dunya.jpg (1575 Byte)

Dunya Uygur Ahbarat Tori 2001

dunya.jpg (1575 Byte)

 

Hitay Hökümiti Uygur Kompartiye Ezalirigha Qattiq Belgilime Békitti

Öz hewirimiz: Yéqinqi yillardin buyan Sherqiy Türkistanda Uygur kompartiye ezaliri içide kommunistik partiyige bolghan qiziqish we sadaqetmenlikning körünerlik derijide ajizlishishqa bashlighanliqi, yézilarda kompartiye ezaliqidin çekinish ehwalining köpüyüshke bashlighanliqi, shundaqla < milliy bölgünçiler we qanunsiz diniy unsurlar > ni qollash, qoghdash hem ulargha hésdashliq qilish hadisilirining küçüyüshke bashlighanliqi, Hitay hökümitining Uygur kompartiye ezalirigha bolghan endishisini ashurushqa bashlidi. Hitay hökümiti bir tereptin yéza asassiy qatlam partiye teshkilatlirini qaytidin küçeytishke tirishsa, yene bir tereptin yéngi qayide – tüzümlerni békitip çiqip, Uyghur kompartiye ezalirini qattiq nazaret astigha almaqta.
< Xinjiang ahbarat tori > ning 5 – ayning 9 – küni Ürümçidin bergen hewirige asaslanghanda, shu ayning 8 – küni Atalmish < aptonom rayonluq intizam tekshürüsh komititi > teripidin, < kompartiye ezaliri, partiye teshkilatlirining milliy bölgünçilikke qarshi turup wetenning birlikini qoghdash kürishi jeryanida siyasi intizamgha hilapliq qilish heriketlirige partiye intizami boyiçe çare körüsh heqqide belgilime > tarqitilghan we mezkur < belgilime > ning toluq tekisti < Xinjiang geziti > dimu toluq élan qilinghan.
Yuqarqi < belgilime > jem’i 22 maddidin terkip tapqan bolup, uningda, jazalinidighanlar heqqide töwendikidek izahat bérilgen:
<Qaide intizamigha hilapliq qilghan partiye ezalirini qandaq jazalash heqqide nahayiti tepsili maddilar yer alghan bolup, omomen Uygur partiye ezaliri içide milliy bölgünçilik heriketlirini teshkilligen, pilanlighan, qatnashqan we milliy bölgünçi unsurlarni qollighan, qanat astigha alghanlar; qanunsiz diniy paaliyetlerge ishtirak qilip, namaz oqush, quran oqush, hej qilish qatarliq diniy paaliyetlerge qatnashqanlar; milliy bölgünçi unsurlar we qanunsiz diniy unsurlarni qanat astigha elip, ulargha astirttin hewer yetküzgenler we pursetni kéçiktürüp dilo bejirishke putlikashangliq qilghanlar; halqiliq peytlerde heterge duç kelgende beshini içige tiqiwélip küresh sépidin qaçqanlar; qanunsiz neshriyat buyumlirini çiqirip, milletler ittipaqliqini buzidighan teshwiqat élip bérip milliy bölgünçilik heriketliri bilen shughullanghanlar; perzentlirini diniy mekteplerge we quran kuruslirigha iwetip, terbiye bersimu özgermigenler; etrapidiki hizmetçiler we uruq – tuqqqan, bala – çaqiliri içide milliy bölgünçilik we qanunsiz diniy heriketlerge qatniship yaman tesir peyda qilsa uninggha perwasiz qarighanlargha; milliy bölgünçilikke qarshi turup, wetenning birlikini qoghdash kürishide otturigha çiqqan zor weqelerde pozitsiyesini éniq bildürmigenler we munasiwetlik organlargha aktipliq bilen masliship bermigenler; merkez we aptonom rayonning munasiwetlik siyaset we hizmetlirini küçlük halda ijra qilmighanlar; özlirining hizmet orunlirida élip bérilghan milliy bölgünçilikke qarshi turup wetenning birlikini qoghdash kürishi jeryanida pikri çeçilangghu bolup, söz – herikette partiye merkizi komititi bilen birdeklikni saqlimighanlar ... qatarliqlar partiye intizami boyiçe ohshimighan derijide jazagha tartilidu > 
Atalmish < Aptonom Rayonluq Partikom > ning muawin sekritari we < Aptonom Rayonluq Intizam Tekshürüsh Komititi > ning reyisi Hu Jia Yen < Xinjiang Ahbarat Tori > ning muhbirining ziyaritini qobul qilghanda, partiye merkizi komititining 1996 – yili çiqarghan < 7 – nomurluq > höjjitide, < Xinjiangning muqimliqigha asasiy hewip milliy bölgünçilik we qanunsiz diniy heriketlerdin kelidu > dep békitilgenlikini, 1997 – yili aptonom rayonluq intizam tekshürüsh komititi Xinjiangning emili ehwaligha asasen partiye ezalirigha qarita alahide nazaretçilikni yolgha qoyghanliqini, emma, merkizi intizam tekshürüsh komititining belgilimisi Xinjiangning emiliy ehwaligha mas kelmigeçke, aptonom rayonluq intizam tekshürüsh komititining milliy bölgünçilikke we qanunsiz diniy heriketlerge qarshi turushni asasi mezmon qilghan halda yengi belgilime tüzüp tarqatqanliqini bayan qilghan.
Hu Jia Yen yene, birqançe yildin buyan Xinjiangdiki herderijilik partiye teshkilatliri we intizam tekshürüsh komititliri partiye ezaliri arisida sadir bolghan milliy bölgünçilik we qanunsiz diniy heriketlerge dayir dilolargha duç kelgende, qolida éniq belgilime yaki pirinsip bolmighaçqa, layiqida jaza bérelmigenlikini, yuqarqi belgilime çiqirilghandin kéyin, çek – çegrining téhimu éniq bolghanliqini, bu belgilimining Uygur kompartiye ezaliri üçün bir < çeklesh siziqi > ikenlikini, eger kim bu çeklesh siziqidin éship ketse, uçaghda éghir jazagha tartilidighanliqini, bu belgilimini çiqirishtiki asasi meqsetning, milliy bölgünçilik we qanunsiz diniy heriketlerge qarshi Uygur kompartiye ezalirining meydanining éniq we bayriqining roshen bolushini qolgha keltürüsh ikenlikini éytqan.