hökümiti asasi cehettin berdaşliq bérip keldi. 1997-yili esli HMHQDKning başliqi Ciao Shi Türkiyeni ziyaret qilip, Türkiyening Uygur milliy azatliq herkitini qollimasliqini iltimas qilğan. Şundaqtimu uning bu iltimasi Türkiyening Uygur milli azatliq herkitige tutqan pozitsiyisige çong tesir körsitelmigen.

       Bu qétim Li Pengning Türkiyege qilmaqçi bolğan ziyariti, Türkiyening bundin kéyinki Hitay bilen bolğan munasivitige qandaq tesir körsitidu, bu hemme kişining diqqitini qozğaydiğan bir mesile.

       Bu qétim Li Peng ziyaret qilmaqçi boğan döletlerning içide, ıslam d,letliri k,p sanni igileydu. Bolupmu Pelestin ve Israilge ziyaret qiliş, Hitayning ottura-şerq mesilisige arilişiş ğerizining barliqini bilduridu. U Pelestinning musteqilliqini qollaş arqiliq islam dunyasining könglini élip, özini islam dunyasining dosti süpitide padazlap, islam dunyasining Uygur musulmanlirining musteqilliq herikitini qollimasliqini qolğa keltürmekçi.

       Li Pengning Grissiyeni ziyaret qilişimu asasen Şerqiy Türkistan azatliq herikiti mesilisi bilen munasivetlik. Türkiye bilen Grissiye otturisida Kipros mesilisi toğriliq intayin eğir zidiyetler saqlanmaqta. Hitay bilen Grissiye otturisida hic zidiyet yoq. Hitay Grissiye bilen bolğan munasivitini küçeytip, Grissiyeni yeniğa tartiş arqiliq Türkiye - Grissiye munasivitige tesir körsitişni pilanlavatqanliqi oçuq. Eger Hitay bu ğerizini emelge aşuralisa, uning Türkiyege bolğan bésimi eğirlişidu.

       Pakistan bilen Bengalning Hidistan bilen bolğan munasiviti ezeldin yahşi emes. Li Pengning bu döletlerni ziyaret qilişi asasen Hindistanğa bolğan qarşiliqni meqset qilğan. Hindistan uzundin béri Dalay Lamani qollap keldi ve Tibet musapirlar hökimitige zémin acritip berdi. Li Pengning bu ikki musulman döletni ziyaret qiliştiki ğerizi, Hindistanğa bolğan bésimni küçeytiş bilen bir vaqitta, Uygur musulmenlirining bu döletlerdiki paaliyetlirini tosuşnimu meqset qilğan. Yéqinqi heverlerge qariğanda, Pakistan hökümiti bir qisim Uygurlarni zormu-zor Hitay hökimitige tutup bergenligi melum boldi.