Dunya Uygur Ahbarat Tori 2001

Shuni semingizlerge selish artuq hesablanmayduki, Uygur – Qirghiz helqlirining munasiwiti hergizmu étiqat birliki we téritoriye qoshnidarçiliqi ehtiyajidin wujutqa kelgen noqul diniy, siyasiy munasiwet emes, belki zaman we makan teqezzasigha baqmighan, din we siyasiy jehetlerge nezer eyleshtin muqeddem, tengrining iradisi bilen itnik birlik -- qan ortaqliqidin bina bolghan qérindashliq munasiwetidur!
Esirlerdin buyan jahan jewridin teng munglanghan, asayishliridin ortaq kulgen keçmishlirimizning tarih sehipiside qaldurghan shereplik izlirini oçurup tashlash Uygur – Qirghiz helqlirining haishi bolmayla qalmastin, insaniyet hatirisidin kötürüwetkili bolmaydighan, sizler we bizlerning qolimizdin kelmeydighan, héç bir dunyada inkar qilish mumkinçiliki bolmighan qandashliqtin ibaret bu riyalliqtin yüz örüsh hem hökümetitingizlarning imkani dairisidiki ish emes, shu wejidin mustemlike astidiki Uygur wetinide yashawatqan Qirghiz helqi bu tupraqtin yatsirimighangha ohshash, Qirghiz diyarida panahlinishqa mejbur bolghan Uygur helqimu bu elni öz wetini süptide soyup keldi. Halbuki, bugunge kelgende Qirghizistan hökümetiti bu muqeddes birlikning gorkari bolmaq qedimini basmaqta!
Shuni tekitleymizki, horriyet wisaligha yetken Qirghizistan nöwette siyasiy, iqtisadiy, herbiy jehette qançilik zeip bolmisun, Quwwet tepish istekide meyli nimilerni qilishqa mejbur bolmisun,öz ewladlirining behti üçün bolsimu milliy ar we dölet sheripini qoghdash rohini terk etmesliki, mislisiz zor pajieler qoynida peryat çikiwatqan, musteqilliq yolida çeksiz qurbanlarni bergen we biriwatqan qirindashlirini satmasliqi, öz qandashlirining, aqiwette özlirining we pütkül insaniyetning dushmini bolghan Hitay mustebit hökümetiti bilen hemkarlashmasliqi, özliri qol qoyghan insan heqliri bayannamisining rohigha emel qilishi, tehimu muhimi Uygur wetinining azatliqi mahiyette, Qirghizistan jumhuriyitining mewjutliqi we rawajining zörür sherti bolidighanliqini, barliq Türkiy milletlerning biheterliki hem dunya teniçliqining kapaliti ikenlikini étirap qilishi kerek idi. Eksinçe hökümitingizlar bu jehette keçurgusiz hatalargha yol qoyupla qalmay, qan-qirindashlar munasiwitige eghir tesir yetkuzup, Hitay empiriyalistlirining kéngeymiçilik strategiyisige maslashti we Uygur helqini uning qurbanigha aylandurush netijiside qelbimizde tugumes jarahetlerni peyda qildi...
Bu yil 3 – ayning 12 – küni hökümetitingizlar osh oblastida tört neper qérindishimiz üstidin sot éçip, Esqer Tohti, Ehmet Gunen, behremjan elimuf qatarliq kishilerge ölüm jazasi, Eli Mesumge 25 yilliq qamaq jazasi birip, on künluk mohlet belgülep bergen.
Bu qérindashlirimiz 1998 – yili 8 – ayning 25 – küni Qazaqistanda „ qural – yaraq yotkigen we saqlighan „ digendek eyip bilen qolgha elinghan, 2000 – yili 8 – ayda, oshta yüz bergen aptobus partlash weqesige çitishliq, digen guman bilen dolitingizlar otkuziwalghan. 2000 – yili 8 – ayda oçuq sot qilinip 16 yildin 22 yilghiçe ariliqta qamaq jazasigha mehkum qilinghan, ular bu hökümetge etiraz bildurup yuquri sotqa naraziliq bildurgende, yuquri sot erizni qobul qilghan. Emma bu qétim ularning adwukatimu qatnashmighan ehwal astida mehpi sot éçip, yuqarqi shepqetsiz jazani elan qilghan! helqara teshkilatlar we dunya jamaetçiliki: „ bu – Qirghizistan hökümetitining qanuniy hokmi emes, belki Hitay bésimi astida çiqarghan siyasiy qarari „ dep qarimaqta. Bu hil qarashlar Qirghizistanning qanun dolitilik nopuzini hunukleshturmekte.
Hörmetlik janaplar, bu weqedin hewer tapqan weten içi – sirtidiki barliq Uygurlar çeksiz hesret we ghezeptin ortenmekte, biz – „ dunya Uygur yashliri qurultiyi „ barliq Uygur helqige wekaliten dölitingizlarni qattiq eyipleymiz! Qirghizistan hökümetiti bu jazani ijra qilidiken, pütün dunya dewager bolidu, biz ikki milletning ortaq tarih betlirimu bulghinidu!
Biz yene bir qétim kemterlik bilen Uygur helqige qarita siyasitinglarni, milliy mujadilimizge bolghan qarishinglarni, qérindashliq qeriz we perizge bolghan tonushunglarni toghrulap, Uygur _ Qirghiz helqlirining esirlik ittipaqigha kapaletlik qilishinglarni, sotning hökümini derhal emeldin qaldurup, jawapkarlargha hayat yoli bérishinglarni umid qilimiz! 

Hörmet bilen;


Dolkün Isa
Dunya Uygur Yashliri Qurultiyi Reisi

2001 – yili 16 – mart

( Izahat:bu het ning rusçe terjimisi Aqayipqa, parlament baxliqigha we edliye ministirlikige bir nusqidin ewetildi.)