dunya.jpg (1575 Byte)

Dunya Uygur Ahbarat Tori 2001

dunya.jpg (1575 Byte)

 

Yaponye Metbuatidin Hewerler

Hitylar Uygurlardin 100 din Artuq Kishini Qolgha Aldi

Yaponiyede çiqidighan <Yomi Uri Shinbun> geziti 10-ayning 6-künidiki hewiri

Hewerde mundaq diyilidu: Zhongguodiki musulman az sanliq milletlerdin bolghan Uygurlarning musteqilliq teshkilati Sherqiy Turkistan Informatsion Merkizi (Baş Shitabi Germaniyide) 6- oktebir Zhongguo dairiliri Amerikida terrorluq weqesi yüz bergendin keyin, Uygurlarning musteqilliq heriketliri ewj élip ketken. Uygur Aptonom Rayoning Gherbide Uygurlardin 100 din artuq kişini <qanunsin diniy paaliyet bilen şughullan'ghan> , <dölet mehpiyetlikini ashkarilighan> digen jinayet bilen qolgha alghan. 
„Sherqi Turkistan Informatsion Merkizi“ yene "Zhongguo <terrorluqqa qarshi turush>ni bahane qilip, Uygurlarni basturushini küceyyti, Yaponiye qatarliq helq'ara jem'iyetning Zhongguoni nazaret qiliş mejburiyiti bar, didi.
Yéqinqi yillardin buyan Yaponiyeliklerning ahbarat saheside Uygurlargha a'it hewerler köpiyip barmaqta. Bolupmu Ottura Asiyadiki qérindash milletler musteqil bolghandin kéyin, Yaponiye hökümiti, herhil shirketler Ottura Asiyadiki musteqil döletler we Uygur Aptonom Rayonigha alahide köngül bölmekte. Uygurlarning medeniyitini, tarihini, nöwettiki jem'iyet ehwalini tetqiq qilidighan kespler ali mekteplerde tesis qilinip, heli çongqur tetqiqatlar dawam etmekte.
Uçur yüksek derijide tereqqi qilghan bügünki dunyada Yaponiyede çiqidighan çong gezitlerde, internet torida Uygurlargh a'it herhil uçurlarni pat-pat kozge çeliqturghili bolidu. Ilgiri Zhongguo hökümitining pütün küçi bilen yoshurushi astida, Uygurlarning ziminini <Xinjiang> dep atap kelgeçke, Yaponlar yahshi çüshenmeytti. Zhongguoning sirtqa qarita éçiwetishi bilen sayahet, medeniyet almashturush işliri janlinip Yaponlar bu ziminning Zhongguoning emeslikini, mustemlike ikenlikini, Uygurlarning çirayi, til-yéziqi, dini, orp-aditi, medeniyiti, tarihi.héçqaysi teripinining Zhongguogha we Zhongguoluqlargha peqetla ohshimaydighanliqini, bu ziminning hojayini Uygurlar ikenlikini tonup yetti. Yaponlar Uygurlarning Yaponiyide oqushigha, we weten içidiki milliy maarip ishlirigha yardem qilmaqta.
http://www.yomiuri.co.jp/05/20011006id28.htm

Yaponiyining <Asahi shinbun> (Tang Qoyashi ) gezitining 10-ayning 7-kunidiki hewirige qarighanda, Zhongguo tashqi ishlar ministirliki 5-oktebir Beijingda çet'ellik muhbirlargha: Afghanistan, Pakistan bilen çegrilinip turidighan Xinjiang Uygur Aptonom Rayoni Qeshqer wilayiti Tashqorghan Nahiyiside <çet'elliklerge qarita éçiwetishni waqitliq emeldin qaldurush> toghrisida uqturush çiqarghan. 
<Uqturush>ta, muhbirlarning <jismani biheterlikini közde tutup> shundaq qilduq, diyilgen bolup, bu-çet'ellik muhbirlarning u rayon'gha bérishini çeklesh tedbiridin ibarettur. Hewerde yene mundaq diyilgen: Bu Aptonom rayonda musulman az sanliq milletlerning musteqilliq mesilisi mewjud bolup, Zhongguo dairiliri Amerikida yüz bergen terrorluq weqesidin kéyin ghazatçilarning çégridin kirishining aldini élish, bu Aptonom rayondiki musteqilliq küçlirining musteqilliq heriketlirige taqabil turush üçün shundaq qilghan.
Beijing tashqi ishlar ministirlikining hewirige qarighanda, çet'elliklerning Pakistandin Qonjirap çégra éghizi arqiliq kirishi men'i qilin'ghan bolup, çegra rayonlargha qarita bashqurush küçeytilgen. Amerikining térrorluqqa qarshi öç élish urushining yéqinlishishigha egiship Uygur Aptonom rayonining jenubidiki Hoten etrapigha azatliq armiye qisimlirining toplashqanliqi toghrisidiki hewerlerdinmu waqip bolduq.

Yaponiyining eng çong geziti-<Asahi Shinbun> ning 10-ayning 7-kunidiki 
Sanidin elindi.
http://www.asahi.com/international/update/1006/016.html