|
Merhum
Turgun Almasqa Teziye
(Awustraliye NSW Şerqiy Türkistan Jemiyitining Reisi Ehmet Igemberdining Teziyesi)
Uygur helqining pişqedem wetenperwer şairi, atagliq Uygur tarihçisi we Şerqiy Türkistan inqilabining harmas – talmas jengçisi hörmetlik akimiz Turgun Almasning 2001 – yili 11- sintebir küni Ürümçhide 77 yeşida wafat bolganliqidin çhongqur qaygu bilen hewer taptuq.
Şu munasiwet bilen men, ailem we awustraliyediki Şerqiy Türkistan jamaetçhiligi Turgun Almasning hanimi hörmetlik hörihan, bala- çhaqiliri, uruq – tugqan – eqribaliri, dost – yaranliri we Şerqiy Türkistan helqidin muşundaq égir judaliq künliride alahide ehwal sorap, silerning égir qaygu – hesretliringizge yéqindin şirik bolup, çongqur teziye bildürimiz.
Turgun Almas – Uygur helqining iptiharlinişqa tigişlik söyümlük perzenti. U özining pütün barliq hayatini ulug wetinimiz Şerqiy Türkistanning musteqilligi we Uygur helqining erkinliki üçün begişligan pidakar jengçi idi.
U özining tunji şiri <qaytmaymiz> din başligan jenggawar ijadiy hayatini helqimizning azatliq işliriga bégişlidi. U talantliq şairla bolup qalmastin, tonulgan yazguçi, diramatur hem meşhur tarihçi.
Uning mezlum helqimizning pajielik qismetliri bilen tolgan yérim esirdin köprek waqit içidiki ijadiy hayatida uning ötkür qelimi hiç waqit tohtap qalgini yoq. Bu égir weqelerde uning köyligini wetinimizning musteqilligi we millitimizning erkinliki boldi. Uning kéyinki waqitlarda yazgan : <Uygurlar> <Honlarning qisqiçe tarihi> <qedimqi Uygur edebiyati we tarihi> kebi dangliq kitabliri bilen Uygur tarihi tetqiqatida nahayiti çong hizmet körsitip, wetinimiz we helqara jamaetçilikining qizgin alqiş – hörmitige érişti.
Bir ömür japaliq emgiki bilen weten helqimizning qelbidin çongqur orun algan bu pisgqedem ustaz 1943 – 1946 – yilliri, 2- qétim 1947- 1949- yilliriga qeder Gomindang türmilirida yétip, ahirida Hitay kommunist basqunçiliriningmu dehşetlik türmilirida égir künlerni baştin ötküzdi. Biraq Beijing dewlet téror hökümitining uningga qarita élip bargan teqibliri, her hil hujumliri we jaza yürüşliri Uygur helqining bu isil perzentining aldida çarisiz qaldi.
Biz bügün helqimizning eşundaq dangliq – isil perzentidin jismanen ayrilip qalduq. Lékin uning küreşçan qelimidin pütülüp, bizge miras bolup qalgan ajayib eserliri helqimiz hem kelgüsi ewladlarning arzu – armanlirida menggü yaşaydu.
Men Turgun Almas bilen uzun yillardin tonuş hem hizmetdaş boldum. Uning insanliq pezilitidin éytqandimu, u özining çin semimiliki, oçuq- yoruqluqi, kiçik pilliqi, kişiler bilen çiqişqaqliqi, huşçaqçaq keng mijezi hem eng muhimi öz eqiydisige bolgan bir ömürlik sadaqiti bilen başqilardin alahide ayrilip turatti.
Işinimizki, hörmetlik akimiz, pişqedem ustazimizning bizge qaldurgan ölmes mirasliri, iş izliri we uning yeéqimliq şehsiyiti hör – erkinlikini we musteqilliqni söygen süyümlük helqimizning qelbide menggü yaşap, bizning basqunçi zalim düşmenler üstidin gelibe qilişimizga küç – geyret hem ilham biridu.
Ahirida, merhimga janabi Allahdin imanni yoldaş qilip, jayi jennette boluşini hem uning aile – tawabiati, dost – yaranliri we uni ömürlik söygen weten helqige sebru – taqetler we heyrilik aqiwetler tileymiz.
Çin hörmet we teziyem bilen
Ehmet Igemberdi.
2001- yili 14 – sintebir
Australiye Sydney |
