Hörmetlik wetendashlar, 12 - ayning 10 - küni birleshken döletler teshkilati teripidin békitilgen "dünya insan heqliri küni"din ibaret bu ehmiyetlik künde, kommunist Hitay hakimiyitining Sherqiy Türkistan da insani heq - hoquqlargha qiliwatqan tajawuzchiliq qilmishlirini dünya jamaetchiliki aldida pash qilish we uninggha naraziliq bildürüsh meqsitide, shuküni Germaniyediki Sherqiy Türkistan (Uyguristan) Milliy Qurultiyi Merkizi orgini Germaniyede yashawatqan Uygurlarni teshkillep, Germaniyening yéngi paytehti Berlin shehridiki Hitay elchihanisining aldida we München shehridiki konsulhanisi aldida ayrim - ayrim halda Hitay hökümitige qarshi naraziliq namayishi ötküzdi. Aldi bilen 12 - ayning 9 - küni kech saet 12de, Sherqiy Türkistan milliy qurultiyining reisi Enwerjan bashchiliqidiki bir gurup Uygur mehsus aptobus bilen München shehridin 600 nechche kilometir yiraqliqtiki Berlin shehrige qarap yolgha chiqti we etisi etigen Berlin shehridiki Hitay elchihanisining aldigha yétip bérip, Sherqiy Türkistanning ay - yültüzlüq kök bayriqini jewlan qildurup, kommunist Hitay hakimiyitige qarshi hetler yézilghan lozunkilarni, Hitayning Sherqiy Türkistandiki türlük zulumliri namayen qilinghan resimlik tahtilarni igiz kötürüp, jarangliq shuar towlap, Hitay elchihanisining aldini zil - zilige saldi.

Namayish jeryanida yene etrapta turup Uygurlarning Hitaygha qarshi namayishini küzitiwatqan German helqighe, kommunist Hitay hakimiyitining Sherqiy Türkistanda yürgüziwatqan qirghinchiliq siyasetliri we insan heqliri tajawuzchiliqliri pash qilinghan teshwiqat waraqlirini tarqitip berdi. Bu qétimqi namayish, Berlin shehri Germaniyening yéngi paytehti qilinghandin buyan Uygurlarning Hitay elchisi aldida ötküzgen tunji qétimliq namayishi bolghachqa, bu namayish Berlin helqining alahide diqqet - etiwarini qozghidi.

Undin bashqa yene, shu küni chüshtin keyin, "Yawrupa Sherqiy Türkistan Birliki, Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi we Dunya Uygur Yashliri Qurultiyi" qatarliq teshkilatlarning ezaliridin terkip tapqan yene bir gurup Uygur, Germaniyening München shehridiki Hitay konsulhanisining aldida naraziliq namayishi ötküzdi. Shu küni München shehrining hawasi yamghurluq idi, shundaqtimu yene Uygur namayishchilar yamghurgha pisent qilmay, bayraq we lozunkilarni igiz kötürüp, Hitay kommunistik hakimiyitige qarshi jarangliq shuar towlap, Hitay hakimiyitining Sherqiy Türkistanda yürgüziwatqan qirginchiliq we zorawanliq qilmishlirigha bolghan ghezep - nepritini namayen qildi.

"Sherqiy Türkistan (Uyguristan) Milliy Qurultiyi" mezkizi orgini yene "dunya insan heqliri küni" munasiwiti bilen, Hitayning Germaniyediki bash elchihanisigha we München shehridiki konsulhanisigha ayrim - ayrim halda naraziliq mektubi yollap, kommunist Hitayning Sherqiy Türkistan helqighe qarita yürküziwatqan gheyri insani qilmishlarni qattiq eyiplesh bilen birge, Hitay hökümitidin Sherqiy Türkistandiki besim we zulum siyasitini derhal tohtutushni we dunya insan heqliri bayannamisining rohigha emel qilip, Uygur helqining insani heq - hoquqlirigha hörmet qilishni telep qildi.

