Jiangning Yoponiyege Qilğan Ziyariti


     Hitay dölet reisi Jiang Zemin 24 - Yanvardin baslap Yaponiyega bolğan tunci qétimliq ziyaritini başlidi.Bu Hitay dölet reisining Yaponiyege qilğan tunji qétimliq
ziyariti bolidu. Jiangning bu qétimqi ziyaritidiki asasi mehset, aldi bilen Yaponiyeni 2 - dunya uruşida Hitayğa qilğan tacavuziğa keçirim sorutup, bu toğruluq bir höccet élan qilğuzuş, andin Yaponiyening Taiwan bilen bolğan munasivitini téhimu çekleş, ve Yaponiyedin iqtisadiy, pen-tehnikiy yardem soraştin ibarat. Lekin Jiang Tokyodiki 4 kün içide, bu meqsetlirige toluq yételmidi.
1) Yaponiye 2 - dunya uruşidiki qilmişiğa höccet arqiliq keçirim tileşke unimidi.Peqet Baş vezir  Obuçi égizçe epu soridi.
2) Buningga Jiang qattiq narazi bolup,Yaponiye bilen Hitay otturisidiki hitapnamiğa qol qoyyuşni ret qildi.
3) Taiwan maesiliside çong özgiriş bolmidi. Esli Hitayning planida, Yaponiyeni Taiwan mesilisidimu " 3 qollimasliq "ni digüzmekçi idi, Yaponiye buni ret qildi. Peqet "Yaponiye Hitayning bir ikenlikini étirap qilidu" digen burunqi sözini tekitlidi.
4) Yaponiyening gezit-jornal, TVliri, Jiangning ziyaritige soğaqla muamile qilip, köp hever bermidi.
Bu 2 ay burun kélip ketken Koriye Presidenti Kim Dejong bilen çong selişturma boldi. Kim  kelgende pütün mediyelar bes-bes bilen hever bergen. Buningdin Yapon helqi neqeder kommunist Hitayğa sogaq ikenlikini hés qilğili bolidu. Emeliyette Yaponiye Hitayning Asiye ve dunya işlirida barğanseri çong döletlik qilip, hemme işlarğa qopalliq bilen arilişivelişiğa, AQS ve Rossiyeni özige tartip Yaponiyeni yétim qalduruş ğerizining barliqiğa, uzundin béri Hitayğa yéqindin yardem bérip kelsimu buningğa razi bolmay Yaponiyeni "keçürüm bériş"ke qistişiğa narazi. Bolupmu 6 -ayda AQS presidenti Clinton Hitayğa barğanda, Hitayni kökke kötirip, Yaponiyeni tenqit qilişi, Yaponiyening Hitayğa bolğan qosaq köpigini téhimu küçeytti.
     Şuning üçün bu qétim Jiang Yaponiyege kelgen tunci Hitay reisi bolsimu, uning qoliğa ançe soğat bermidi. Bu işlardin, Yaponiye Asiyediki çong döletlik ornini Hitayğa tartquzup qoymaydiğanliqini, Hitay bilen teng turup, Asiyening iqtisadiyni tereqqi qildurup, ténçliqni saqlaşqa küç çiqiridiğanliqini, Hitay uning üçün bekmu muhim emeslikini sézivalğili bolidu. Lekin, Yaponiye Asiyediki birdin bir siyasi, iqtisadiy ve démokratik çong dölet turup, Hitayning Uyguristan, Tibet heliqlirige tutqan rezil siyasitini AQS dek tenqit qilalmidi, ve sözmu açmidi. Hitaydiki insaniy hoquqning depsende qilinişigimu bir nerse démidi.Buningdin Yaponiye iqtisadiy cehettin bay bolsimu, insanniy hoqoqqa dadilliq bilen özining ikki égiz gepini qilalmaydiğan bir memliket ikenlikini helqarağa tunutup qoydi. Şunimu biliş kérekki, AQS bilen Yapon kommunist Hitayğa taqabil turuşta gepi bir. Jiang kelistin bir hepte burun, Clinton kélip Yaponiyege yel bérip ketti. Bu ikki iqtisadiy çong dölet Hitaydin kommunizim tüzimini yoq qilişqa bundin kéyin birge nurgun işlarni qilğusi. AQS ning Hitayğa tutqan siyasiti, nahayiti mürekkep. U epçillik bilen kommunizimni yoq qiliş siyasiti boyiçe Hitayğa köptereplimilik siyaset tutup, bir qolida Hitayning ağiziğa kempüt sélip, yene bir qoli bilen kasisiğa tal qiviq bilen savavatidu. Hitay yiğlay dise agizi tatliq, küley dise, kasisi aççiq halette. Jiang Zemin Yaponğa kélippu qoliğa bir siqim pul aldi. Lekin uning kasisiğa tal çiviqmu boş tegmidi. Şunga u Yaponiye helqige ağizida külsimu, közidin naraziliq çiqip turuptu.

Tokyo muhbiri Adiz Tekin