Hitayning Qorçaq Organ Islahatida Hadim Qisqartişning Asasliq Nişani
Uygurlarğa Qaritildi
Muhbirimiz Arslanning wetendin yolliğan hewiri:
Bügünki Şerqiy Türkistanda kommunist Hitay dairlirining Hitay aqqunlirini
köplep yötkişi we ularğa işqa orunlişiş, tijaret qiliş, karhana içiş
qatarliq jehetlerde köphil étibar bériş siyasetlirini yürgizişi netijiside,
yerlik helq bolğan Uygurlarning işqa orunlişişi téhimu qiyin bolmaqta.
ŞerqiyTürkistanda Uygurlarning işsizliq nisbiti jidiy ösmekte.
Muhbirimizning 5- ayning 20-künidin 25 künigiçe bolğan 5 kün içide qorçaq
hökümet organlidin tartip tijaretçiler we karhana hizmetçilirigiçe bolğan
şeher ahlilirini mehsus tekşürüş netijisidin qariğanda qorçaq hökümette
işleydiğanlarning 75% ni Hitaylar teşkil qilidiken, iş ornidin qalğanlarning
95% Uygurlar iken. Muhbirimiz tekşürüş jeryanida mundaq bir işni bayqiğan
meyli qorçaq hökümette bolsun yaki karhanilarda bolsun maliye hadimlirining
99.% Hitaylar iken. Muhbirimiz emeliy tekşürüş arqiliq töwendikilerni
igiligen:
Birinçidin, Şerqiy Türkistanda kommnist Hitay da’irli irqiy kemsitiş we
yoqutuş siyatini yürgüzgenliki üçün, yerlik ahale bolğan Uygurlarning til-
yéziqi éğir kemsitilişke uçriğan, Hitay tilini bilmigenlerni qorçaq
hökümette işlişige yol qoymiğan. Emeliyette Uygurlar öz wetinide ikkinji
derijilik puqra orniğa yeni mustemlikiçilikning tömür tapini astidiki mezlum
milletke aylinip qalğan.
Ikkinçidin, kommunist Hitay dairliri Şerqiy Türkistanni Hitaylaşturuş
meqsitide Hitay köçmenlirini zor Türkümde Şerqiy Türkistanğa yötkep,
ularning hizmetke orunlişişini aldin oylaşqan. Tijaret qilsa baj keçürüm
qiliş, köp miqdardiki qerz pul bilen, ewzel şara’it bilen teminleş qatarliq
köp hil wastilarni qollunup, yerlik tijaretçilerni asta- asta siqip çiqarğan,
karhanilarda asasen Uygurlarni iş ornidin qaldurğan. Netijide Hitaylar
tuzgen ölçem boyiçe eng töwen turmuş kapalitige ige bolalmiğan Uygurlar yeni
éniq qilip éytqanda namrat Uygur şeher ahliliri jiddiy köpeygen.
Uçinçidin ,komunist Hitay da’irliri özning qorçaq hakimiyitini mustehkemleş
üçün, Şerqiy Türkistanda turğuzğan 1miliyon 200ming kişilik zor qoşunidin
eskerlik mejburiyitini tamamlanğan Hitaylarni qorçaq hökümetning mejburiy
buyriqi arqiliq Şerqiy Türkustanda hizmetke orunlaşturuş yolini tutqan.
Mesilen, atalmiş <<Xinjiang ahbarat tori>>ning 27 – maydiki hewirige
asaslanğanda, 2002 yilliq qoşundin qaytqan eskerlerni orunlaşturuş hizmiti
jiddiy başlan'ğan.
Şerqiy Türkustandiki işqa orunlişiş weziyitining jiddiylişişige egişip,
yerlik helqning naraziliqimu kuçeygen, emma Hitay da'irliri Uygurlarning
naraziliqiğa qarita “milliy bolgunçi, tirorist unsur” dégendek siyasiy
qalpaqlarni kiydürüp, basturuş yolini tutqan. Şerqiy Türkistan helqi
mustemlikiçilikning faşisttik tömür tapinida eng éğir künlerni béşidin
köçüriwatidu. Ularning aldida yaki Hitaylarğa qul boluş yaki qozğulup Hitay
mustemlikiçilirige qarşi küreş qiliştin başqa hiçqandaq yol qalmidi .
27 - May 2002 |