Hitay Saqçiliri Keriye Nahiyeside Bir Aililik Uygurni Pütünley Qirip Tashlidi

Öz muhbirimiz Abdullu Pamirning wetendin bergen hewirige asaslanghanda, 99-yili 11-aynung 2-küni qanhor Hitay saqçiliri Keriye nayhiyesining Qaraqir yezisidiki Uygur dehqan Aslim Qurbanning ayali Arzigülni, 14 yashliq oghli Abdulletipni we sekkiz yashliq qizini insan qélipidin çiqqan wehshi usullar bilen urup öltüriwetken. Muhbirimizning hewiriçe weqening jeryani mundaq bolghan:

Bu yil 9-aylarda Keriye nahiyesidiki Qarahan türmisidin ( bu türme Hoten wilayetlik edliye idarisigha qarashliq) "Qanunsiz dini unsur" digen töhmet bilen naheq halda qamalghan üç neper talip qeçip ketidu. Bu taliplarning biri Hoten nahiye Haneriq yezisidin 22 yashliq Ehmetqarim,yene biri Hoten nahiyesidin Muhemmet Abdullaqarim, we yene biri Qaraqash Yawa yezisidin Nurmuhemmet Talip idi. Hitay dairliri , "türmidin qaçqan jinayetçilerni tutimiz" dep, Keriye nahiyeside yezimu – yeza, kentmu – kent omomi yüzlük ahturush élip barghan.11 – ayning 2 – küni ahturup tutushqa qatnashqan 5 neper Hitay saqçisi keriye nahiysining Qaraqir yezisidiki dehqan Alimqurbanning öyige basturup kiridu , saqçilar ahturush jeryanida bu öyge yoshurniwalghan siyasi qaçqun Nurmuhemettalipni tutuwalidu . Hitay eskerliri öyning igisi Alimqurbanni qip yalingaç qiliwetitp , çemberçes baghlap , "qalghan 2 neper qaçqun nede?" dep soraq qilip qattiq urup qiynaydu we uning beshini jandin ötküdek muzdek sugha uzun-uzun besip nepes alghli qoymaydu . Bu hil dehshetlik qinashqa çidap turalmighan Alimqurbanning ayali 35 yashliq Arzigül etilip kélip , erini qiynawatqan Hitay saqçisigha esilidu, közi qangha tolghan Hitay sahçisi Arzigülning kiyim-keçeklirinimu mejburi yirtip qip-yalihaç qilip ,çeçidin yulup beshini muzdek sugha çilap , héli uzunghiçe çiqarghili qoymay shu yerdila tunjuqturup öltüridu . Bu pajege çidap turalmighan 14 yashliq oghli Abduletip , anisining qisasini élish üçün qoligha bir paltini élip héliqi Hitay saqçisigha etilip bérip palta bilen gholidin çanap öltüridu , buni körgen etraptiki bashqa Hitay saqçiliri 14 yashliq Abduletipni rehimsizlerçe oq yamghurigha tutup neq meydandila etip öltürwetidu , bu çaghda Abduletipning 8 yashliq singlisi Güljamal yighlighan peti kélip akisining jesidige esilidu , insan qélipidin çiqqan yawuz Hitay sahçiliri yopurlup kélip 8 yashliq Güljamalni miltiqning peyniki bilen urup mengisini çuwewetidu , bu nareside qiz shu haman jan üzidu . Bu pajedin hewerdar bolghan mehélidiki 30-40 dehqan , qoligha nime çiqsa shuni élip , derhal yetip kélip héliqi 5 neper yawuz Hitay saqçisini qorshiwalidu , bu çaghda qattiq alaqizade bolghan Hitay saqçiliri , derhal dehqanlargha qaritip qalaymiqan oq çiqirip , 4 neper dehqanni yarlandurup , derhal qeçip ketidu , desliwide Hitay sahçilirining qoligha çüshüp qalghan héliqi siasi qaçqun Nurmehemettalipmu bu pursettin paydilinip qutilidu . Hitay saqçiliri qeçip ketkendin keyin , mehélidiki dehqanlar qattiq musibet bilen uning ikki balisini yerlikke qoyidu .

Weqe yüz bérip etisi , 100 din artuq Hitay eskiri 3 mashinida basturup kélip mehélini qorshiwalidu we mehélidikilerni bir yerge yighiwélip , "tünügün jidel çiqarghan qaysing?" dep bir-birlep soraq qilghandin keyin , 14 neper bigunah dehqanni tutup baghlap , mashina bilen élip ketidu .

Muhbirimizning ahbaratigha asaslanghanda , Hitay dairliri bu 14 neper dehqanni Keriye nahilik türmige soliwélip , kün boyi qattiq urup qiynighan we hazirghiçe qoyup bermigen .

Qaraqir yezisi Keriyediki Qarahan türmisige yéqin bolup , bu türmide yerlik siyasi mehbuslardin bashqa yene Hitayning içkiri ölkiliridin yötkep kélingen qatil , bulangçi Hitay jinayetçiliri qamaqliq idi. Hewerlerge qarighanda bu türmide her yili Hitay jinayetçilerning qeçish weqesi yüz bérip turidiken we qaçqan bu qatil , bulangçi Hitaylar aldi bilen Qaraqir yezisigha kirip , Uygur dehqalarning öy-waqini köydürüp , mal-mülikini bulap-talap qaçidiken. Sçu seweptin bu yezida bashqa yurtlargha köçüp ketidighan Uygur dehqanlirining sani kündin-künge köpeygen.