1- Konfransiye We Qorultay Rohi
2001- yili 28- oktebir (yekshenbe) küni Siydnydiki Sherqiy Türkistanliqlar
bu qétim Biligiyening Biruksel shehri Yawropa parlamintida 17 – oktebirdin
19- oktebirgiçhe ötküzülgen < Sherqiy Türkistanda Hitay kommunistliri isghal
qilinghan yerim esirdin kiyinki weziyet konpiransiyesi hem 3 – qetimliq S.T
(U) M Qorultayigha qatnashqan Ehmet Igemberdi Sydneyda yashawatqan 60 din
oshuq Sherqiy Türkistanliqlar bilen güzel Jorj deryasi boyidiki seyligahda
uçriship, yoqirida ismi zikri qilinghan zor ehmiyetlik konprnsiye hem
qorultay rohini yetküzdi.
11- sintebirde Amirikida yüz bergen teroristliq hujumlar u teroristlarni
qanat astigha alghan Talibanlargha qarshi dunyawi heriket Awustraliyedikimu
Sherqiy Türkistanliqlarning diqqet merkizide bolushi tesadipi emes. Çünki
dunyani zilzilige keltürgen bu waqieler kommunist Hitay ishghaliyitidiki
Sherqiy Türkistangha çégridash Afghanistanda yüz bériwatqanlighi hem bu
pursetni ghenimet bilgen Beijing teror hökümiti terorizimgha qarshi niqawini
kiyiwélip, özining milliy musteqilliği üçün köresh qiliwatqan Uyghurlarni
terorist dep élan qilip Sherqiy Türkistanda misli körülmigen qanliq
qirghinçiliq élip barmaqta...
Ehmet Igemberdi özining yetküzüş doklatida : < Bu ikki yighinning bügünki
dunyaning yéngi bir burulush nuqtisigha yüzlengen waqtida Yawrupa
Parlamintida éçilishi Sherqiy Türkistan dawasi üçün yéngi bir tarihi weziyet
yaratti. Alaqizadilikke çüshken Hitay hökümitining dunya epkar ammisi hem
Yawrupa memliketlirining közini buyap, heq – naheqni astin üstün qilip,
Uygur helqige töhmet çaplap, Yawrupa parlaminti bizning konpiransiye hem
qorultayimizni Yawrupaning yüriki - Yawrupa parlamintisida ötküzüshige
alahide ruhset berdi. Bu ehwal Sherqiy Türkistan dawasining
helqaralishishida yéngi bir esirning bashlanghanligidin direk berdi.
Beijingliq diktator Jiangziminning Sherqiy Türkistan dawasini öz ugisida
ujuqturiwetish pilanliri bit- jit qilinip, bügünki helqara éqimning bir
qismi bolup qaldi> didi. Ehmet igemberdi doklatining ahirida wetendashlarni
bundin kéyin téhimu ittipaqliship, Awustraliye we pütün dunyagha téhimu keng
tonushturushqa çaqiriq qildi.
2- Sherqiy Türkistan Jumhuriyetlirining Hatirisi
11 – noyabir (yekshenbe) küni sidniyda yashawatqan 50 etrapidiki Sherqiy
Türkistanliqlar Lawsun yolidiki jorj holl parkida piknik ötküzüp, ötken
esirning aldinqi yérimida – 1933- yili 12 – noyabir Qeshqerde, hem 1944 –
yili 12 noyabirda Ğuljida qurulgan Sherqiy Türkistan jumhuriyetlirining
hatirlesh paaliyitini élip bardi.
Bu hatire paaliyitining bashlinishi bilen Ehmet Igemberdi 2 – qétimliq uluq
inqilablar jeryanida qurban bolgan Ğulja Niyaz Hajim, Sabit damolla
Abdulbaqiy, Ilihan Töre Saguni hem Ehmetjan Qasimi bashliq merhum
rehberlirimiz hem yüz mingligan shehid – qurbanlirimiz rohiga atap Quran
tilawet qildi. Undin kéyin teklipke binaen Ehmet Igemberdi helqimiz
terepidin qurulgan ikki jumhuriyet heqqide tohtilip: < ... gerçe bu
jumhuriyetlerning ömürliri qisqa bolgan bolsimu, bizning inqilabiy
tarihimizdiki untulmas altun shipiler bolup, bizning inqilabiy rohimizning
ikki qat bulaqliri. Bizning millitimiz dölet qurush tejribilirige bay, jesur,
qehriman millet. Eger biz ötkendiki 2 jumhuriyetni qurush jeryanidiki qanliq
tejribe – sawaqlirimiz, ötküzgen hataliqlirimizni pishshiq tetqiq qilip,
shulardin togra hulase çiqirip, dunyaning bügünki weziyitige yarisha,
wetinimizning musteqil bolushidek bash sitratigiyeni asas qilip, muwapiq
taktika- siyasetlerni qollinip ahirigiçe boshashmay küresh qilalisaqla,
esirlerdin ejdatlar kütken wetinimiz – Sherqiy Türkistanning hör- azat,
musteqilliqiga irishalaymiz> dep sözini ahirilashturdi.
Etigen saet 11din 6 ge qeder dawamlashqan bu piknikte wetendin – onneççe
ming kilomitir yiraqliqta yashawatqan Sherqiy Türkistanliqlarning wetenning
shanliq ötmüshi, hazirqi pajielik ehwalliri we parlaq kelgüsige bolgan arzu
– istekliri jorj deryasining etrapini qaynam – joshqun we umitwarliq
keypiyatiga çömdürdi.
Ehmet Igemberdi
2001- yili 14 – noyabir
Australiye Sydney
