|
Hitay Kommunist Hökümitining Sahtipezlikini Dunya Jamaetçiliki Barghançe Çongqur Tonumaqta
Hitay hökümiti helq ara olimpik komététining tekshürüsh ömikini nahayiti daghdugha bilen kütüwaldi. Tekshürüsh ömigidikilerge körsütish üçün hökümet dairliri qolidin kélidighan barliq hiligerliklirini ishqa saldi. Teley ongdin kelip del bu çaghda Beijing shehirini tuman qaplap we qattiq sogh bulup tekshürgüçilerning muhit bulghininsh jehette nomur tartish imkaniyitini töwenletti. Hökümet parnikta östürgen güllirini koçilargha tizip, yol boyliridiki çimliqlargha hémiyilik reng çéçip kökergen qilip körsetti. Pütün öy-imaretlerning sirtini aqartip sheher ahalilirigha issiqliq yetküzidighan parqazan we çong zawut, mekteplerdiki ot qalashni tohtutip sheher
ahalilirining nime bulushi bilen kari bolmay „téshi par-par, içi ghal-ghal“ haletni shekillendürdi.
Uningdin bashqa helq ara olimpik komététi olimpik tenheriket yighinini ötküzüshni iltimas qilghan döletlerni bekitishte siyasi amillarni arilashturmasliq digen yéngi belgülimisi Hitay hökümitining olimpik tenheriket yighinini ötküzüshni qolgha keltürüshtiki eng paydiliq amillarning biri boldi. Emiliyette Hitay hökümitining olimpik tenheriket yighinini ötküzüshi pütünley siyasi meqsetler üçün idi.
Hitay hökümiti tohtawsiz halda démokratik közqarashtiki zatlarni urup, öltürüp, dingha étiqat qilghanlarni we diniy herketlerni qanliq basturup, siyasi herket dolqunini ewjige kötürdi. Olimpik komététining tekshürüsh ömiki, tekshürüshke kélish harpisida, türmide „jaza“ mudditini ötewatqan Wuyilungning hotuni helq ara olimpik komététigha özining naraziliqi toghrisida het yazghan Dandawfing bilenWangjinboni qolgha élip Dandawfingni 2 yilliq qamaq jazasigha höküm qilghan. Nurghun démokratik közqarashtiki zatlarni nazaret astigha alghan.mana bu, Hitay hökümitining kishilik hoquq mesilisige „etibar“ beriwatqanliqi bulup hisaplinidu.
Hitay hökümiti ikki qolluq taktika qollunup, bir tereptin basturush, zorawanliq herkitini küçeytse yene bir tereptin helq qurultiyi daimi komététi birleshken döletler teshkilatining
„ iqtisat, ijtima’i we mediniyet hoquqi helq ara ehdinamisi “ ni maqullap helq ara jemiyetke
özining „ilgirlewatqan“ , „kishilik hoquq mesilisini
yahshilawatqan“liqini namayen qildi.
Hitay hökümitining olimpik tenheriket yighinini ötküzüshtiki yene bir meqsidi öz helqining
tar dairidiki milletçilik tuyghusini urghutup, özining dunyadiki ornini östürüsh.helqining
tirishçan, emgekçan ikenlikini ispatlash, kommunistik partiyening dana rehperlik qiliwatqanliqini namayen qilip, qanunluq halda özige çapan yépishtin ibaret.
Hazir Hitay puqraliri yaki gherp dunyasi bolsun Hitay kommunistik partiyisining neyreng
bazliqini we siyasi aldamçiliqini barghançe çongqur çüshenmekte, uninggha nepret
qilmaqta. Çunki 1997-yili we 1998-yili ilgiri keyin bulup Hitay hökümiti birleshken döletler
teshkilatining „kishilik hoquq ehdinamisi“ge imza qoyghanda gherplikler buningdin kéyin
Hitaydiki kishilik hoquq mesilisi yahshilinidighan boldi dep hata perez qilishqan idi. Emiliyet
kishilik hoquq mesilisining téhimu éghir ehwalgha çüshüp qalghanliqini ispatlidi.
( Bu maqalida Amerikida neshirqilinidighan „Beijing Bahari “ jornilidin paydilinildi.)
Sherqiy
Türkistan Informatsiyon Merkizi |
