dunya.jpg (1575 Byte)

Dunya Uygur Ahbarat Tori 2001

dunya.jpg (1575 Byte)

 

Uygurlar Hitayning Shenzhen Shehride Namayish Ötküzdi


< Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi > ning Shenzhendin biwaste alghan hewirige qarighanda, buyil 3 – ayning 21 – küni Hitayning alahide iqtisadi shehri hisaplanghan Shenzhende 100 din artuq Uygur Hitay saqçilirining ikki neper bigunah Uygurni urup éghir yarilandurghanliqigha naraziliq bildürüp namayish ötküzgen hemde Uygur namayishçilar yarilanghan Uygurlarni kötürüp Shenzhen sheherlik hökümetke qarap yürüsh qilghan. Bu, Shenzhen shehrining tarihida Uygurlarning tunji qétimliq namayishi bolghaçqa, Shenzhen puhraliri namayishqa alahide qiziqqan hemde minglighan Hitay puhrasi namayishçilarni küzitip taki sheherlik hökümetkiçe egiship mangghan. Uygurlarning namayishi tüpeylidin mezkur sheherning asasliq koçilirida qatnash birqançe saetlep paleç halgha çüshüp qalghan. Shenzhen sheherlik hökümet Uygur namayishçilarning kéliwatqanliqidin hewer tépip derhal hökümet binasining derwazisini taqiwalghan we Uygurlarning küç bilen basturup kirishidin ensirep köpligen saqçi we jandarmilarni yötkep kelgen. Saqçilar sheherlik hökümetke tutishidighan yollarni qamal qilip, Uygurlarning namayishini küzitip kéliwatqan Hitay puhralirini qoghlap hökümet binasigha yéqinlashturmighan. Hökümet dairliri Uygurlarning téniçliq shekli bilen namayish qilip kelgenlikini körüp nailaj hökümet binasining derwazisini éçip namayishçilar bilen körüshüshke mejbur bolghan we ikki neper Uygurni yarilandurghan saqçilarning qanun boyiçe birterep qilidighanliqi heqqide wede berip ularni aran bésiqturuwalghan. Shu küni 12.20 de bashlanghan namayish, çüshtin kéyin saet beshler etrapida ahirlashqan.
< Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi > ning igellishçe, buqétim shenzhenda ötküzülgen namayishning sewebi mundaq bolghan:
Ötken ayning 20 –küni Hesen we Abliz isimlik ikki neper Uygur Shenzhen shehrining Shiang Xisün keçlik bazirini kéziwatqanda Hitay amanliq hadimliri héçbir sewepsizla ularni bazardin qoghlighan. Ularning bu herikitidin éghir horluq hes qilghan bu ikki Uygur étiraz bildürgende, 10 din artuq Hitay saqçi basturup kélip bu ikki biçarini kaltek – tohmaqlar bilen ur – ur qilip éghir yarilandurghan. Tayaq zerbisidin put – qoli sunghan bu ikki Uygur dohturhanida yétip qalghan we opiratsiye qilip qutquziwelinghan. Bu naheqçiliqtin hewer tapqan shenzhenda turushluq Uygurlar munasiwetlik tarmaqlargha ehwalni inkas qilghan bolsimu, emma bir ayghiçe hökümet tarmaqliridin héçbir sada çiqmighan. Bu ayning 21 – küni 100 din artuq Uygur ularni yoqlash üçün kelip dohturhanida toplanghan we namayish qilip sheherlik hökümetke bérip étiraz bildürüshni qarar qilghan. Shuning bilen ular yaridar Hesen bilen Ablizni we ularning zehmilengen yerlirining çongaytilghan foto resimini kötürüp sheherlik hökümetke qarap yürüsh qilghan. Undin bashqa yene Shenzhendiki herqaysi tarmaqlarning Uygur soda – sétiqçilarni uçrighanla yerde urup – soqup heydep horlawatqanliqimu buqétimqi namayishning seweplirining biri iken. 
Bu qétim Shenzhen shehride Uygurlarning namayish ötküzgenliki heqqidiki hewerler Hitay içi we sirtidiki Hitay metbuatliridimu keng dairide hewer qilindi.