Dunya Uygur Ahbarat Tori 2001 |
Sherqiy Türkistanda
Saqçilar 4 Mingdin Artuq Qural – Yaraq Yighiwaldi < Xinjiang Jamaet Hewipsizlik Nazariti > ning muawin naziri Yang De Luning yighiwélinghan qoral – yaraqlar heqqide izahat bérip mundaq digen: < bu qoral – yaraqlarning bir qismi qanunsiz unsurlar teripidin özgertip yasalghandin kéyin mehpi halda saqlanghan, bir qismi hökümet teripidin döwlet orunlirigha toluqlap bérilgen bolsimu emma belgilimidin eship ketken, yene bezi qoral – yaraqlarni zorawan terorist unsurlar, milliy bölgünçiler we bashqa jinayi ishlar jinayetçiliri adem öltürüsh, bulangçiliq qilish qatarliq jinayi ishlar gha ishletken. Bu qanunsiz qoral –yaraqlarni yighiwelish we uni paçaqlap tashlash bolsa Xinjiangning jemiyet muqimliqini we ammining hayati –mal – mülkining biheterlikini qoghdashta aktip rol oynaydu >. Yangning bayan qilishiçe, ötken yildin buyan jamaet hewipsizlik tarmaqliri köp qétim partilitish buyumlirini we qoral – yaraqlarni yighiwelish mehsus herikiti élip berip, köp miqdarda partilitish buyumliri we qoral – yaraqlarni yighiwalghan. Shanggang we çetellerdiki bezi Hitay metbuatlirida bayan qilinishiçe, Sherqiy Türkistanda kömmunist Hitay hakimiyitige qarshi qoralliq milliy heriketlerning küçüyishige egiship, qarshiliq körsütüsh küçlirining qolidiki qoral – yaraqlarning türimu köpüyüshke bashlighan. Hitay hökümiti teripidin ötken yili Ürümçide ötküzülgen < milliy bölgünçilerdin qolgha çüshürülgen qoral – yaraqlar körgezmisi > ge, Dunyada moda boliwatqan eng ilghar tiptiki qoral – yaraqlardin tartip, partilash küçi intayin küçlük bolghan we yiraqtin qomandan bilen bashqurilidighan pilastik bombilarning hemmisi qoyulghan. Hetta bularning içide kiçik tiptiki rakita we qelem tapançimu bar iken. Milliy qarshiliq körsütüsh küçlirining qolidiki qoral – yaraqlirining süpitining yuqurliqi Hitay hökümitini qattiq alaqzade qilghan. Uyghurlar birqeder ziç toplushp olturaqlashqan jenobi rayonlarda yuquri derijilik mensepdarlargha we helq içide nami çiqip qalghan milliy munapiqlargha hökümet özini qoghdash üçün yan qoral tarqitip bergen. Bu rayonlarda saqçilar kéçisi qorqup yalghuz talagha çiqalmaydighan bolup qalghan. |