1998 – Yilning Küz Ayliri Şerqiy Türkistanda Bolğan Bezi Veqeler

Öz muhbirimiz Abdullah Pamir heviri



1998 yili 10 – ayning 3 – küni Gulca Vilayiti Çapçal nahyésining derya boyi etrapida küzgü buğday tériş üçün yer heydevatqan bir déhqanğa yerdin adem songiki çiqqan. Buni körgen déhqan sungek etrapini qézişqa başliğan. Neticide yer astidin 8 ademning béşi ve erçe kiyimler çiqqan. Buni körgen déhqan derhal Camaet Hevpsizlik Idarisiğa bildürgen. Nahyélik saqçi idarisidin 10 ğa yéqin saqçi çiqip pütün ölüklerning baş ve sungeklirini çipti tağarğa solap, tarakturçi déhqanni saqçiga bille élip kitip turmiga soliğan. Saqçilar dihanga ”bu veqelerni héçkimge dimeysen eger deydigan bolsang turmidin ölügüng çiqidu” dep tehdit qilğan.

Saqçilar bu veqeni şunçe mehpi tutsimu bu veqedin etraptiki birqançe kişining heviri bolğan şuning bilen bu hever etrapqa nahayiti téz tarqap ketken.

Buningdin kéyin 1997 – yili Gulca veqeside qolğa élinip turmiğa solanğan 500 din artuq mucahidlerning ata aniliri Çapçal turmisiğa çiqip öz perzentliri bilen körüşişni qattiq telep qilğan bolsimu hökümet dairliri ularğa öz perzentlirini körsetmigen. Hazir nurgun ata anila öz perzentilirining turmida bar yoqliqidin endişe qilmaqta.

Kéyinki vaqitlarda Hitay hökümiti nurğunliğan siyasi mehpuzlarni işkir ölkilerge yötkep ketken.

****

1998 – yili 11 – ayning başliri Aqsu vilayéti Bay nahyésidin 38 kilometir yiraqliqta bévasta Aptonum Rayonluq logeyge qaraşliq çong bir kömürkan bolup, bu kömürkandin zeherlik gaz çiqip ketken. Hitay saqçilar kömürkanning içide işlevatqan 62 neper ademni qutquzuş uyaqta tursun gazning sirtqa taqap kétiştin qorqup kömürkanning işkini itip kann içide işlevatqan 62 neper mehpuz zeherlik gazda zeherlinip ölgen.

****

1998 – yili 11 – ayning 13 küni Qeşqer Vilayitidin 15 kişi Aptuvuzğa olturup Taşqorğanğa mangğan. Bular Taşqorğan yolidiki Bulungkölge barmay turup birinçi tekşürüş çazisida saqçilar terpidin teksürülgen. Tekşürüş ceryanida Aptuvuzning içidiki bir somkidin 5 tapamça çiqqan. Buni  körgen saqçilar hoduqup kétip Aptuvuzdiki 15 kişini yalingaç tekşüşürüşke başligan del şu vaqitta özining tutulup qélişidin ensirigen ikki kişi yénidin tapançini çiqirip herbi ve saqçilarni oqqa tutqan. Nehmeydanda 5 Hitay saqçi bir Uygur saqçi ölgen. Ahirda bu ikki balining oqi tügep kétip saqçilar bularni tutuvalğan.

Bu ikki balining birsi Hoten Vilayiti Qarqaş nahyési Yava yézisidin Abdullah Himit. Yene birsi Aqsu Vilayiti Konişeher nahyési Qartal Yéisidin Yasin Qari.

Hazir ular Ürümçi Şeherlik birinçi turma yeni ergungda.

****

1998 – yili 10 – ayning 20 – küni Ürümçi Şeherlik Helq Sot Mehkimisi sot yigini éçip 10 Uygur yaşqa ” Eksil inqilabi teşkilat qurup qanunsiz herket qilğan ve Korlidiki 29 Tuwen veqesini peyda qilğan ” dégen töhmet bilen ölüm cazasi berip étip öltürgen.

Bularning isimliki tövendikiçe:

  1. Tursun Kirem, er yéşi namelum Korla Vilayéti Bugür nahyé Qarabağ Yézisidin.
  2. Gulam Taş, 24 yaş er . Çerçen nahyé Vasi Şehridin.
  3. Sadiq Yasin, 20 yaş er . Bügür nahyé Çumpaq Yézisidin.
  4. Tursun Reveydullah, 26 yaş er . 29 – Tuwendin.
  5. Asim Yaqup, 40 yaş er . 29 – Tuwendin.
  6. Rehmetul Siddiq, 28 yaş. Korla 30 Tuwendin.
  7. Helimhan Hesen, 22 yaş qiz. Korla 30 Tuwendin.
  8. Hepizem Han, yéşi namelum. Qara Şeher Dengzil Yézisidin.
  9. Abdullahcan Semet, yéşi namelum. Qara Şeher Bazar içi 1- ahale kometitidin.
  10. Nurdin Sabir, 24 yaş. Bügür nahyé Bazar içidin

Bu on neper mucahidning 6 nepiri dinda oquğan taliplardin iken.

Canabi Allah Ularning Yatqan Yérini Cennete Qilsun Amin!

Canabi Allah Bizgimu Eşundaq Şereplik Ölümni Nesip Qilsun!!!

Abdulcelil Qarqaş