EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SHERQIY TÜRKISTAN 

 

DUAT UCHURLIRI

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLER

 

KISHILIK HOQUQ

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

UYGHUR MUZIK

 

UYGUR TESHKILATLIRI

 

REAL MEDIAFILIMLIRI

 

ALAQE ADRISI

 

HWARAYI 

 

PIKIR DEPTIRI

 

MUHIM LINKLER 

 

 

 

    Dunya Uygur Ahbarat Tori 2002     

               | |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhongo - Taiwen  | |  Helq'ara   | |               
2002 yili 9 - ayning 11 - küni


Hitay Hökümitining Musteqilliq Küreşlirimizge Téroristliq Böhtanni Çaplişi, Hitay Hökümitini Dunya Jamaetçiligining Işençisidin Mehrum Qaldurmaqta


Amerikining Hitay bilen yéqinlişişi Zhangning kélar ayda Amerikini ziyartet qilişi zadi nimidin dérek béridu? Amerika Iraqqa qarita uruşta Hitayning qollişiğa érişmekçi emma buningda zadi qançilik işenç bolişi mumkin?
Waşington postning muşu ayning ikkinçi künidiki “ Zhonggo yopuq astida” témiliq bir maqalisida mundaq diyilgen:

“ Hemmila nersini şunçe yoşurun bilgili bolmiğidek derijide mehpi élip baridiğan bundaq tüzümdiki döletke nisbeten Bush ependimge bunçe işenç bergen zadi qandaq nerse bolişi mumkin? Zhonggu hökümitide 76 yaşliq Zhangning hoququni 59 yaşliq Hu'ğa ötküzüp bériş mumkinçiligi bilen yengi birt yuzliniş bolişi mumkinmu? Belkim Zhang hoququni Hu ğa ötküzmesligimu mumkin ötküzgen teğdirdimu Hu'ning Zhangdin başqiçe siyaset tutidiğanliği hiçkimge éniq emes, Şerqiy Türkistan islam hertkiti Armiteg ependi éytqandek térorist teşkilat bolğan bolsunmu deyli, biraq Hitay hökümitining neziride hazir özlirining dinniy erkinligi mediniyiti örpe aditi üçün azraqla unini çiqirip qoyğan Uygurlarning hemmisila terorst bolup qelivatidu. Hitay hökümitining siyasiti boyiçe éytqanda Amerikida turuşluq yoldişiğa bir parçe qanunluq gezitni evetkenligi üçün 8 yil késilgen sodiger hanim Rabiye Qadirmu terorst. Uçurlarni bu qeder qattiq boğidiğan bir memliketning yiraq ğerip ölkidiki musulman bölgünçilerning zoravanliğini kontrol qiliş heqqidiki bayanlirida qançilik işenç bolişi mumkin?”.
Dimek çet'el metbulatliri Bush hökümitining Hitay hökümitini qolğa kelturelişige işençiz qarimaqtiken. Gerçe Bush hökümitining bu qétimqi urunişining muveppeqiyetlik boluş bolmasliği Hitay kativaşlirining taktikisiğa bağliq bolğan teğdirdimu, Hitaydin ibaret helq'arada işençsiz orunğa çüşüp qalğan bundaq memliketning ahirqi oyunda utup çiqalişi natayin, çünki Hitay bu qétimqi munasivette Şerqiy Türkistanni tutup turuş bilen Iraqni qollaş otturisidiki tallaşqa duç kélidiğan bolup, yiraqni köridiğan Hitay kativaşlirining Amerika bilen Hitaydin ibaret bir birige işiniş mumkinçiligi yoq bolğan bu ikki döletning sün'i yéqinçiliği astida Şerqiy Türkistanni tutup turuştin mundaqçe éytqanda kommunistik tüzümni saqlap qéliştin köre, kelgüsi riqabetçisige nisbeten özlirining muhim qaniti hisaplininidiğan Ereb döletlirini qollimasliqni tallişi mumkinmu? Eger şundaq bolsa Hitay hökümitining ustiliq işlitip, otturuluqta turivelip Şerqiy Türkistanni ve öz tüzimini çing saqlaş bilenla çeklinidiğanliği éhtimalğa yéqin, emma Hitay hökümitining bu hil ustiliq bilen otturiliqta turivelişi, bu memliketning tenhaliqqa yüzlengenligidin derak béridu. Özining sirliq içki mesililiri bilen dunya miqyasining qiziqiş nuqtisiğa aylininp qalğan. Bu hil bekinme tenhaliq Hitay hökümiting yimirilişige qançilik berdaşliq beralişi mumkin?undaqta bu yerde peqet waqt mesilisila qaldimu? Uygurlarning teğdiri bilen oynişivatqan bu atalmiş waqt qa nisbeten Uygurlarning berdaşliq bériş yoşurun küçi bilen Hitay hökümitining bu küçni şiddet bilen ajizlaşturup Şerqiy Türkistan mesilisini dunya yüzidin yoq qilivétiş meqsidi otturisidiki küreşte kimning untup çiqidiğanliği emiliyette her bir Uygurning öz özini saqlap qéliştin ibaret baş tartip bolmaydiğan mejburiyiti yolidiki jan pidaliq körsitişigila bağliq bolsa kerak. Undaq bolmaydiken bu hil zor nisbet sélişturmisa kimning utidiğanliği nahayiti éniq.
Amerika bilen Hitayning oyuni emdila başlandi. Nurğun kişiler Uygurdin ibaret bu bir milletning bu oyunning qurbani bolup tügişidin endişe qilmaqta, yene bezi metbuatlar bolsa bésimning qarşiliqni téhimu küçeytivatqanliğini şundaqla bu hil qarşiliqning hiçqandaq bir hil térorstliq tüsi yoqliğini teriplilgen mesilen helqaraliq birleşme gezitning muhbiri Chiristian .M. Wade özining “Hitaydiki musulmanlar qayta hujumğa duç keldi” digen maqalisida: “Uygurlarning hazirqi erkinlik küreşliri ikki tereplimilik bolup biri öyliride olturup bésim bilen qarşilişiş kürişi, yene biri çeteldiki Uygurlarning helqara küçlerning qollişini qolğa keltürüş kürişi” dep yazğan. Dunya miqyasidiki metbuatlar bayanatlirimizğa ve şehsen tekşürüşlirige asasen Hitay hökümitining bohtanlirini bes bes bilen ahlap kélivatidu netijide töhmet çaplap topilangdin toqaş oğrilaş mehsidide qalğan Hitay hökümiti öz epti beşirisini sahtipezligi bilen aşkarilap dunya jamaetçiligining işençisidin mehrum qélişqa başlidi. Bu hil veziyet Hitay hökümitini ğaljirliq bilen zoravanliq qiliştin endiktürişi mumkin, yene bir tereptin Uygur helqining jim jit qarşiliği, qet'i tiz pükmesligi, yumşaq assimilatsiye siyasitining, küreşçan, jahil çongqur medeniyet asasiğa ige bir millet üstidin ğalip kélalişige umidsizlik élip kelişi mumkin .
Tulpar .


© Uygur.Org  11/09/2002 10:22   A. Qaraqaş