Basturuşning Yéengi Bahanisi

Xinjiang ahparat torining 23-may sehipiside “Xinjiang saqçi tarmaqliri qattiq zerbe bériş kürişini téhimu çungqur qanat yaydurmaqta ”Serlewhilik hewer tarqitildi.
Mezkor hewerde: “Bu yil kirgendin tartip, 4-ayning ahirğiçe bolğan waqit içide, Xinjiang'ning herqaysi jayliridiki saqçi tarmaqliri qanunsiz herbi meşiq ornidin ikkini paş qildi we uning 15 ezasini qolğa aldi, yene “tebliğ” qiliş paliyet sorunidin 5 ni paş qildi we uning bir bölük paliyetçilirini qolğa çuşurdi” diyilgen.
Yene şu hewerde, bu yil kirgendin buyan dölet atliğan esebiy diniy teşkilat “Hizbutehrir” ning Xinjiangdiki paliyiting intayin esebiyleşkenligi, tereqiyati bek tez bolup, qisqiğine waqit içide teşkilat ezalirining pütün Xinjiang'ğa tarqalğanliği, bu hil ehwalğa qarita, herqaysi saqçi tarmaqliring saqçi nazaritining biwaste qomandanliği astida, tekşürüş, konturul qiliş salmiğini aşurup, “Hizbutehrir” teşkilatining birtürküm ezalirini éniqlap qolğa alğanliği éytilğan.
Lékin kişini ejeplenduridiğini şuki, meyli “tebliğçiler” heqqide bolsun, yaki “Hizbutehrirçiler” heqqide bolsun, mezkor hewerde, bularning, nime üçün “jinayi goroh” süpitide paş qilinğanliği we uning ezalirining nime “jinayet” bilen qolğa élinğanliği heqqide hiçnerse éytilmiğan.
Emiliyette, “tebliğ” aşkare élip bérlidiğan normal diniy paliyet, lékin nöwette Şerqiy Türkistanda normal tebliğa paliyiti “qanunsiz diniy paliyet” dep teqiplenmekte, tebliğke qatnaşquçilar, “eksiyetçi, qanunsiz diniy paliyet bilen şuğullandi”degen eyip bilen qolğa élinmaqta.
“Hizbutehrir” we “Hizbutehrirçiler” degini tamamen tohmet, Şerqiy Turkistanda hiçqaçan bundaq bir diniy teşkilat bolğan emes, Hitay dairliri yéngi yil kirgendin buyan, diniy zatlarğa téhhimu köplep ziyankeşlik qilişa bahane qiliş üçün, esli Ğeribi Asiya we Özbikistanda peyda bolğan bu diniy teşkilatni “Xinjiang'ğa singip kirdi” dewaldi we bu yil 3-ayda Hoten rayunidinla 700 din artuq kişini “Hizbutehrir teşkilatining ezasi” dégen töhmet bilen qolğa aldi.