TUYUQSIZ ZERBE!!!
2001- 14 Yanwar öz muhbirimiz Buğda hewiri
2002-Yili yéngi yil harpisida aptonum rayonluq senet omiki yéngi-yilni kutup
eliş üçün aptonum rayonluq naşa -usul diramma qoyuş zalida oyun qoyğan.
Oyunğa aptonum rayonluq partiye hökimet emeldarliridin Wang Liquen, Ablet
Abdirşit başliq barliq emeldarlar, hem buningğa yéqin tamaşibin amma
qatnaşqan. Oyun normal başlinip, normal ayaqlaşqan. Aldinqi rette olturğan
barliq emeldarlar sehnige çiqip sen-etçi hadimlr bilen kuruşuş aldida
tuyuqsiz tamaşibinllar ottursidin orta yaş bir Uygur kişi sehnige çiqip,
özining yéngi yilğa béğişlap yazğan şirini köpçilikke oqup béirişni iltimas
qilğan.
Sehne başqurğuçi buningğa qoşulğan, şunung bilen u kişi özi yazğan şiirni
oquşqa başliğan. Şiir arqiliq Şereqiy Türkistandiki Uygurlarning talan-taraj
qiliniwatqanliği, bozek qiliniwatqanliği, barliq yer asti-yer üsti
bayliqlirimizning içkirge yötkep kitiliwatqanliqi, bolupmu Hitayning "ğeripni
éçiş" banisi bilen içkirdin köplep Hitaylarni yötkep çiqip
orunlaşturwatqanliği, Uyğurlar hertereplerdin Hitaylarning bozek qilisiğa
uçirawatqanliğini, Uyğur işsizlarning köpiyip kitiwatqanliğini, Uygur
ziyallilar, Uygur kadilarning köplep iştin buşutulwatqanliğini yaki bolmisa
töwenge çüşürüliwatqanliğini, yol yasaşni, qurluş sélişni bahane qilip
köpligen Uygur mehellerni buzup, Uygurlarning tarqaqlaşturulwatqanliğini
ularni yéza-sehralarğa surgun qiliwatqanliğini, hetta Uygur oquğuçilarğa
siniplar yétişmey, oqutquçilar qisqartilwatqanliği qatarliq nurğun
mesillerni otturğa qoyup paş qilğan, unung şiri töwende olturğa ammini
hang-tang qaldurğan. Ular jim-jit anglap olturğan. Aldinqi qatarda olturğan
Hitay emeldarliri deslepte anglap olturğan, kéyin olturalmay qalğan.
Uyaq-buyaqqa qaraşqa başliğan. Amma, hécqandaq birkişi hetta sehne
başqurğucilarmu sehnide yalğuz jarangliq awaz bilen Hitay basqunçiliriğa
şiddetlik ot içiwatqan batur Uygur oğlini tosuşqa pitinalmiğan bu Uygur
jengçi barliq oqlirini itip bolup salmaq qedemler bilen sehnidin çüşüp
ketken. Deslepte zal içide uyer-buyerdin çawak çélinğan kéyin çawaklar
köpüyüp ketken......
Hitay emeldarlar ganggirğan piti oyun zalidin çiqip ketken. Hemde şuküni
yérim kéçide Hitay emeldarliri jiddi yiğin açqan hemde ukişining izdirigini
élip tutqun qiliş kirek, hemde bundin kéyin senet ömekliri, edebiy
senetçilerni qattiq başquruş, sennet orunlirini qattiq başquruş, oyun qoyuş
sehnilirini qattiq başquruş hem barliq tereplerdin tedbir qollunup,
belgilime çiqiriş kerek, buqetimqi aççiq sawaqni çoqum yekunleş lazim, dep
qarar çiqarğan.
14-yanwarda "qorcaq emeldar" Ablet tiliwzur notqi sözlep şukunki weqeni
tepsili tenqit qilip, ammining ibret elişini sozligen hem okişining
salahiytini éytqan. U kişi esli Ğuljiliq bolup hazir Ürümçide iken ismi:
Tursun iken. Iş orni yoq iken. Hazir qamaqta. Hitay dairliri muşu işqa
munasiwetlik dep qarğan şu küni çawak çilip hisdaşliq qilğan Uygurlarningmu
izdirigini qilmaqta.