12 – ayning 10- küni yeni "Dunya insan heqliri küni" munasiwiti bilen Qirghizistanning paytehti Bishkek shehride, Sherqiy Türkistan Milliy Qurultiyning bash teptishi we "Bishkek Sheherlik Insan Heqliri Jemiyti" ning reisi Tursun Islam riysetqiligidiki bir gurup Uygur, Hitayning Bishkek shehridiki bash elqihanisäning aldida naraziliq namayishi ötküzgen. Bu qétimqi namayish Qirghizistanda alahide tesir qozghighan we Uygurlarning Hitay hukümitige qarshi naraziliq namayishi ötküzgenligi heqqidiki hewer Qirghizistanning asasliq telewiziye qanallirida derhal hewer qilinghan. Uningdin bashqa yene Amerkidiki Uygurlarmu Washengetondiki Hitay elchihansining aldida Hitay hakimyitige qarshi narazliq namayishi ötküzgen.

Uningdin bashqa yene shu küni Türkyediki "Sheriqi Türkestan Wehpi" , "Dunya insan heqliri küni " munasiwti bilen, Istanbul shehridki meshhur Sultan Ehmet meydanigha urunlashqan "Eysa Yusüp Alpteken" baghqisidiki "Sherqiy Türkistan shehetliri abedisi" ning aldida hatirlesh paaliyti ötküzgen. Bu qétimqi paleyet jeryanida Istanbuldiki bir top Uygur jamaiti "shehitler abedisi"ge gülchemberek qoyghan we shehetler üqün sükütte turup hörmet bildürgen, shundaqla nutuq sözlep we teshwiqat waraqliri tarqitp, etraptiki Türük helqige kommunist Hitay hakimiyetining Sherqiy Türkistan helqige selewatqan chékidin ashqan zulumlarni pash qilghan. Yüqarqilardin bashqa yene Qazaqistan, Awustraliye, Shwitsariye qatarliq döletlerdiki Uygur teshkilatliri bügün "Dunya insan heqliri küni" munasiwiti bilen, bayanat élan qilish, söhbet yighinliri ötküzüsh, teshwiqat waraqliri tarqitish qatarliq shekillerdin paydilinip, kommunist Hitay hakimiyitining Sherqiy Türkistanda élip bériwatqan insan heqliri tajawuzchiliq qilmishlirigha naraziliq bildürgen.

Merkizi orgini Germaniyening München shehridiki "Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi" mushu küni merkez ishhanisida Chechenistan mesilisi heqqide ötküzülgen söhbet yighinidin paydilinip, München shehridiki 10 din artuq Türk, Balkan we Kapkasiye teshkilatlirining mesullirigha Sherqiy Türkistan mesilisini anglatti. Söhbet yighinida, "Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi"ning reisi Abduljélil Qaraqash we " Dunya Uygur Yashliri Qurulteyi"ning bir qisim mesulliri söz qilip, Münchendiki 10 artuq teshkilattin 30 din artuq wekilge, Sherqiy Türkistanning nöwettiki weziyiti heqqide tepsili melumat bérish bilen birge, kommunist Hitay hakimiyitining nöwette Sherqiy Türkistan helqige qarita yürgüziwatqan bésim we zulum siyasitini pakitliq we délil ispatliq halda pash qildi.

Bu qétimqi söhbet yighinida Chechenistan kommuteti yighinigha qatnashqan pütün teshkilatlarning wekillirige Sherqiy Türkistanning omumi weziyitini namayen qilqan 500 parchidin artuq foto resimler we sinalghu filimliri körsitildi.

Söhbet yighinida Chechenistan kometetige qoshulghan teshkilatlarning mesulliri arqa – arqidin söz qilip, qerindash Sherqiy Türkistan helqining öz teqdirini özi belgülesh we insanche yashash höquqlirini qolgha keltürüsh üchün élip bériwatqan heqqani küreshlirini qollap quwetleydighanliqlirini bildürüshti.